پیشگیری از کشیدن سیگارت و ترک آن: کنترل مصرف فرآورده‌های توتون

پیشگیری

پزشکان نمی‌توانند در تمام موارد توضیح دهند که چرا یک نفر به سرطان مبتلا می‌شود ولی این بیماری در شخصی دیگر بروز نمی‌کند. اما دانشمندان الگو‌های کلی سرطان در جمعیت را بررسی کرده‌اند تا متوجه شوند چه چیز‌هایی در دور و بر ما، و چه کارهایی که در زندگی خود انجام می‌دهیم، امکان دارد احتمال بروز سرطان را در ما افزایش دهد.

هر چیزی که احتمال ابتلا شخص به بیماری را افزایش دهد، یک عامل خطر می‌نامند؛ هر چیزی که احتمال دچار شدن شخص به بیماری را کاهش دهد، یک عامل حفاظت کننده نامیده می‌شود. از برخی از عوامل خطر سرطان می‌توان اجتناب نمود، ولی در مورد بسیاری از عوامل خطر سرطان این کار میسر نمی‌باشد. به‌عنوان مثال، گرچه شخص ممکن است تصمیم بگیرد که سیگار کشیدن را ترک کند، ولی نمی‌تواند تصمیم بگیرد کدام ژن‌ها را از والدین خود به ارث ببرد. هم کشیدن سیگار و هم به ارث بردن ژن‌های خاص را می‌توان عوامل خطر برخی از انواع سرطان به حساب آورد، ولی تنها می‌توان از کشیدن سیگار اجتناب نمود. پیشگیری به معنی اجتناب از عوامل خطر و افزایش عوامل حفاظت‌کننده‌ای است که می‌توان آنها را کنترل نمود تا احتمال ابتلا به سرطان کاهش یابد.

گرچه می‌توان از بسیاری از عوامل خطر اجتناب نمود، ولی به خاطر داشتن این نکته اهمیت دارد که اجتناب از عوامل خطر تضمین‌کننده مبتلا نشدن شخص به سرطان نخواهد بود. همچنین، اکثر افرادی که دارای عامل خطر خاصی مربوط به ابتلا به سرطان هستند در واقع دچار این بیماری نمی‌شوند. برخی از افراد بیشتر از دیگران به عوامل ایجاد کننده سرطان حساسیت دارند. هر کس باید با پزشک خود درباره روش‌هایی برای پیشگیری سرطان مشورت کند که احتمالاً برای او مؤثر واقع خواهد شد.

اهداف این خلاصه مطالب

اهداف این خلاصه مطالب، که درباره پیشگیری از کشیدن سیگارت (یا سیگار) و ترک (متوقف کردن کشیدن) آن می‌باشد، به شرح زیر است:

• ارائه اطلاعات درباره روش‌های مشاوره‌ای که افراد دست‌اندر کار امور بهداشتی استفاده می‌کن ند تا نرخ ترک سیگارت (یا سیگار) را در افرادی که آنها را می‌کشند افزایش دهند.

• توصیف درمان‌های مختلف دارویی که استفاده می‌شوند تا نرخ ترک سیگارت (یا سیگار) در افرادی که آنها را می‌کشند افزایش یابد.

درباره روش‌های پیشگیری از کشیدن سیگار (یا سیگار) و ترک آنها، و درباره اینکه آیا احتمال دارد این روش‌ها مفید واقع شوند، باید با پزشکان و افراد حرفه‌ای دست اندرکار مراقبت‌های بهداشتی صحبت نمود.

کنترل مصرف فرآورده‌های توتون

پیشگیری از کشیدن سیگارت (یا سیگار) و ترک آن

توتون عامل اصلی و اجتناب‌پذیر ایجاد سرطان است و برآورد شده که تقریباً 30 در صد از مرگ و میر ناشی از سرطان در ایالات متحده به خاطر استعمال دخانیات است. با کشیدن سیگارت (یا سیگار) خطر بسیاری از انواع سرطان افزایش می‌یابد، از جمله سرطان ریه، گلو، دهان، لوزالمعده، کلیه، مثانه، گردن رحم، و سرطان‌های دیگر. خطر سرطان در افرادی که سیگارت (یا سیگار) می‌کشند، بسته به اینکه چه مدت و چقدرسیگارت (یا سیگار) کشیده‌اند، احتمالاً 2 تا 10 برابر خطر سرطان در اشخاصی است که سیگارت (یا سیگار) نمی‌کشند.

همچنین، کشیدن سیگارت (یا سیگار) با بسیاری از بیماری‌های غیر از سرطان، از جمله بیماری عروق کرونر قلب، سکته مغزی، هوای بافتی (هوای میان بافتی یا آمفیزم)، و برونشیت، و همچنین پیامد‌های خطرناک بارداری، رابطه علی دارد. مرگ زودرسی که هر ساله در ایالات متحده به کشیدن سیگارت (یا سیگار) نسبت داده می‌شود، بسیار بیشتر از 400000 مورد است.

ممکن است کشیدن سیگارت (یا سیگار) به سلامت افراد غیر سیگاری هم صدمه بزند. همان مواد شیمیایی مسبب سرطان که در دود توتونی پیدا می‌شود که افراد سیگاری استنشاق می‌کنند، در افراد سیگاری دست دوم (افراد غیرسیگاری که به‌طور ناخواسته دود سیگار افراد سیگاری را استنشاق می‌کنند)، ولی در غلظت‌های پایین‌تر، پیدا شده است. در افراد غیرسیگاری که در معرض دود سیگار افراد سیگاری قرار می‌گیرند، خطر سرطان ریه و بیماری عروق کرونر قلب افزایش می‌یابد، و در کودکانی که در معرض دود سیگار قرار می‌گیرند، خطر نشانگان مرگ ناگهانی نوزادان (سندروم مرگ ناگهانی شیرخواران) یا SIDS ( Sudden Infant Death Ssyndrome )، عفونت گوش، و عفونت تنفسی بیشتر می‌شود.

در سال 2004، 23 درصد از مردان بالغ و 18 درصد از زنان بالغ در ایالات متحده سیگاری بودند. کشیدن سیگارت (یا سیگار) در سرخپوستان آمریکایی و افراد بومی‌آلاسکا رایج‌تر است. نرخ افراد سیگاری در بین اشخاص بالغی که از پایین‌ترین سطح تحصیلات برخوردارند از همه بالاتر است، و هرچه سطح تحصیلات بالاتر باشد، این نرخ بیشتر کاهش می‌یابد. امروزه سرطان ریه عامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان و در مردان است. در 30 سال گذشته، نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان ریه در بین مردان کاهش یافته و به نظر می‌آید اینک به سطح ثابتی رسیده باشد.

پیشگیری از کشیدن سیگارت (یا سیگار) و ترک آن

اکثر مشکلات بهداشتی مرتبط با کشیدن سیگارت (یا سیگار)، از جمله سرطان و بیمار‌های قلبی عروقی و تنفسی، را می‌توان با ترک سیگارت (یا سیگار) کاهش داد. ترک سیگارت (یا سیگار) در تمام سنین مفید است، و هرچه شخص زودتر آن را ترک کند، از فواید بیشتری برخوردار می‌شود. در افرادی که سیگارت (سیگار) را ترک می‌کنند، پس از 10 سال، در مقایسه با کسانی که همچنان سیگارت (یا سیگار) می‌کشند، خطر سرطان ریه 30 تا 50 درصد کاهش می‌یابد، و ظرف مدت 5 سال پس از ترک سیگارت (یا سیگار)، خطر سرطان دهان و مری نصف می‌شود.

در افرادی که سرطان آنها مداوا شده است، و خطر برگشت (عود) سرطان، ایجاد سرطان‌های جدید، و بروز عوارض جانبی درازمدت ناشی از درمان سرطان در آنها بیشتراست، اثرات مضر کشیدن سیگارت (یا سیگار) از این میزان هم بیشتر می‌باشد. با دست برداشتن از رفتار‌هایی که برای بدن مضر است، مانند کشیدن سیگارت (یا سیگار)، ممکن است سلامتی درازمدت و کیفیت زندگی بهبود یابد.

روش‌های متعددی برای ترک سیگارت (یا سیگار) بررسی شده است، که روش‌های زیر رایج‌تر می‌باشد.

روش‌های مشاوره ‌ای : احتمال ترک سیگارت (یا سیگار) در افراد سیگاری که حتی یک جلسه مشاوره کوتاه با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی داشته باشند بیشتر است. مدل پرسیدن ، توصیه کردن ، ارزیابی نمودن، ارائه دادن کمک ، و قرار گذاشتن تهیه شد تا به افراد حرفه‌ای امور بهداشتی در مورد نحوه برخورد با بیماران سیگاری کمک شود. پزشک، با استفاده از این مدل، هر بار که بیمار به او مراجعه می‌کند درباره وضعیت سیگارت (یا سیگار) کشیدن او پرسش می‌کند؛ به بیمار توصیه می‌نماید سیگار را ترک کند؛ میل بیمار به ترک سیگار را ارزیابی می‌نماید؛ با تعیین تاریخی برای ترک سیگار به بیمار کمک می‌کند و مطالبی در زمینه کمک به خود در اختیار بیمار قرار می‌دهد و کاربرد درمان جایگزینی نیکوتین (پچ نیکوتین یا Nicotine Patch ) را توصیه می‌نماید؛ و برای مراجعات بعدی قرار می‌گذارد تا وضعیت فرد سیگاری پیگیری شود.

احتمال اینکه افراد سیگاری، که در کودکی به سرطان دچار بوده‌اند، با شرکت در برنامه‌های ترک سیگار از طریق مشاوره گروه همسالان (همتایان) سیگار را ترک کنند بیشتر است. در این برنامه‌ها، افراد تعلیم دیده‌ای که در کودکی به سرطان مبتلا شده‌اند، از افراد سیگاری که در کودکی دچار سرطان بودند حمایت می‌کنند. تعداد کسانی که با مشاوره گروه همسالان سیگار را ترک کرده‌اند، از تعداد کسانی که از طریق کمک به خود موفق به ترک سیگار شده‌اند بیشتر است. افراد سیگاری که در کودکی دچار سرطان شده‌اند، می‌توانند با پزشک خود درباره برنامه‌های مشاوره گروه همسالان مشورت نمایند.

درمان با استفاده از دارو: درمان‌های مختلفی که در آنها از دارو استفاده می‌شود، با موفقیت برای کمک به ترک سیگار استفاده شده ‌ اند. این درمان‌ها شامل کاربرد فرآورده‌های جایگزین نیکوتین، مانند آدامس نیکوتین، پچ نیکوتین، افشانه بینی نیکوتین، نیکوتین استنشاقی، و قرص نیکوتین می‌باشند. دارو‌های غیرنیکوتینی، مانند بوپروپیون که یک داروی ضدافسردگی است، و وارنیکلین، که از طرز عمل نیکوتین در بدن تقلید می‌کند، نیز بررسی شده‌اند، و استفاده از آنها به‌عنوان کمک‌کننده‌های ترک سیگارت (یا سیگار) تأیید شده است. احتمال اینکه افرادی که از دارو برای ترک سیگار استفاده می‌کنند، هر دارویی که باشد، در تلاش خود برای ترک سیگار پس از 6 و 12 ماه موفق شوند، بیشتر از افرادی است که از دارونما استفاده می‌نمایند، یا از جایگزین نیکوتین استفاده نمی‌کنند.

کمترسیگار کشیدن: اگر افراد سیگاری نتوانند به‌طور کامل آن را ترک کنند، با کمتر کردن تعداد سیگارت (یا سیگاری) که می‌کشند هم می‌توانند به خود کمک کنند. هرچه شخص تعداد بیشتری سیگارت ( یا سیگار) بکشد، خطر بروز سرطان ریه و دیگر سرطان‌های مرتبط با کشیدن سیگارت (یا سیگار) در او بالاتر می‌رود. بنابراین، ممکن است با استفاده از دارو یا به‌کارگیری روش‌های دیگر برای کمتر کردن تعداد سیگارت (یا سیگاری) که شخص سیگاری می‌کشد، میزان صدمات وارده که به کشیدن سیگار ربط دارد کاهش می‌یابد. در بررسی‌های به عمل آمده مشخص شده است احتمال اینکه افراد سیگاری که تصمیم می‌گیرند تعداد کمتری سیگارت (یا سیگار) بکشند در آینده سیگار را ترک کنند بیشتر است. اما کمتر کردن تعداد سیگاری که شخص می‌کشد را نباید به‌عنوان جایگزین ترک کامل سیگار به حساب آورد، و اگر شخصی که تعداد سیگاری که می‌کشد را کمتر کرده است پک‌های عمیق‌تری بزند یا، در مقایسه با گذشته، مقدار بیشتری از هر سیگار را بکشد تا میل خود به کشیدن سیگار را ارضا نماید، این کمتر کردن تعداد سیگاری که می‌کشد مضر خواهد بود. محققان نشان داده‌اند استفاده از فرآورده‌های جایگزین نیکوتین به افراد سیگاری کمک می‌کنند تعداد کمتری سیگار بکشند، ولی به نظر نمی‌آید این تأثیربه مدت چند سال دوام بیاورد.