افزایش خطر ابتلا به سرطان تخمدان به درمان جایگزینی استروژن پیوند خورده است.

محققان مؤسسه ملی سرطان(NCI) در مطالعه بزرگی دریافته‌اند زنانی که درمان جایگزینی با استروژن بعد از يائسگي را مورد استفاده قرار داده‌اند در معرض افزایش خطر سرطان تخمدان هستند. این گزارش در شماره 17ژوئیه 2002، در جاما منتشر شده است.

دانشمندان بر روی 44،241 زن حدود 20 ساله مطالعه کردند. در مقایسه با زنان یائسه‌ای که از درمان با هورمون‌های جایگزین استفاده نکرده بودند، کاربران درمان با استروژن حدود 60 درصد خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان تخمدان داشتند. با افزایش طول استفاده از استروژن خطر نیز افزایش داشت. زنانی، که از 1979 - 1998 دنبال شدند، شرکت کنندگان در پروژه سابق در مورد تشخیص تظاهرات سرطان سینه، ماموگرافی غربالگری انجام شده بین سال‌های 1973 و 1980 بودند.

دکتر جیمزوی‌لایسی نویسنده اصلی مطالعه بخش اپیدمیولوژی و ژنتیک سرطان در مؤسسه ملی سرطان گفت: «یافته اصلی این مطالعه این بود که زنان یائسه که استروژن درمانی جایگزین برای 10 سال یا بیشتر را مورد استفاده قرار داده‌اند در معرض خطر قابل توجه‌تری از ابتلا به سرطان تخمدان نسبت به زنانی که درمان جایگزین هورمونی استفاده نکرده‌اند، هستند». خطر نسبی برای مدت 10 تا 19 سال استفاده 1.8 است، که به 80 درصد خطر بیشتر از غیرکاربران ترجمه می‌‌شود و برای زنانی که درمان استروژن برای 20 سال یا بیشتر داشته‌اند به 3.2 (خطر 220 درصد بالاتر نسبت به غیر کاربران) افزایش یافت.

هورمون طبیعی استروژن در درجه اول به‌وسیله تخمدان‌ها تولید می‌‌شود. پس از یائسگی، تخمدان‌ها سطوح پایین‌تری از هورمون‌های استروژن و پروژسترون تولید می‌‌کنند. با یائسگی طبیعی کامل - معمولاً بین سنین 45 و 55 - خروجی هورمون کاهش قابل توجهی می‌‌یابد. در اوایل دهه 1940، زنان برای مقابله با برخی از ناراحتی‌های کوتاه مدت یائسگی (گرگرفتگی، واژن خشک و نازک، و بی اختیاری ادراری و عفونت) شروع به استفاده از استروژن با دوز بالا کردند.

با اینحال، پس از دهه 1970 روشن شد زنانی که به‌تنهایی استروژن مصرف کرده‌اند شش تا هشت برابر بیشتر خطر ابتلا به سرطان آندومتر (سرطان دیواره رحم) داشته‌اند، پزشکان شروع به تجویز پروژسترون همراه با دوز بسیار پایین‌تر از استروژن کردند. پروژسترون نوعی مصنوعی از هورمون پروژسترون طبیعی است. اضافه شدن پروژسترون به استروژن باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان آندومتر مرتبط با استفاده از استروژن به تنهایی شد. در نتیجه، برای زنانی که هیسترکتومی‌‌ (جراحی برای برداشتن رحم) نشده بودند تجویز درمان استروژن و پروژسترون با هم به‌طور فزاینده‌ای متداول شد.

علاوه بر مطالعه اثر استفاده از استروژن به تنهایی، لایسی و همکارانش بررسی کردند که آیا زنانی که با استفاده از استروژن و پروژسترون درمان شده بودند احتمال بیشتری برای ابتلا به سرطان تخمدان داشته باشند. هیچ افزایش خطری یافته نشد.

لایسی اظهار داشت: «اگرچه داده‌های ما نشان می‌‌داد زنانی که مصرف استروژن همراه با پروژسترون داشتند در معرض افزایش خطر ابتلا به سرطان تخمدان نمی‌‌بودند، فقط چند زن در مطالعه ما دچار سرطان تخمدان شدند که درمان استروژن و پروژسترون را برای بیش از چهار سال استفاده کرده بودند، پس، در این نقطه، اطلاعات کافی به نشانه وجود تأثیر در سرطان تخمدان با مصرف درمان توأم، وجود ندارد.»

مطالعات گذشته نشان داد که درمان هورمونی پس از یائسگی ممکن است در جلوگیری و یا کاهش برخی از اثرات منفی درازمدت پیری، از قبیل بیماری‌های قلبی و پوکی استخوان مؤثر باشد. با اینحال، نتایج یک دوره بزرگ چند مرکز بالینی، در چاپ 17ژوئیه مجله جاما (جاما 2002؛321:288-333)، افزایش سرطان سینه، بیماری انسداد عروق قلب، سکته مغزی و لخته شدن خون در ریه‌ها و پاهای زنانی که درمان استروژن- پروژسترون را به‌طور متوسط 5.2 سال دریافت کرده بودند، نشان داد. در این دوره، یعنی بخشی از طرح بهداشت زنان (WHI)، همچنین موارد کمتر از شکستگی لگن و سرطان روده بزرگ در زنانی مصرف درمانی ترکیبی دارند، دریافتند. با اینحال، چون به‌طور کلی آسیب آن بیشتر از فایده بود، دوره هفته گذشته، سه سال جلوتر از برنامه متوقف شد. دوره WHI با گزینش اتفاقی برای استروژن تنها در زنانی که رحم خود را برداشته بودند، ادامه دارد.

لایسی بر پیچیدگی خطرات مختلف و مزایای استفاده از هورمون تأکید کرد. «از آنجا که هورمون درمانی ممکن است بر شرایط بسیاری که بر زنان پس از یائسگی تأثیر می‌گذارد- بیماری‌های قلبی عروقی، پوکی استخوان، سرطان پستان، سرطان رحم، بیماری‌های کیسه صفرا، لخته شدن خون و در حال حاضر به‌طور بالقوه سرطان تخمدان – مؤثر باشد ما دیگر نمی‌‌توانیم تنها برای یک خطر بالقوه در مصرف هورمون برای زنان فکر کنیم. زنان باید به‌صورت مداوم با متخصصان خود در مورد مناسب بودن هورمون‌های مصرفی خود مشاوره کنند.»

مطالعات انجام شده برای اثر هورمون پس از یائسگی در خطر ابتلا به سرطان تخمدان متناقض است. برخی با استفاده از استروژن افزایش خطر گزارش کرده‌اند در حالی که دیگران یا هیچ اثری نداشته‌اند یا یک اثر محافظ داشته است. بسیاری از این مطالعات اولیه در مورد عوامل خطر سرطان تخمدان نسبتاً کوچک و محدود به اطلاعات ناقص می‌‌باشند.

دو مطالعه اخیر بین مصرف هورمون و سرطان تخمدان ارتباطاتی یافت. مطالعه بزرگ آینده‌نگر منتشر شده در سال گذشته (جاما، 2001؛1460:285-1465) نشان داد که استفاده از استروژن پس از یائسگی به مدت 10 سال یا بیشتر با افزایش خطر مرگ و میر سرطان تخمدان همراه است و مطالعه سوئدی اخیر (مؤسسه ملی سرطان جی. 2002؛ 497:94 -504) گزارش کرد که استفاده از استروژن به تنهایی و استروژن و پروژسترون به ترتیب (پروژسترون به‌طور متوسط 10 روز / ماه استفاده شود) ممکن است با افزایش خطر ابتلا به سرطان تخمدان همراه باشد. در مقابل، استفاده مداوم استروژن و پروژسترون (پروژسترون به‌طور متوسط 28 روز / ماه مورد استفاده قرار گیرد) به نظر می‌‌رسید افزایش خطر ابتلا به سرطان تخمدان ندارد.

لایسی گفت که برخی از ناشناخته‌های مربوط به استفاده از هورمون و سرطان تخمدان شامل موارد زیر است:

طول مدت در مقابل دوز درمان با استروژن

از این مطالعه مشخص نیست که آیا افزایش خطر با استفاده از استروژن به علت دوز بالاتر استروژن، طول مدت استفاده از استروژن و یا هر دو دوز و مدت زمان باشد. همچنین روشن نیست که آیا استفاده طولانی‌مدت از دوز پایین استروژن با ابتلا به سرطان تخمدان همراه است.

مدت زمان درمان استروژن- پروژسترون

اکثر زنان در این مطالعه تحت درمان ترکیبی برای کمتر از چهار سال بودند، بنابراین نیاز به مطالعه بیشتری است تا تشخیص دهند استفاده استروژن و پروژسترون خطر را افزایش می‌‌دهد. اثر استفاده طولانی مدت از درمان استروژن و پروژسترون شناخته شده نیست.

نوع رژیم استروژن و پروژسترون

رژیم شامل مصرف مداوم هر دو هورمون به‌طور همزمان در سراسر ماه است. رژیم پی‌درپی، از سوی دیگر شامل مصرف استروژن هر روز و پروژسترون به مدت 10 تا 14 روز در هر ماه است.

استفاده از بیش از یک نوع درمان با هورمون استروژن

به‌عنوان مثال، پس از مصرف استروژن به تنهایی، رژیم ترکیبی برخی از زنان به پس از گزارش افزایش خطر ابتلا به سرطان آندومتر با استروژن به تنهایی تغییر کرد. بیشتر داده‌های مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل اثر تغییر رژیم از یکی به دیگری است.

شکل مصرف استروژن

اکثر مطالعات انجام شده تجزیه و تحلیل از استروژن به‌صورت قرص استفاده کردند، اما می‌‌توان آن را با چسب تزریق و و کرم مصرف کرد.

هر ساله، در حدود 23000 زن از ایالات متحده به سرطان تخمدان مبتلا می‌‌شوند و 14000 زن از این بیماری می‌‌میرند. خطر ابتلا به سرطان تخمدان یک زن در زندگی 1.7 درصد است. این بدان معنی است که در یک گروه 100 نفری از زنان که از بدو تولد تا سن 85 مورد مطالعه بوده اند، کمتر از دو نفرشان سرطان تخمدان گرفتند. در مقایسه، در مورد 13 زن که به سرطان پستان (خطر است 13.3 درصد) گرفتند، کمتر از سه زن دچار سرطان رحم (خطر است 2.7 درصد) شدند، و بین 16 و 32 زن پوکی استخوان رشد کرد.

طبق برآورد از 40،000،000 زن در ایالات متحده در طول 20 سال آینده یائسگی را تجربه می‌‌کنند و زنان امروز حدود یک سوم از زندگی خود را پس از یائسگی ادامه می‌‌دهند.

در هر نقطه از 20 تا 45 درصد از زنان ایالات متحده بین سنین 50 و 75 به نوعی از هورمون درمانی استفاده می‌‌کنند. طبق برآوردهای صنعتی، حدود 8 میلیون تن از زنان ایالات متحده از استروژن به تنهایی و در حدود 6 میلیون تن از زنان ایالات متحده از استروژن پروژسترون درمانی استفاده می‌‌کنند. مصرف حدود 20 درصد از کاربران هورمون برای بیش از پنج سال ادامه داد.