درمان سرطان ریه سلول غیرکوچک
Non-Small Cell Lung Cancer Treatment
اطلاعاتي دربارة سرطان ریه سلول غير كوچك (NSCLC).
نکات کلیدی در این قسمت:
- سرطان ریه سلول غير كوچك بیماری است که در آن سلولهای بدخیم (سرطانی) در بافتهای ریه تشکیل میشوند.
- انواع مختلفی از سرطان ریه غير سلول كوچك وجود دارد.
- كشيدن سیگار خطر ابتلا به سرطان ریه سلول غير كوچك را افزایش میدهد.
- از جمله علائم احتمالی ابتلا به سرطان ریه سلول غير كوچك ، میتوان به سرفهای که قطع نمیشود یا تنگی نفس اشاره کرد.
- از تستهایی که برای آزمایش ریهها میتوان برای شناسایی، تشخیص و تعیین مرحلة سرطان ریة سلول غير كوچك استفاده کرد.
- عوامل خاصی در پیشآگاهی و گزینههای درمانی تأثیرگذار هستند.
- شیوههای درمانی که در حال حاضر وجود دارند قادر به درمان بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان ریه سلول غير كوچك نیستند.
سرطان ریه سلول غير كوچك بیماری است که در آن سلولهای بدخیم (سرطانی) در بافتهای ریه تشکیل میشوند
ریهها دو اندام تنفسی مخروطی شکل درون قفسه سینه هستند. ریهها در هنگام عملِ دم، اکسیژن را وارد بدن میکنند و در بازدم دیاکسیدکربن (ماده زائد تولید شده توسط سلولها) را خارج میکنند. هریک از ریهها قسمتهایی به نام لوب دارند. ریة چپ، دارای دو لوب و ریه راست که اندکی بزرگتر است، سه لوب دارد. دو لوله به نام نایژه از نای وارد ریه راست و چپ شده است. گاهی نایژه نیز تحت تأثیر سرطان ریه قرار میگیرد. لولههای کوچکی به نام نایژک (Bronchiole) و کیسههای هوایی کوچکی به نام آلوئول (Alveoli) ناحیة درون ریه را پر میکنند.
غشاء نازکی به نام پرده جنب (Pleura) بخش خارجی ریهها را احاطه کرده است كه دیواره داخلی حفره سینه را میپوشاند. اين محفظه کیسهای به نام حفره پلورال را بهوجود میآورد. این حفره معمولا حاوی مقدار کمی مایع است که به حرکت آرام و نرم ریهها در قفسه سینه هنگام تنفس کمک میکند. دو نوع سرطان ریه وجود دارد. سرطان ریه سلول کوچک و سرطان ریه سلول غیرکوچک. (براي آگاهي بيشتر خلاصه مقاله سرطان به نام درمان سرطان ریه سلول کوچک را بخوانيد.)
انواع مختلفی از سرطان ریه سلول غير كوچك وجود دارد.
هریک از انواع سرطان ریه سلول غير كوچك نوع متفاوتي از سلولهای سرطانی دارد. سلولهای سرطانی در هر نوع سرطان، به شیوة مختلفی رشد کرده و منتشر میشوند. هر یک از انواع سرطان ریه سلول غیرکوچک براساس نوع سلولهای مشاهده شده در آن و شکل آنها در زیر میکروسکوپ نامگذاري شده است.
سرطان (کارسینوم) سلول سنگفرشی: سرطانی است که در سلولهای سنگفرشی آغاز به رشد میکند. این سلولها، کوچک، نازک و مسطحاند و به فلسهای ماهي شباهت دارند. به این سرطان، کارسینوم اپیدرمویید (epidermoid) نیز گفته میشود.
سرطان (کارسینوم) سلول بزرگ: سرطانی است که در چندین نوع از سلولهای بزرگ شروع به رشد ميکند.
آدنوکارسینوم (Adenocarcinoma): سرطانی است که در سلولهای پوشانندة آلوئولي که موادی نظیر مخاط را تولید میکنند رشد میکند.
انواع دیگر سرطان ریه سلول غیرکوچک که کمتر رایج هستند شامل: پلئومورفیک (pleomorphic)، تومور کارسینوئید، کارسینوم غده بزاقی و کارسینوم غیردستهبندی شده هستند.
استعمال دخانيات، خطر ابتلا به سرطان ریهسلول غير كوچك را افزایش میدهد.
كشيدن سیگار برگ یا سیگار معمولی مهمترین دلیل ابتلا به سرطان ریه است. هرچه فرد مدت زمان بیشتری سیگار بكشد با خطر بیشتری مواجه خواهد بود. اگر فرد سیگار را ترک کند، خطر، با گذشت زمان کمتر میشود ولی هیچگاه کاملاً از بین نمیرود.
هر چیزی که احتمال ابتلای فرد به بیماری را افزایش دهد عامل خطر نام دارد. داشتن عوامل خطر به این معنا نیست که شما حتماً به سرطان مبتلا خواهید شد و نداشتن آن نیز بیانگر این نخواهد بود که هیچگاه دچار سرطان نمیشوید. كساني که فکر میکنند در معرض خطر قرار دارند باید با پزشک مشورت کنند. عوامل خطر برای سرطان ریه شامل موارد زیر هستند
- كشيدن سیگار برگ یا سیگار در حال حاضر یا در گذشته.
- قرار گرفتن در معرض دود دست دوم.
- استفاده از پرتودرمانی در ناحیه پستان یا سینه.
- قرار گرفتن در معرض پنبة نسوز، گاز، رادون، کروم، آرسنیک، دوده یا قطران.
- زندگی در محلی که آلودگی هوا شدید است.
هنگامیکه سرطان با دیگر عوامل خطر ترکیب می شود خطر ابتلا به سرطان ریه افزایش می یابد.
از جمله علائم احتمالی ابتلا به سرطان ریه سلول غيركوچك، میتوان به سرفهای که قطع نمیشود یا تنگی نفس اشاره کرد.
گاهی سرطان ریه هیچ علائمی از خود نشان نميدهد و در طی ا نجام عکسبرداری با اشعهی ايكس از قفسه سینه کشف میشود. ممکن است علائم به دلیل سرطان ریه و یا مشکلات دیگر بهوجود آید. در صورت بروز هریک از مشکلات زیر باید با پزشک در ميان گذاشت:
- سرفهای که قطع نمیشود.
- مشکلات تنفسی.
- درد در قفسه سینه.
- صدای خس خس در هنگام نفس کشیدن.
- وجود رگههای خون در خلط سینه (مخاطی که هنگام سرفه از ریهها جدا میشود).
- گرفتگی صدا.
- از دست دادن اشتها.
- کاهش بیدلیل وزن.
- احساس خستگی شدید.
از آزمونهایی که برای آزمایش ریهها بهکار گرفته میشوند برای پیدا کردن، شناسایی، تشخیص و تعیین مرحلة سرطان ریه سلول غيركوچك استفاده میشود.
معمولاً آزمايشها و عملهای خاصي برای شناسایی، تشخیص و مرحلهبندی سرطان ریه سلول غيركوچك همزمان انجام میشوند. ممکن است از روشهای زیر استفاده شود:
-
معاینه فیزیکی و گرفتن سابقه پزشکی بیمار: معاینه بدن برای بررسی علائم عمومی سلامت بدن، از جمله، بررسی وجود علائم بیماری، نظیر وجود توده یا هر چیز دیگری که غیرعادی به نظر برسد. علاوه براین سوابق وضعیت پزشكي بیمار، بیماریهایی که در گذشته به آن مبتلا شده و درمانهایی که انجام داده است نیز مورد بررسي قرار ميگيرد.
-
عکسبرداری با اشعه ايكس از قفسه سینه: در هنگام انجام این نوع عکسبرداری، با استفاده از اشعه ايكس تصاویری از اندامها و استخوانهای درون قفسه سینه تهیه میشود. اشعه ايكس نوعی پرتو پرانرژی است که میتواند به درون بدن وارد شود و تصاويري از نواحی داخلی بدن را بر روي فيلم منعكس كند.
-
سی.تی.اسکن (سی.ِاِی.تی.اسکن): روشی که در طی آن مجموعهای از عکسهای حاوی جزئیات از نواحی درونی بدن، از زاویههای مختلف تهیه ميشود. تصاویر توسط رایانه متصل به دستگاه اشعه ایکس تولید میشود. ممکن است برای وضوح بيشتر تصوير اندامها یا بافتها، یک ماده حاجب خاص درون رگ تزریق شده یا توسط بیمار خورده ميشود. به این روش برش نگاری رایانهای، توموگرافی رایانهای شده یا برش نگاری محوری کامپیوتری شده نیز گفته میشود.
-
اسكن PET: (برش نگاری با گسیل پوزیترون). روشی است برای پیدا کردن تومور بدخیم در بدن. در اين روش مقدار کمی گلوکوز (قند) رادیواکتیو درون رگ تزریق میشود. اسکنر (PET) در اطراف بدن حرکت میکند و تصاویری از نواحی از بدن را که گلوکوز مصرف کردهاند تهیه میکند. چون سلولهای تومور بدخیم فعالترند و بیشتر از سلولهای عادی گلوکوز مصرف میکنند در تصاویر روشنتر دیده می شوند.
-
سلولشناسی (سيتولوژي) خلط سینه: روشی است که در طی آن آسیبشناس نمونهای از خلط سینه (مخاطی که هنگام سرفه از ریهها بيرون ميآيد) را از لحاظ شناخت سلولهای
سرطانی زیر میکروسکوپ بررسي میکند.
-
(تکه برداری) نمونه برداری آسپیراسیون يا مكش با سوزن ظریف (FNA) از ریه: خارج کردن بافت یا مایعات از ریه با استفاده از سوزنی باریک است . از سی.تی.اسکن، اولتراسوند، یا دیگر روشهای تصویر برداری برای مشخص کردن محل بافت یا مایع غیرعادی در ریه استفاده میشود. ممکن است برشی کوچک روی پوست ایجاد شود و سوزن نمونهبرداری از طریق این برش درون بافت یا مایع غیرعادی فرو برده میشود. پس از اينكه نمونه خارج شد آن را برای آزمایش به آزمایشگاه ميفرستند. آسیبشناس با استفاده از میکروسکوپ، نمونه را از لحاظ وجود سلولهای سرطانی بررسی میکند. برای اطمینان از عدم نشت هوا از ریه به قفسه سینه، پس از نمونهبرداری، از عکسبرداری با اشعه ايكس استفاده میشود.
نمونهبرداری از ریه: بیمار روی تختی که از درون دستگاه برش نگاری رایانهای (سی.تی.) عبور می کند دراز می کشد و این دستگاه با استفاده از اشعه ايكس تصاویری از نواحی درون بدن تهیه می کند. این تصاویر به پزشک برای پیداکردن محل بافت غیرعادی درون ریه کمک می کند. بخش کوچکی از بافت مايع با استفاده از سوزن خارج شده و از لحاظ وجود علائم سرطانی در زير میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرد.
-
برونکوسکوپی: روشی است برای مشاهده درون نای و مسیرهای هوایی بزرگ در ریه، جهت بررسی وجود نواحی غیرعادی. برونکوسکوپ از طریق بینی یا دهان وارد نای و ریهها میشود. برونکوسکوپ یک ابزار لولهای شکل باریک مجهز به نور و عدسی جهت مشاهدة نواحی درونی بدن است. این ابزار دارای تجهیزاتی برای برش نيز هست که با استفاده از آن نمونههایی خارج شده و از لحاظ وجود علائم سرطانی زير میکروسکوپ مورد بررسی قرار میگیرد.
برونکوسکوپی: برونکوسکوپ از طریق دهان، نای و نایژه اصلی درون ریه فرو برده می شود تا بتوان بهوسیله آن نواحی غیرعادی را مشاهده کرد. برونکوسکوپ یک ابزار لولهای شکل باریک نور و عدسی جهت مشاهدة نواحی درونی است. این ابزار دارای تجهیزاتی برای برش نيز هست. در صورت لزوم نمونههایی از بافت با استفاده از برونکوسکوپ خارج ميشود و از لحاظ وجود علائم سرطانی در زير میکروسکوپ مورد بررسی قرار گیرد
-
توراکوسکوپی: نوعی جراحی برای مشاهده اندامهای درونی قفسه سینه جهت بررسی وجود نواحی غیرعادی. بدين منظور برشی بین دو دنده ایجاد میشود و توراکوسکوپ از طریق آن به درون ریه فرو برده میشود. توراکوسکوپ یک ابزار لولهای شکل باریک مجهز به نور و عدسی جهت مشاهدة نواحی درونی است. این ابزار دارای تجهیزاتی برای برش هم هست، و در صورت لزوم نمونههایی از بافت یا غدد لنفاوی بهوسيله آن خارج شده و از لحاظ وجود علائم سرطانی با میکروسکوپ مورد بررسی قرار گیرد. در بعضی موارد، از این عمل برای خارج کردن بخشی از مری یا ریه استفاده میشود. در صورتی که امکان دستیابی به بعضی بافتها، اندامها، یا غدد لنفاوی وجود نداشته باشد از توراکوتومی استفاده میشود. در این روش، برش بزرگتری بین دو دنده ایجاد شده و ناحیهاي از قفسه سينه باز میشود.
-
توراسنتز: خارج کردن مایع از فضای بین پوشش قفسه سینه و ریه با استفاده از سوزن. آسیبشناس مایع را از لحاظ وجود سلولهای سرطانی در زير میکروسکوپ مورد بررسی قرار میدهد.
عوامل خاصی روی پیشآگاهی (احتمال بهبود) و گزینههای درمانی تأثیر ميگذارند.
پیشآگاهی (احتمال بهبود) و گزینههای درمانی به موارد زیر بستگي دارند:
- مرحله سرطان (اندازه تومور و محدود ماندن آن در ناحیة ریه یا منتشر شدن آن در نواحی دیگر بدن).
- نوع سرطان ریه.
- وجود علائمی نظیر سرفه و مشکلات تنفسی.
- وضعیت عمومی سلامت فرد.
شیوههای درمانی که در حال حاضر وجود دارند قادر به درمان بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان ریه سلول غیر کوچک نیستند.
در صورتيكه وجود سرطان ريه در بيمار به تأييد رسيد، بايد شركت دادن او در يكي از پژوهشهاي باليني در حال انجام (كه براي پيشرفت شيوههاي درماني انجام ميشوند) را مد نظر قرار داد. پژوهشهاي باليني در بيشتر نقاط دنيا براي بيماران مبتلا به درجات مختلف سرطان ريه غيركوچك انجام ميشود. برای بهدست آوردن اطلاعاتی پیرامون پژونشهای بالینی در حال انجام به پایگاه انستیتوی ملی سرطان (nci) مراجعه کنید.
مرحلهبندي سرطان ریه سلول غیر کوچک
نکات مهم در این بخش:
- پس از تشخیص سرطان در ریه، بهمنظور تعيين میزان انتشار سلولهای سرطانی درون ریه یا در قسمتهای دیگر بدن، از آزمونهای مختلفی استفاده میشود.
- سه راه برای انتشار سرطان در بدن وجود دارد.
- از مرحلهبندي زیر برای توصیف سرطان ریه سلول غیرکوچک استفاده میشود:
- مرحله مخفي.
- مرحله صفر (کارسینوم در جا).
- مرحله یک.
- مرحله دو.
- مرحله سه. (A).
- مرحله سه. (B).
- مرحله چهار.
پس از تشخیص سرطان در ریه بهمنظور تعيين میزان انتشار سلولهای سرطانی درون ریه یا در قسمتهای دیگر بدن، از آزمايشهاي مختلفی استفاده میشود
فرایند بررسی انتشار سرطان در درون ریه یا نقاط دیگر بدن مرحلهبندی نامیده میشود. از اطلاعات بهدست آمده از این فرآیند برای تعیین مرحله بیماری استفاده میشود، چون برای برنامهریزی درمان باید ابتدا مرحله بیماری مشخص شود. بعضی از آزمايشهايي که برای تشخیص سرطان ریه سلول غیرکوچک استفاده میشوند در تعیین مرحله بیماری نیز مورد استفاده قرار میگیرند. (بخش اطلاعات كلي را مشاهده کنید.) دیگر آزمايشها و روشهایی که در روند تعیین مرحله بهکار گرفته ميشوند شامل موارد زیرند:
-
بررسیهای آزمایشگاهی: بررسی آزمایشگاهی رویهای طبی است که طی آن نمونهای از بافت، خون، ادرار یا دیگر مواد بدن گرفته میشود. نتايج این آزمايشها به تشخیص بیماری، انجام برنامهریزی برای درمان و بررسی شیوه درمان، یا نظارت بر بیماری در طول زمان کمک میکنند.
-
ام.آر.آی ( MRI - تصویربرداری با تشدید مغناطیسی): روشی که در آن از آهنربا، امواج رادیویی و کامپیوتر برای تهیه مجموعهای از عکسهای حاوی جزئیاتي از نواحی درونی بدن استفاده میشود. به این روش تصویربردای با تشدید مغناطیسی هسته ای (اِن.ِام.آر.آی) (NMRI) نیز گفته میشود.
-
اسکن رادیونوکلید استخوان (Radionuclide bone scan): روشی است برای بررسی وجود سلولهایی با روند تقسیم سریع (نظیر سلولهای سرطانی) در استخوان. مقدار کمی ماده رادیواکتیو درون رگ تزریق شده و با استفاده از جریان خون در بدن منتشر میشود. مواد رادیواکتیو در استخوانها جمع شده و با استفاده از اسکنر تشخیص داده میشوند.
-
سونوگرافي اندوسکوپیک (ای.یو.اس.) (Endoscopic ultrasound) (EUS): روشی که در آن آندوسکوپ درون بدن فرو برده میشود. آندوسکوپ ابزاری باریک و لولهای شکل مجهزبه نور و عدسی برای مشاهده نواحی درونی بدن است. از کاوشگری (probe) که در انتهای آندوسکوپ قرار دارد برای انتشار امواج صوتی با انرژی زیاد (اولتراسوند) استفاده میشود. این امواج به اندامها و بافتها برخورد کرده و اکو (بازتاب) ایجاد میکنند. این بازتابها تصاویری از بافتهای بدن تشکیل میدهند که سونوگرام نام دارند. به این روش اندوسونوگرافی نیز گفته میشود. ممکن است از این روش برای هدایت آسپیراسیون با سوزن ظریف (اِف.اِن.اِی.) در ریه، غدد لنفاوی یا نواحی دیگر بدن بيمار استفاده شود.
نمونه برداری اندوسکوپیک مكشي سوزن باریک (FNA) هدایت شده توسط اولتراسوند، یک آندوسکوپ که دارای کاوشگر اولتراسوند و سوزن نمونهبرداری است از طریق دهان درون مری فرو برده می شود. این کاوشگر امواج صوتی را منتشر می کند و در اثر برخورد این امواج با بافتها و برگشت آنها بازتاب ايجاد می شود که سونوگرامی (عکس کامپیوتری) از غدد لنفاوی نزدیک مری ایجاد می کند. این سونوگرام به پزشک کمک می کند مکان فروبردن سوزن نمونهبرداری برای خارج کردن بافت از غدد لنفاوی را تعيين كند. بافت خارج شده از لحاظ وجود علائم سرطانی با میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرد.
-
نمونهبرداری از غدد لنفاوی: خارج کردن تمام یا بخشی از غدد لنفاوی. آسیبشناس بافت را از لحاظ وجود سلولهای سرطانی در زیر میکروسکوپ بررسی میکند.
- مدياستينوسكوپي (Mediastinoscopy): جراحی برای بررسی وجود نواحی غیرعادی در اندامها، بافتها و غدد لنفاوی بین ریهها. برشی در بخش بالایی استخوان جناغ سينه ایجاد میشود و مدیاستینوسکوپ به درون ناحیة قفسة سینه فرو برده میشود. مدیاستینوسکوپ ابزاری باریک و لولهای شکل مجهز به نور و عدسی برای مشاهده نواحی درونی است. همچنین ممکن است این ابزار دارای تجهیزاتی برای خارج کردن نمونه غدد لنفاوی یا بافت باشد. سپس این نمونهها از لحاظ وجود نشانه های سرطان زیر میکروسکوپ بررسی میشوند.
آندوسكوپي مدياستن: مدیاسیتنوسکوپ از طریق برشی در بالای استخوان جناغ سينه درون قفسه سینه فرو برده می شود تا بتوان بهوسیله آن نواحی غیرعادی بین ریهها را مشاهده کرد. مدیاستینوسکوپ ابزاری لولهای شکل باریک مجهز به نور و عدسی برای مشاهده نواحی درونی بدن است. این ابزار دارای تجهیزاتی برای برش دادن نیز هست. گاهی نمونههای بافت از غدد لنفاوی سمت راست قفسه سینه خارج میشوند و از لحاظ وجود علائم سرطانی با میکروسکوپ بررسی میشوند. از قسمت قدامی (جلوی بدن) یا مدیاستینوتومی (عمل چامبرلین)، برشی در کنار استخوان جناغ سينه ایجاد میشود و نمونههای بافت از غدد لنفاوی سمت چپ قفسه سینه خارج میشود.
-
مدياستينوتومي قدامي. جراحی برای بررسی وجود نواحی غیرعادی در اندامها و بافتهای بین ریهها و استخوان جناغ سينه و قلب. برشی در کنار استخوان جناغ ایجاد ميشود و مدیاستینوسکوپ از این طریق وارد قفسه سینه میشود. مدیاستینوسکوپ ابزاری لولهای شکل باریک است دارای نور و لنز برای مشاهده نواحی درونی بدن بيمار. این ابزار دارای تجهیزاتی برای برش زدن نیز هست. گاهی نمونههای بافت از غدد لنفاوی خارج میشوند و از لحاظ وجود علائم سرطانی در زير میکروسکوپ بررسی میشوند. به این روش، عمل چامبرلین نیز گفته میشود.
انتشار سرطان در بدن از سه راه صورت ميگيرد:
سه راه برای انتشار سرطان در درون بدن وجود دارد:
-
از طریق بافت: سرطان به بافتهای عادی مجاور حمله میکند.
-
از طریق دستگاه لنفاوی: سرطان به دستگاه لنفاوی حمله میکند و از طریق عروق لنفاوی به دیگر نواحی بدن منتشر میشود.
-
از طریق خون: سرطان به رگها و مویرگها حمله میکند و از راه خون به دیگر بخشهای بدن منتقل میشود.
هنگامیکه سلولهای سرطانی از تومور اصلی (اولیه) جدا شده و از راه لنف یا خون به دیگر نقاط بدن منتشر میشود ممکن است تومور دیگری (تومور ثانویه) تشکیل شود. به این فرایند متاستاز گفته میشود. تومورثانویه (متاستاتیک) از نوعی مشابه با تومور اولیه است. بهعنوان مثال، در صورتیکه سرطان پستان به استخوانها رسوخ كند، سلولهای سرطانی در درون استخوانها همان سلولهای سرطانی پستاناند و به این بیماری سرطان متاستاتیک پستان گفته میشود (نه سرطان استخوان).
برای توصیف سرطان ریه سلول غیر کوچک از مرحلهبندي زیر استفاده میشود
مرحلة مخفي (ناشناخته):
در این مرحله، سلولهای سرطانی در خلط (مخاط جداشده از ریه هنگام سرفه کردن) مشاهده میشوند. ولی تصویربرداری یا برونکوسکوپی هیچ توموری را در ریه نشان نمیدهند یا تومور اولیه به قدری کوچک است که قابل توجه نیست.
مرحله صفر (کارسینوم درجا):
در مرحله صفر، سلولهای غیرعادی در داخلیترین پوشش ریه مشاهده میشوند. ممکن است این سلولهای غیرعادی تبدیل به سرطان شده و به بافتهای عادی مجاور نيز حمله کنند. به مرحله صفر، کارسینوم درجا نیز گفته میشود.
مرحله یک:
در مرحلة یک، سرطان شکل گرفته است و این مرحله خود به دو مرحله فرعي IA و IB تقسیم میشود.
- مرحله IA : تومور محدود به ریه است و اندازه آن 3 سانتی متر یا کوچکتر است.
- مرحله IB: یک یا چند مورد از شرایط زیر برقرار است:
- تومور بزرگتر از سه سانتیمتر است.
- سرطان به نایژة اصلی ریه نفوذ كرده است و حداقل دو سانتیمتر با کارینا carina (محل اتصال نای به نایژه) فاصله دارد
- سرطان به درونیترین لایة غشاء پوشاننده ریه رسوخ كرده است.
- تومور بخشی از نایژه یا نایژکها را مسدود کرده است و بخشی از ریه كلاپس شده یا التهاب ریه(pneumonitis) بهوجود آمده است
سرطان ریه سلول غیر کوچک مرحله I. در مرحله IA سرطان تنها در ناحیه ریه وجود دارد. در مرحله IB سرطان ممکن است یکی از حالتهای زیر را داشته با شد:
الف) سرطان درون ریه رشد کرده است، ب) به نایژه اصلی ریه نفوذ كرده است، ج) به درونیترین لایة پرده جنب (پلور) که ریهها را میپوشاند منتشر شده است.
مرحله دو:
سرطان ریه سلول غیرکوچک مرحله دو: در مرحله IIA سرطان به غدد لنفاوی که از لحاظ موقعیت، در جهتی مشابه با جهت قرارگیری سرطان در قفسه سینه، قرار دارند انتشار يافته است. در مرحله IIB دو حالت رخ میدهد. در حالت اول، سرطان وضعیتی مشابه با مرحله IB دارد و نيز به غدد لنفاوی سمت مشابه با سرطان در قفسه سینه نفوذ كرده است. در حالت دوم، سرطان به غدد لنفاوی نرسيده است ولی به یک یا چند مورد از نواحی زیر رسوخ كرده است:
الف) دیواره های قفسه سینه ب) دیافراگم ج) پرده جنب (پلور) بین ریهها د) پریکارد /یا ه) نایژه اصلی
- مرحله IIA: تومور سه سانتیمتر یا کوچکتر است و سرطان به غدد لنفاوی مجاور (در همان سمتی از قفسه سینه که تومور قرار دارد) رسيده است.
- مرحله IIB:
سرطان به غدد لنفاوی مجاور رسيده است (در همان سمتی از قفسه سینه که تومور قرار دارد) و یک یا چند مورد از شرایط زیر برقرار است:
- تومور بزرگتر از سه سانتیمتر است
- سرطان به نایژة اصلی ریه رسوخ كرده است و حداقل دو سانتیمتر با کارینا (محل اتصال نای به نایژه) فاصله دارد.
- سرطان به درونیترین لایة غشاء پوشاننده ریه منتشر شده است.
- تومور بخشی از نایژه یا نایژکها را مسدود کرده است و بخشی از ریه كلاپس شده یا التهاب ریه (پنومونيت) بهوجود آمده است.
سرطان به غدد لنفاوی مجاور نفوذ نكرده است و یک یا چند مورد از موارد زیر وجود دارد.
- تومور با هر اندازهاي و سرطان به دیوارة سینه، ديافراگم، پرده جنب بين ريهها، یا غشاء احاطه کنندة قلب منتشر شده است.
- سرطان به نایژة اصلی ریه منتشر شده است و حداقل دو سانتیمتر با کارینا (محل اتصال نای به نایژه) فاصله دارد ولی به نای رسوخ نكرده است.
- تومور بخشی از نایژه یا نایژکها را مسدود کرده است و کل ریه كلاپس شده یا التهاب ریه بهوجود آمده است
مرحله IIA:
سرطان ریه سلول غیر کوچک مرحله IIA سرطان به غدد لنفاوی که در همان جهت محل قرارگیری سرطان در قفسه قرار گرفتهاند گسترش يافته است. همچنین ممکن است سرطان به یک یا چند قسمت از نواحی زیر نیز رسيده باشد:
الف) نایژة اصلی، ب) دیوارة قفسه سینه، ج) دیافراگم، د) پرده جنب، و/ یا ه) پریکارد (غشاء اطراف قلب)
در مرحله IIA سرطان به غدد لنفاوی مجاور رسيده است (در همان سمتی از قفسه سینه که تومور قرار دارد) و شرایط زیر برقرار است:
- تومور با هر اندازه.
- ممکن است سرطان به نایژه اصلی، دیوارة سینه، دیافراگم، پرده جنب اطراف ریهها یا غشاء احاطهکنندة قلب رسوخ كرده باشد ولی به نای نرسيده است.
- کل ریه یا بخشی از آن كلاپس شده یا التهاب ریه بهوجود آمده است (پنومونيت)
مرحله IIIB:
در سرطان ریه غیر سلول کوچک مرحله IIIB سرطان به نواحی زیر پخش شده است:
الف) غدد لنفاوی بالای ترقوه یا غدد لنفاوی در خلاف جهت محل قرارگیری سرطان در قفسه سینه و/ یا ممکن است سرطان به یک یا چند مورد از نواحی زیر نیز رسيده باشد: ب) قلب ج) ورید اجوف زيرين یا وناکاوای تحتانی- (inferior vena cava) و آئورت د) دیواره قفسه سینه ه) دیافراگم و) نای ز) استرنوم (جناغ سینه) و مری . همچنین ممکن است سرطان به مایعات درون حفره جنبي، لایه نازک بافت پوشاننده ریهها و حفره قفسه سینه، منتشر شده باشد.
در مرحله IIIB تومور ممكن است هر اندازهاي داشته باشد و به نواحی زیر نفوذ كرده است:
غدد لنفاوی بالای ترقوه یا قفسه سینه، در سمتی مخالف با محل قرارگیری تومور و/ یابه یکی از نواحی زیر:
- قلب.
- رگهای اصلی خون که به سمت قلب میروند یا از قلب خارج میشوند.
- دیواره قفسه سینه.
- دیافراگم.
- نای.
- مری.
- استخوان جناق (استخوان قفسه سینه) یا ستون فقرات.
- چندین محل در یک لوب ریه.
- مایع حفره جنبي که ریهها را احاطه میکند.
مرحله IV:
سرطان ریه سلول غیر کوچک مرحله IV. سرطان به لوب دیگری از همان ریه (ریة اولیه که دچار سرطان شده است)، به ریه دیگر و/یا به یک یا چند نقطه دیگر در بدن نفوذ كرده است.
در مرحله چهار، سرطان به غدد لنفاوی، دیگر لوبهای ریه یا دیگر نقاط بدن نظیر مغز، کبد، غدد فوق کلیوی، کلیهها یا استخوانها منتشر شده است.
سرطان ریه سلول غیر کوچک عودکرده:
این نوع سرطان، سرطانی است که پس از درمان عودکرده است. در اين حالت سرطان در مغز، ریه یا دیگر نقاط بدن ممكن است عود نمايد.
گزینههای درمانی در یک نگاه:
نکات کلیدی در این قسمت
- گزینههای درمانی مختلفی برای بیماران مبتلا به سرطان ریه سلول غیر کوچک وجود دارد.
- شش نوع درمان استاندارد موجود شامل موارد زیر هستند:
- جراحی.
- پرتودرمانی.
- شیمیدرمانی.
- لیزردرمانی.
- درمان فوتودینامیک (پی.دی.تی.).
- انتظار آگاهانه.
- گزینههای درمانی جدید در کارآزمایی بالینی مورد آزمایش قرار دارند:
- پیشگیری دارویی.
- درمان بیولوژیک.
- ترکیبات جدید.
- شايد بیمار بخواهد در کارآزمایی بالینی شركت كند.
- بیماران میتوانند قبل، بعد یا در هنگام انجام درمان در پژوهش بالینی شرکت کنند.
- ممکن است نیاز به انجام آزمونهای پیگیری باشد.
برای بیماران مبتلا به سرطان ریه سلول غیر کوچک گزینههای درمانی مختلفی وجود دارد
روشهای مختلفی برای درمان بیماران مبتلا به سرطان ریه سلول غیرکوچک وجود دارد. بعضی از این روشها استاندارد هستند (درمانهایی که در حال حاضر استفاده میشوند) و تعدادی از این روشها در حال حاضر در کارآزماییهای بالینی مورد بررسی قرار دارند. پژوهش بالینی درمانی نوعی مطالعه تحقیقاتی است که برای کمک به پیشرفت درمانهای موجود یا بهدست آوردن اطلاعاتی در مورد شیوههای درمانی جدید سرطان بهکار گرفته میشود. در صورتیکه کارآزماییهای بالینی نشان دهند که روش درمانی جدید بهتر از روش استاندارد است این روش جدید بهعنوان یک روش استاندارد در نظر گرفته میشود. شايد بیماران بخواهند در کارآزمایی بالینی شرکت کنند. بايد دانست كه بعضی از پژوهشهای بالینی فقط بیمارانی را میپذیرند که درمان را هنوز شروع نکردهاند.
شش نوع درمان استاندارد موجود شامل موارد زیر هستند:
1. جراحی
جراحی به چهار روش انجام میشود:
-
برداشت سه گوش: جراحی برای خارج کردن تومور و بخشی از بافت عادی اطراف آن. هنگامیکه مقدار بیشتری از بافت خارج میشود به جراحی، برداشت قطعهای (سگمنتال) گفته میشود
برداشت سه گوش ریه. بخشی از ریه که به سرطان مبتلا شده است و مقدار کمی از بافت سالم اطراف آن خارج می شود. (لوبكتومي) لوببرداری، یک لوب از ریه خارج می شود. ریه برداری (پنونومكتومي): کل ریه خارج میشود.
ریهبرداری: کل ریه خارج میشود.
-
برداشت اسلیو (Sleeve resection):جراحی برای خارج کردن بخشی از نایژه.
2. پرتودرمانی:
پرتودرمانی نوعی درمان سرطان است که از اشعة ايكس با انرژی زیاد یا دیگر تشعشعات برای از بین بردن سلولهای سرطانی یا جلوگیری از رشد آنها استفاده میشود. دو روش پرتودرماني وجود دارد. در پرتودرمانی خارجی از دستگاهی خارج از بدن برای ارسال تشعشعات به سمت سرطان استفاده میشود. در پرتودرمانی داخلی از مواد رادیواکتیو که در سوزنها، ذرهها، سیمها یا کاتترها قرار گرفتهاند و بهطور مستقیم درون غده سرطاني یا در نزدیکی آن قرار میگیرند استفاده میشود.
پرتو جراحی روشی برای اعمال مستقیم تشعشع به تومور، با کمترین آسیب به بافت سالم است. در این روش جراحی انجام نمیشود و ممکن است برای درمان بعضی از انواع تومور در افرادی که نمیتوانند تحت عمل جراحی قرار بگیرند مورد استفاده قرار گیرد.
نوع پرتودرمانی وابستگي به نوع و مرحله سرطانی دارد که تحت درمان قرار میگیرد.
3.شیمیدرمانی:
شیمیدرمانی نوعی درمان سرطان است که از داروها برای جلوگیری از رشد سلولهای سرطان استفاده میکند. این داروها یا سلولها را از بین میبرند و یا مانع تقسیم شدن آنها میشوند. هنگامی که شیمیدرمانی از طریق خوراکی یا تزریق به عضله یا رگ انجام میشود، داروها وارد جریان خون میشوند و از طریق خون به محل سلولهای سرطانی در سرتاسر بدن ميرسد (شیمیدرمانی سیستمیک). هنگامی که شیمیدرمانی با تزریق مستقیم درون نخاع، یکی از اندامها یا حفرههای بدن نظیر شکم انجام شود، داروها بیشتر روی سلولهای سرطانی در همان نواحی تأثیر میگذارند (شیمیدرمانی منطقهای).
نوع رژیم شيميدرماني وابسته به نوع و مرحله سرطانی است که تحت درمان قرار می گیرد.
4. لیزر درمانی:
لیزردرمانی نوعی روش درمان سرطان است که از پرتو لیزر (پرتوی باریکی از نور قوی) برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میکند.
5. درمان فوتودینامیک (پی.دی.تی.):
درمان فتودینامیک نوعی روش درمان سرطان است که از داروها و انواع خاصی از نور لیزر برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. دارویی که با قرار گرفتن در معرض نور فعال میشود به درون رگ تزریق میشود. این دارو بیشتر در سلولهای سرطانی جمع میشود (نه سلولهای عادی). سپس از لولههای فیبرنوری برای انتقال نور لیزر به محل سلولهای سرطانی استفاده میگردد كه در آنجا دارو فعال شده و آن سلولها را از بین میبرد. درمان فتودینامیک آسیب کمی به بافت سالم وارد میکند. از این روش بیشتر برای درمان تومورهایی که روی پوست یا نزدیکی سطح پوست قرار دارند یا در لایة پوشاننده اندام داخلی هستند استفاده میشود.
6. انتظار آگاهانه:
انتظار آگاهانه به معنای نظارت دقیق وضعیت بیمار، بدون استفاده از روشهاي درمانی، تا زمان آشکار شدن یا تغییر علائم است. از این روش در بعضی موارد نادر سرطان ریه سلول غیرکوچک استفاده میشود.
گزینههای درمانی جدید در کارآزماییهای بالینی مورد آزمایش قرار دارند
در این بخش اطلاعاتی راجع به درمانهایی که در پژوهشهای بالینی مورد مطالعه قرار دارند ارائه میشود. همه روشهای جدید درمانی در این بخش ذکر نخواهد شد.
پیشگیری دارویی
پیشگیری دارویی به معنای استفاده از داروها، ویتامینها و دیگر عوامل برای کاهش خطر ابتلا به سرطان یا کاهش خطر عود سرطان (بازگشت سرطان) است.
زیست درمانی
زیست درمانی نوعی از روش درمان است که از سیستم ایمنی بدن بیمار برای مقابله با سرطان استفاده میکند. در این روش از مواد تولید شده در بدن (یا در آزمایشگاه) برای تقویت، هدایت یا بازیابی پدافند طبیعی بدن در مقابل سرطان استفاده میشود. به این نوع درمان سرطان، زیست درمانی یا ایمنی درمانی گفته میشود.
ترکیبات جدید
ترکیبات جدید درمانی در پژوهشهای بالینی مورد مطالعه قرار دارند.
شايد بیمار بخواهد در مورد شرکت در کارآزمایی بالینی مطالعه كند.
برای بعضی از بیماران شرکت کردن در کارآزمایی بالینی ممکن است بهترین گزینۀ درمانی باشد. کارآزماییهای بالینی بخشی از روند تحقیقات سرطان است و به این دلیل انجام میشود كه مشخص گردد آیا شیوه درمانی جدید ایمن، موثر یا بهتر از درمانهای استاندارد است یا نه.
بسیاری از درمانهای استاندارد که امروزه مورد استفاده قرار میگیرند بر پایه کارآزماییهای بالینی هستند که در گذشته انجام شدهاند. بیمارانی که در پژوهش بالینی شرکت میکنند احتمال دارد تحت یک نوع درمان استاندارد قرار گیرند یا جزء اولین كساني باشند که یک درمان جدید را دریافت میکنند.
علاوه براین، بیمارانی که در کارآزماییهای بالینی شرکت میکنند به پیشرفت شیوه درمان سرطان در آینده کمک میکنند. حتی اگر کارآزماییهای بالینی به پیدایش شيوههاي درمانی مؤثر جدیدي نيانجامد باعث ميشود به سؤالات مهمی که وجود داشته است پاسخ داده شود و به پیشرفت تحقیقات منجر میشود.
بیماران میتوانند قبل، بعد یا در هنگام انجام درمان در کارآزمایی بالینی شرکت کنند.
بعضی از کارآزماییهای بالینی تنها بیمارانی را میپذیرند که تاکنون از هیچ نوع درمانی استفاده نکردهاند. دیگر پژوهشها، درمانها را روی افرادی که سرطان آنها بهبود نیافته است آزمایش میکنند، و پژوهشهای بالینیاي برقرار است که روشهای جدید جلوگیری از عود (بازگشت مجدد) سرطان یا کاهش عوارض جانبی درمان سرطان را آزمایش میکنند.
کارآزماییهای باليني در نواحي مختلف دنيا انجام ميشوند. بخش گزينههاي درماني، حاوي پیوندی (Link) به صفحه کارآزماییهای باليني است كه در حال حاضر انجام ميشود. اين اطلاعات از پايگاه دادههاي کارآزماییهای باليني انستيتوي ملي سرطان (NCI) گرفته شده است.
ممکن است نیاز به انجام آزمونهای پیگیری باشد.
گاهي برخي از آزمایشهایی که برای تشخیص سرطان و تعیین مرحله آن انجام شده بود مجدداً تکرار ميشود. بعضی از آزمایشها برای تعیین میزان تأثير درمان تکرار میشود. معمولاً تصمیمگیری پیرامون ادامه، تغییر یا توقف درمان براساس نتیجۀ این آزمایشها انجام ميشود. به این روند، مرحلهبندی مجدد (re-staging) گفته میشود.
بعضی از آزمایشها پس از پایان درمان در فاصلههای زمانی مشخص انجام میشوند. نتایج این آزمایشها برای بررسی بهوجود آمدن تغییرات در وضعیت بيمار یا بررسی عود سرطان بهکار گرفته میشود. به این آزمایشها، آزمایش پیگیری یا چکآپ (check-ups) گفته میشود.
گزینههای درمانی با توجه به مرحله:
سرطان ریه سلول غیر کوچک مخفي.
مرحله صفر (کارسینوم در جا).
سرطان ریة سلول غیرکوچک، مرحله I.
سرطان ریه سلول غیرکوچک، مرحله II.
سرطان ریه سلول غیرکوچک، مرحله IIIA و IIIB
سرطان ریه سلول غیرکوچک، مرحله IV.
سرطان ریه سلول غیر کوچک مخفي:
درمان سرطان ریه سلول غیر کوچک مخفي به این مسئله بستگي دارد که سرطان منتشر شده است یا نه. معمولاً این نوع سرطان با جراحی قابل درمان است.
مرحله صفر (کارسینوم در جا):
درمان برای مرحله صفر شامل موارد زیر است:
- جراحی (برش سهگوش یا برش قطعهای).
- درمان فوتودینامیک با استفاده از آندوسکوپ.
سرطان ریه سلول غیرکوچک، مرحله یک:
درمان برای سرطان ریه سلول غیرکوچک مرحله یک شامل موارد زیر است:
- جراحی (برش سه گوش، برداشت قطعهای یا لوببرداری).
- پرتودرمانی خارجی (برای بیمارانی که نمیتوانند تحت جراحی قرار بگیرند یا تمایلی به انجام جراحی ندارند).
- جراحی و پس از آن شیمیدرمانی.
- پژوهش بالینی در زمینه درمان فوتودینامیک با استفاده از آندوسکوپ.
- پژوهش بالینی در زمینه جراحی که پس از آن از روش پیشگیری دارویی استفاده میشود.
سرطان ریه سلول غیر کوچک، مرحله دو:
درمان سرطان ریه سلول غیرکوچک، مرحله دو، شامل موارد زیر است:
- جراحی (برداشت سه گوش، برداشت قطعهای، لوببرداری یا ریهبرداری).
- پرتودرمانی خارجی (برای بیمارانی که نمیتوانند تحت جراحی قرار بگیرند یا تمایلی به انجام جراحی ندارند).
- جراحی و پس از آن شیمیدرمانی ( همراه با، یا بدون استفاده از درمانهای دیگر).
- پژوهش بالینی در زمینه استفاده از پرتودرمانی خارجی پس از جراحی.
سرطان ریه غیر سلول کوچک، مرحله IIA و IIIB:
درمان سرطان ریه غیر سلول کوچک مرحله IIIA شامل موارد زیر است:
- جراحی، همراه با پرتودرمانی يا بدون آن.
- استفاده از پرتودرمانی خارجی بهتنهايي.
- شیمیدرمانی همراه با درمانهاي ديگر.
- کارآزمایی بالینی در زمینه روشهای جدید اعمال پرتودرمانی و شیمیدرمانی.
- کارآزمایی بالینی در زمینه استفاده از ترکیب جدید درمانها.
درمان سرطان ریه سلول غیرکوچک مرحله IIIB شامل موارد زیر است:
- استفاده از پرتودرمانی خارجی بهتنهايي.
- شیمیدرمانی همراه با پرتودرمانی خارجی.
- شیمیدرمانی همراه با پرتودرمانی خارجی و پس از آن انجام جراحی.
- استفاده از شیمیدرمانی به تنهايي.
- کارآزمایی بالینی در زمینه روشهای جدید اعمال پرتودرمانی.
- کارآزمایی بالینی در زمینه ترکیب جدید درمانها.
سرطان ریه سلول غیر کوچک، مرحله چهار:
درمان سرطان ریه سلول غیرکوچک، مرحله چهار شامل موارد زیر است:
- انتظار آگاهانه
- استفاده از پرتودرمانی خارجی بهعنوان درمان تسکینی جهت تسکین درد یا دیگر علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی.
- استفاده از شیمیدرمانی بهتنهايي.
- لیزردرمانی یا پرتودرمانی داخلی.
- پژوهش بالینی در زمینه درمان بیولوژیک یا دیگر درمانهای جدید.
گزینههای درمانی برای سرطان ریه سلول غیر کوچک عود کرده:
درمان سرطان ریه سلول غیر کوچک عود کرده شامل موارد زیر است:
- استفاده از پرتودرمانی خارجی بهعنوان درمان تسکینی جهت تسکین درد یا دیگر علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی.
- استفاده از شیمیدرمانی بهتنهايي.
- جراحی (برای بیمارانی که بخش کوچکی از بافت سرطاني به مغز منتشر شده است).
- لیزردرمانی یا پرتودرمانی داخلی.
- پرتو جراحی (Radiosurgery)- برای بیماران خاصی که نمیتوانند از جراحی استاندارد استفاده کنند.
- کارآزمایی بالینی در زمینه درمان زیست درمانی یا دیگر درمانهای جدید.
برای آگاهي از پژوهشهای بالینی که در حال حاضر بیماران مبتلا به سرطان ریه سلول غیرکوچک، مرحله چهار را پذیرش میکنند به ليست پژوهشهای بالینی كه در انستيتوي ملی سرطان ثبت شده است مراجعه کنید. میتوانید صورت انواع پژوهشهای باليني را با توجه به محل، درجۀ بیماری، دارو و دیگر ویژگیها برحسب نیاز خود بهصورت گزینشی مشخص کنید. اطلاعات كلي پیرامون پژوهشهای بالینی در پايگاه علمي، پزشكي و آموزشي مؤسسة تحقيقات، آموزش و پيشگيري سرطان موجود است.
گزینههای درمانی برای سرطان ریه سلول غیر کوچک عود کرده:
درمان برای سرطان ریه سلول غیرکوچک عود کرده شامل موارد زیر است:
- استفاده از پرتودرمانی خارجی بهعنوان درمان تسکینی جهت تسکین درد یا دیگر علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی.
- استفاده از شیمیدرمانی بهتنهايي.
- جراحی (برای بیمارانی که بخش کوچکی از سرطان آنها به مغز رسوخ كرده است).
- لیزردرمانی یا پرتودرمانی داخلی.
- پرتو جراحی (Radiosurgery)- برای بیماران خاصی که نمیتوانند از جراحی استاندارد استفاده کنند.
- کارآزمایی بالینی در زمینه درمان بیولوژیک یا دیگر درمانهای جدید.
برای آگاهي از پژوهشهای بالینی که در حال حاضر بیماران مبتلا به سرطان ریه سلول غیرکوچک عود کرده را ميپذيرند به ثبن پژوهشهای بالینی سرطان انستيتوي ملی سرطان مراجعه کنید. همچنين میتوانید لیست انواع پژوهشهای بنیادی را با توجه به محل، درجۀ بیماری، دارو و دیگر ویژگیها برحسب نیاز خود بهصورت گزینشی مشخص کنید. اطلاعات كلي پیرامون کارآزماییهای بالینی در پايگاه علمي، پزشكي و آموزشي مؤسسة تحقيقات، آموزش و پيشگيري سرطان در دسترس است.
بهدست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد سرطان ریة سلول غیرکوچک:
برای بهدست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد سرطان ریه سلول غیرکوچک از طریق پايگاه علمي، پزشكي و آموزشي مؤسسة تحقيقات، آموزش و پيشگيري سرطان به بخشهای زیر مراجعه کنید:
- صفحه اصلی مربوط به سرطان ریه.
- آنچه باید در مورد سرطان ریه بدانید.
- پیشگیری از سرطان ریه.
- غربالگری سرطان ریه.
- صفحه اصلی سرطان و كشيدن سیگار (شامل کمک برای ترک).
- دود دست دوم: پرسش و پاسخ.
- درمان فتودینامیک برای سرطان: پرسش و پاسخ.
- لیزرها در درمان سرطان: پرسش و پاسخ.
برای بهدست آوردن اطلاعات عمومی در مورد سرطان و دستیابی به منابع دیگر از طریق پایگاه علمی، آموزشی و پزشکی مؤسسة تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان به بخشهای زیر مراجعه کنید:
- آنچه باید در مورد سرطان بدانید- خلاصه.
- آشنایی با مجموعههای سرطان.
- مرحلهبندی: پرسش و پاسخ.
- شیمیدرمانی و شما: پشتیبانی برای افراد مبتلا به سرطان.
- پرتودرمانی و شما: پشتیبانی برای افراد مبتلا به سرطان.
- کنار آمدن با سرطان.
- پشتیبانی و منابع.
- كتابشناسي سرطان.
- اطلاعاتی برای درمان شدگان (نجات یافتگان)، مراقبان، حامیان.