لنف‌ادم

لنف‌ادم به‌معنای تجمع مایعات در بافت‌های نرم بدن، هنگام آسیب دیدگی یا مسدود شدن سیستم لنفاوی است.

لنف‌ادم (Lymphoma) هنگام آسیب‌دیدگي یا انسداد سیستم لنفاوی رخ می‌دهد. مایعات در بافت‌های نرم جمع شده و باعث تورم می‌شوند. این حالت، یک مشکل رایج ناشی از سرطان و درمان‌های آن است. لنف‌ادم معمولاً روی دست و پا تأثیر می‌گذارد، ولی می‌تواند قسمت‌های دیگر بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد. لنف‌ادم می‌تواند براي بيماران مشکلات طولانی مدت جسمي، روانی و اجتماعی به‌وجود آورد.

سیستم لنفاوی شبکه‌ای از رگ‌های لنفاوی، بافت‌ها و اندام‌هایی است که لنف را به سرتاسر بدن منتقل می‌کنند.

بخش‌هایی از سیستم لنفاوی که نقش مستقیمی در لنف‌ادم ایفا می‌کنند شامل موارد زیر هستند:

لنف: یک مایع شفاف شامل لنفوسیت (سلول‌های سفیدخون) که با عفونت و رشد تومورها مقابله مي‌كند؛ لنف همچنین حاوی پلاسما است (بخش مایع خون که سلول‌های خون را حمل می‌کند)

رگ‌های لنفاوی: شبکه‌ای از لوله‌های نازک که به جریان لنف در سرتاسر بدن کمک مي‌كند و آن را به جریان خون باز می‌گرداند.

گره‌های (غدد) لنفاوی: ساختار کوچک و لوبیا شکلي دارند که لنف را فیلتر كرده و وظیفه جمع‌آوری سلول‌های سفید خون را که به مبارزه با عفونت و بیماری کمک می‌کنند را به‌عهده دارند. غدد لنفاوی در سرتاسر شبکه رگ‌های لنفاوی که در کل بدن یافت می‌شود قرار گرفته اند. مجموعه ای از غدد لنفاوی در زیر بغل، لگن، گردن، شکم و کشاله ران وجود دارند.

طحال، تیموس، لوزه‌ها و مغز استخوان نیز بخشی از سیستم لنفاوی هستند ولی نقش مستقیمی در لنف‌ادم ایفا نمی‌کنند.

آناتومي سیستم لنفاوی، نشان‌دهنده رگ‌ها و اندام‌های لنفاوی است از جمله غدد لنفاوی، لوزه‌ها، تیموس، طحال و مغز استخوان. لنف (مایع روشن) و لنفوسیت‌ها، كه از طریق رگ‌های لنفاوی در بدن حرکت می‌کنند و به غدد لنفاوی می‌روند و در آنجا مواد مضر را نابود می‌کنند، لنف از طریق رگی بزرگ در نزدیکی قلب وارد خون می‌شود.

لنف‌ادم هنگامی رخ می‌دهد که لنف به‌گونه‌ای که لازم است، نتواند در بدن جریان پیدا کند.

هنگامی‌که سیستم لنفاوی به‌طور صحیح کار كند لنف در بدن حرکت مي‌كند و به جریان خون باز می‌گردد.

• مایعات و پلاسما از مویرگ‌ها (Capillaries) (کوچک‌ترین رگ‌های خونی) نشت می‌کنند و در اطراف بافت‌های بدن جریان می‌یابند و سلول‌ها می‌توانند اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز خود را دریافت کنند.
• بعضی از این مایعات به جریان خون باز می‌گردند و بقیه مایع از طریق رگ‌های لنفاوی نازک وارد سیستم لنفاوی می‌شود. این رگ‌ها لنف را به سمت قلب هدایت می‌کنند. لنف به‌آرامی از طریق رگ‌های لنفاوی بزرگ و بزرگ‌تر حرکت مي‌كند و از غدد لنفاوی که ضایعات را از لنف جدا می‌کنند، عبور مي‌كند.
• لنف به حرکت خود در سیستم لنفاوی ادامه می‌دهد و در نزدیکی گردن جمع می‌شود پس در یکی از دو مجراي بزرگ جریان می‌یابد.
  • مجراي لنف راست، لنف را از دست راست و بخش راست سر و سینه جمع‌آوری مي‌كند.
  • مجراي لنف چپ، لنف را از هر دو پا، دست چپ و بخش چپ سر و سینه جمع‌آوری مي‌كند.

این دو مجراي بزرگ در داخل رگ‌هایی زیر ترقوه، که لنف را به سمت قلب می‌برند، تخلیه می‌شوند. این محل، جایی است که لنف به جریان خون باز می‌گردد. هنگامی‌که بخشی از سیستم لنفاوی آسیب می‌بیند یا مسدود می‌شود، مایعات نمی‌توانند از بافت‌های مجاور در بدن تخلیه شوند، بنابراين مایعات در بافت‌ها جمع شده و باعث تورم می‌شوند.

دو نوع لنف‌ادم وجود دارد:

لنف‌ادم مي‌تواند اولیه یا ثانویه باشد.

• لنف‌ادم اولیه به‌دليل رشد و نمو غیرعادی سیستم لنفاوی به‌وجود می‌آید؛ علائم آن ممکن است در زمان تولد یا سال‌ها بعد بروز كند.
• لنف‌ادم ثانویه به‌دليل آسیب‌ديدگي به سیستم لنفاوی رخ می‌دهد، گاه سیستم لنفاوی به‌دليل عفونت، جراحت، سرطان، خارج کردن غدد لنفاوی، پرتو دادن به نواحی مبتلا به بیماری یا جوشگاه ناشی از پرتودرمانی یا جراحی آسیب مي‌ببیند یا مسدود مي‌شود.

اطلاعات خلاصة زير در مورد لنف‌ادم ثانویه است، که به‌دليل سرطان یا درمان سرطان رخ می‌دهد:

علائم احتمالی لنف‌ادم تورم دست‌ها یا پاها است.

مشکلات دیگري نیز مي‌توانند همین علائم را به‌وجود آورند. در صورت بروز هر یک از موارد زیر باید با پزشک مشورت کرد.

• تورم دست یا پا، که گاه شامل انگشت‌های دست و پا نیز مي‌شود.
• احساس سنگینی در دست یا پا.
• احساس سفتی در پوست.
• مشکل داشتن در حرکت مفاصل پا یا دست.
• ضخیم شدن پوست همراه با تغییرات پوستی، نظیر زگیل یا تاول، یا بدون تغييرات.
• احساس فشردگی هنگام پوشیدن لباس، کفش، دست‌بند، ساعت یا حلقه.
• خارش پاها یا انگشتان پا.
• احساس سوزش در پاها.
• مشکلات مربوط به خواب.
• ریزش مو.

فعالیت‌های روزانه و توانایی کار کردن یا لذت بردن از فعالیت‌های تفریحی گاه توسط لنف‌ادم تحت تأثیر قرار مي‌گیرند، این علائم با گذشت زمان به‌آرامی بروز مي‌کنند و یا شاید در صورت وجود عفونت یا آسیب به دست یا پا به‌سرعت ظاهر شوند.

سرطان و درمان آن از عوامل خطر برای لنف‌ادم هستند.

لنف‌ادم پس از هر گونه سرطان یا درمانی که روی جریان لنف در غدد لنفاوی اثر بگذارد رخ مي‌دهد. از جمله این موارد می‌توان به خارج کردن غدد لنفاوی اشاره کرد.

این بیماری گاهي در طی چند روز و یا سال‌ها پس از درمان بروز مي‌كند. بيش‌تر موارد لنف‌ادم در طی سه سال پس از جراحی رخ می‌دهد.

عوامل خطر برای لنف‌ادم شامل موارد زیر هستند:

• خارج کردن و یا پرتو دادن به غدد لنفاوی در زیر بغل، کشاله ران، لگن یا گردن، خطر لنف‌ادم را، با توجه به تعداد غدد لنفاوی مبتلا شده، افزایش می‌دهد. خطر در صورتي‌كه تنها اولین غده لنفاوی(Sentinel) يا اولین گره لنفاوی که لنف (Lymphatic Drainage) را از تومور دریافت مي‌كند خارج شود، کم‌تر است.
• داشتن اضافه وزن و چاق بودن.
• بهبود کند پوست پس از جراحی.
• توموری که مجراي چپ لنفاوی یا غدد و رگ‌های لنفاوی را در گردن، سینه، زیر بغل، لگن یا شکم تحت تأثیر قرار داده یا مسدود کرده است.
• بافت جوشگاه در کانال‌های لنفاوی زیر استخوان ترقوه، که به‌دليل جراحی یا پرتودرمانی به‌وجود آمده است.

لنف‌ادم معمولاً در بیماران مبتلا به سرطان پستان که تمام یا بخشی از پستان خود و غدد لنفاوی زیر بغل را برداشته‌اند به‌وجود مي‌آيد. لنف‌ادم در پاها معمولاً پس از جراحی سرطان رحم، پروستات، لنفوم یا ملانوما (Melanoma)بروز مي‌كند، همچنین این بیماری مي‌تواند همراه با سرطان فرجی(Vulvar) یا سرطان تخمدان به‌وجود آید.

برای تشخیص لنف‌ادم از آزمایش‌های مربوط به بررسی سیستم لنفاوی استفاده می‌شود.

حصول اطمینان از اينكه دلیل تورم موارد دیگری نظیر عفونت یا لخته‌های خون نیست، بسيار مهم است. از آزمایش‌ها یا روش‌های زیر برای تشخیص لنف‌ادم استفاده مي‌شود:

• معاینه فیزیکی و بررسی سابقه: معاینه بدن برای یافتن علائم بیماری، مانند برآمدگی‌ها یا هر چیز غیرعادی، سابقه مشكلات پزشکی بیمار و بیماری‌ها و درمان‌هایی که در گذشته انجام داده است نیز گرفته خواهد شد.
• سنتي گرافي لنفاوي (Lymphoscintigraphy): روشی برای تهیه عکس‌هایی که سینتی گرام (Scintigrams) نام دارند، از سیستم لنفاوی جهت بررسی وجود انسداد یا هر مورد غیرعادی دیگر در بدن. یک ماده رادیواکتیو زیر پوست، بین انگشت‌های اول و دوم هر یک از دست‌ها یا پاها تزریق می‌شود. ماده توسط رگ‌های لنفاوی جذب می‌شود و به‌وسیله اسکنر تشخیص داده می‌شود. اسکنر تصاویری از جریان ماده درون سیستم لنفاوی را روی صفحه کامپیوتر نمایش می‌دهد.
• ام.آر.آی. (MRI) ، تصویربرداری با تشدید مغناطیسی: روشی که از یک آهن‌ربا، امواج رادیویی و کامپیوتر برای تهیه مجموعه‌اي از تصاویر دقيق و با جزئیات زياد از نواحی درونی بدن استفاده مي‌كند. به این روش تصویربرداری با تشدید مغناطیسی هسته‌ای نیز گفته می‌شود. (NMRI)

پا یا دست ورم کرده معمولاً با دست یا پای دیگر مقایسه می‌شود. این كار در طی زمان مرتباً تکرار می‌شود تا عملکرد درمان مشخص شود.

از مراحل مختلف زير برای توصیف ميزان پيشرفت لنف‌ادم استفاده مي‌شود:

• مرحله یک: اندام (دست یا پا) ورم کرده یا سنگین شده است. فشار روی نواحی ورم کرده حفره (گودی) باقی می‌گذارد. این مرحله از لنف‌ادم ممکن است بدون درمان برطرف شود.
• مرحله دو: اندام متورم شده است و حالت اسفنجی دارد. احتمالاً وضعیتی به نام فیبروز بافت به‌وجود مي‌آید و منجر به این مي‌شود که اندام حالت سفت به خود بگیرند. فشار روی اندام متورم حفره‌اي باقی نمی‌گذارد.
• مرحله سه: این مرحله، پیشرفته‌ترین مرحله بيماري است. اندام متورم اغلب خیلی بزرگ مي‌شود؛ در اين مرحله درمان شايد بتواند به فرد کمک کند، ولی آن را معالجه نخواهد کرد.

لنف‌ادم مرحله سه به‌ندرت در بیماران مبتلا به سرطان پستان رخ می‌دهد؛ به لنف‌ادم مرحله سه، پیل پایی لنفوستاتیک(Elephantiasis) نیز گفته می‌شود.

ممکن است اقداماتی برای پیشگیری از لنف‌ادم یا جلوگیری از وخيم‌تر شدن آن در پیش گرفته شود.

اقدامات پیشگیرانه مي‌تواند مانع از توسعه لنف‌ادم شود. پزشکان می‌توانند به بیمار آموزش دهند چگونه در خانه از لنف‌ادم پیشگیری كند یا مراقبت‌های لازم را به عمل آورد. در صورت بروز لنف‌ادم، مي‌توان از اقدامات زیر برای جلوگیری از بدتر شدن آن استفاده كرد.

اقدامات پیشگیرانه شامل موارد زیر است:

در صورتي‌كه با هر یک از علائم لنف‌ادم برخورد کردید به‌سرعت پزشک خود را در جریان بگذارید.

بخش مربوط به اطلاعات کلی در مورد علائم ناشی از لنف‌ادم را مطالعه کنید. در صورت مشاهده هر یک از این علائم به‌سرعت پزشک خود را مطلع کنید. در صورتي‌كه درمان زود شروع شود احتمال بهبودي بيش‌تر است. در صورتي‌كه لنف‌ادم درمان نشود مي‌تواند منجر به مشکلاتی شود که ديگر نتوان آنها را درمان کرد.

برای پیشگیری از عفونت، ناخن‌ها و پوست خود را تمیز نگه دارید و از آنها مراقبت کنید.

باکتری‌ها می‌توانند از طریق بريدگي، خراش، نیش حشرات یا دیگر جراحت‌های پوست وارد بدن شوند. مایعات جمع شده در بافت‌های بدن به‌دليل لنف‌ادم، رشد باکتری‌ها و بروز عفونت را ساده‌تر مي‌كند؛ به‌دنبال نشانه‌هایی از عفونت مانند قرمزی، درد، تورم، گرما، تب یا رگه‌های قرمز زیر سطح پوست باشید و در صورت مشاهده هر یک از این موارد به‌سرعت پزشک خود را مطلع کنید. مراقبت دقیق از پوست و ناخن به پیشگیری از عفونت کمک مي‌كند.

• برای مرطوب نگه داشتن پوست از کرم یا لوسیون استفاده کنید.
• با استفاده از پمادهای ضدباکتریایی بریدگی یا شکاف‌هایی را که در پوست به‌وجود آمده است معالجه کنید.
• از فرو بردن هر گونه سوزن درون بافت مبتلا به لنف‌ادم (دست یا پا) خودداری کنید. این امر شامل تزریق یا آزمایش خون نیز هست.
• در هنگام خیاطی از انگشتانه استفاده کنید.
• از آزمایش آب حمام یا آب مربوط به غذا به‌وسیله اندام مبتلا به لنف‌ادم خودداری کنید، ‌زيرا احتمال دارد دست یا پای مبتلا شده حس لمس، دما و يا درد کم‌تري داشته باشد و آبی که بیش از حد داغ شده است پوست را بسوزاند.
• در هنگام آشپزی و باغبانی از دستکش استفاده کنید.
• در هنگامی‌که در محیط باز هستید از کرم ضدآفتاب استفاده کنید و كفش بپوشيد.
• ناخن‌های پا را به گونه‌ای کوتاه کنید که لبه‌ها صاف باشند. برای پیشگیری از عفونت و رشد ناخن درون پوست پا به پزشك متخصص پوست مراجعه کنید.
• پاها را تمیز و خشک نگه دارید و جوراب‌های نخي (کتانی) بپوشید.

از مسدود کردن جریان مایعات درون بدن خودداری کنید.

اينکه مایعات درون بدن، مخصوصاً در اندام مبتلا شده یا در نواحی که ممکن است لنف‌ادم بروز كند،‌به‌خوبي جريان داشته باشد بسيار مهم است.

• هنگام نشستن پاها را به حالت صلیبی قرار ندهید.
• حداقل هر 30 دقیقه يكبار حالت نشستن خود را عوض کنید.
• از انگشتر و زينت‌آلات گشاد و لباس‌های گشاد یا قابل انعطاف (الاستیک) استفاده کنید.
• کیف‌های دستی را با دست مبتلا به لنف‌ادم حمل نکنید.
• از کيف‌های مخصوص گرفتن فشار خون، در دست مبتلا به لنف‌ادم استفاده نکنید.
• از بانداژهای الاستیک یا جوراب‌های ساق بلند با کش‌های تنگ استفاده نکنید.
• از تجمع خون در اندام‌های مبتلا شده جلوگیری کنید.
• اندام مبتلا به لنف‌ادم را حتي‌الامكان، بالاتر از قلب نگه دارید.
• اندام را با سرعت زیاد تکان ندهید و نگذارید مدت زيادي به سمت پایین باقی بماند. این کار باعث می‌شود خون و مایعات در بخش‌های پایینی دست یا پا جمع شوند.
• به اندام گرما ندهيد.

چگونگی تأثیر ورزش روی لنف‌ادم مربوط به سرطان پستان هنوز كاملاً مشخص نیست.

در گذشته زنان مبتلا به لنف‌ادم ناشی از سرطان پستان از انجام بعضی از ورزش‌ها منع می‌شدند. اخیراً، پژوهش‌هایی در رابطه با تأثیر ورزش روی این نوع از لنف‌ادم انجام شده است. براساس این مطالعات، به‌نظر می‌رسد که ورزش حداقل لنف‌ادم را بدتر نمي‌كند. در این مورد بايد تحقیقات بيش‌تری انجام گيرد.

هدف از درمان، کنترل تورم و دیگر مشکلات ناشی از لنف‌ادم است.

آسیب به سیستم لنفاوی قابل درمان نیست. از درمان‌ها برای کنترل تورم ناشی از لنف‌ادم و پیشگیری از بروز دیگر مشکلات یا بدتر شدن آنها استفاده می‌شود. فیزیوتراپی، از درمان‌های متداول و استاندارد است، درمان معمولاً ترکیبی از چندین روش فیزیکی است و هدف از آن کمک به بیماران برای ادامه فعالیت‌های روزمره، کاهش درد و بهبود توانایی حرکت و استفاده از اندام‌های مبتلا به لنف‌ادم (دست یا پا) است. معمولاً از داروها برای درمان طولانی مدت لنف‌ادم استفاده نمی‌شود.

درمان لنف‌ادم شامل موارد زیر است:

ورزش:

ورزش‌های سبكي که باعث فعالیت بيش‌تر قلب و ریه‌ها می‌شوند، موجب مي‌شود که رگ‌های لنفاوی، لنف را از اندام‌های مبتلا شده خارج كنند و در نتیجه به کاهش تورم کمک مي‌كنند.

پوشاک فشاری:

پوشاک فشاری از پارچه‌هایی ساخته شده‌ که مقدار فشار کنترل شده‌ای را به نواحی مختلفی از دست یا پا وارد مي‌آورند و به حرکت مایعات و جلوگیری از تجمع آنها کمک مي‌کند. گاه بعضی از بیماران نیاز دارند این لباس‌ها را برای سایز خود سفارش دهند. استفاده از آستین فشاردهنده در هنگام ورزش به جلوگيري از تورم بيش‌تر در اندام مبتلا شده کمک مي‌كند. استفاده از پوشاک فشاری در هنگام مسافرت هوایی اهمیت زیادی دارد زیرا لنف‌ادم در ارتفاعات بالاتر ممکن است بدتر شود. به پوشاک فشاری، آستین‌های فشاردهنده و آستین‌ها یا جوراب‌های ساق‌بلند لنف‌ادم نیز گفته می‌شود.

بانداژ:

هنگامی‌که مایعات لنف از اندام متورم خارج شد، بانداژ کردن (بستن) می‌تواند به جلوگيري از پر شدن مجدد ناحیه با مایعات کمک کند. بانداژ همچنین توانایی رگ‌های لنفاوی برای جابه‌جا کردن لنف را افزایش می‌دهد. گاهی اوقات لنف‌ادمی که با دیگر درمان‌ها بهبود نیافته است با استفاده از بانداژ بهتر می‌شود.

ماساژدرمانی:

ماساژدرمانی (درمان دستی) برای لنف‌ادم، شامل درمانی است که در آن بافت‌های نرم بدن به‌آرامی ورز و مالش داده می‌شود یا ضربات آرام به آنها زده می‌شود. ماساژ مي‌تواند به خارج کردن لنف از نواحی متورم و هدايت آن به ناحیه‌ای که رگ‌های لنفاوی در آن فعال هستند کمک کند.

معمولاً ماساژ درمانی در مورد بیمارانی که از پرتودرمانی در ناحیه مبتلا به لنف‌ادم استفاده کرده‌اند یا کسانی که یکی از شرایط زیر را دارند اعمال نمی‌شود:

• سلولیت (Cellulitis) : عفونت بافت‌های عمقی پوست و عضلات یا دیگر انواع التهاب اندام متورم شده.
• سرطان باقی مانده در ناحیه مبتلا به لنف‌ادم.
• ترمبوز ورید عمقی (لخته خون در سیاه رگ  Deep Vein Thrombosis)
• نارسایی احتقانی قلب (ضعف عضله قلب، که باعث تجمع مایعات در بافت‌های بدن می‌شود).

مراقبت از پوست:

هدف مراقبت از پوست پیشگیری از عفونت و حفاظت از پوست در مقابل خشکی و ترک‌خوردگی است؛ بخش «نکاتی مربوط به مراقبت از پوست» را در قسمت کنترل لنف‌ادم مشاهده کنید.

درمان ترکیبی:

فیزیوتراپی ترکیبی، برنامه‌ای متشكل از ماساژ، بانداژ، ورزش‌ها و مراقبت از پوست است، که توسط یک درمان‌گر متخصص انجام می‌شود. در شروع برنامه، درمان‌گر از درمان‌های متعدد در بازه زمانی کوتاه برای کاهش بيش‌تر تورم در بافت مبتلا به لنف‌ادم استفاده مي‌كند، سپس بیمار برنامه را در منزل ادامه می‌دهد تا تورم را در حالت كاهش‌يافته نگه دارد. به درمان‌های ترکیبی، درمان‌های پیچیده کاهش‌دهنده احتقان نیز گفته می‌شود.

ابزار فشرده‌سازی:

ابزار فشرده‌سازی، پمپ‌هایی هستند که به آستین‌هایی متصل می‌شوند که دور دست یا پا پیچیده می‌شوند و به‌صورت مقطع به اندام‌ها فشار وارد می‌کنند. آستین در چرخه‌های زمانی پر باد و کم باد می‌شود و این عملکرد پمپاژ به حرکت مایعات درون رگ‌های لنفاوی و جلوگیری از تجمع مایعات در دست یا پا کمک مي‌کند.

ابزار فشرده‌سازی در صورت استفاده همراه با درمان ترکیبی مي‌تواند مفید باشد. استفاده از این دستگاه‌ها باید زیر نظر یک متخصص آموزش دیده انجام شود چرا كه فشار زیاد می‌تواند به رگ‌های لنفاوی نزدیک به سطح پوست آسیب وارد کند.

کاهش وزن:

در بیماران مبتلا به اضافه وزن، ممکن است لنف‌ادم با کاهش وزن بهتر شود.

لیزردرمانی:

لیزردرمانی معمولاً به کاهش تورم لنف‌ادم و از بين بردن سختی پوست پس از عمل ماستكتومي (Mastectomy : جراحی برای برداشتن بخشی از پستان یا تمام آن )  کمک مي‌کند. از یک دستگاه دستی، که با باتری کار مي‌كند، برای هدف‌گیری نواحی مبتلا به لنف‌ادم به‌وسیله اشعه‌های سطح پایین لیزر استفاده می‌شود.

دارودرمانی:

لنف‌ادم معمولاً با دارو درمان نمی‌شود ولي گاه از آنتی بیوتیک برای معالجه و پیشگیری از عفونت استفاده مي‌شود. دیگر انواع داروها نظیر داروهاي مدر(Diuretic) یا داروهای ضد انعقاد خون (رقیق‌کننده خون) معمولاً مفید نیستند و حتي ممکن است باعث بدترشدن لنف‌ادم شوند.

جراحی:

لنف‌ادم ناشی از سرطان به‌ندرت به‌وسیله جراحی درمان می‌شود.

هنگامی‌که لنف‌ادم با درمان بهبود نمی‌یابد ممکن است مشکلات دیگری هم به‌وجود آید.

گاهی اوقات لنف‌ادم شدید به‌وسیله درمان بهتر نمی‌شود، یا سال‌ها پس از جراحی به‌وجود می‌آید. در صورتي‌كه هیچ دلیل شناخته شده‌ای وجود نداشته باشد، پزشکان بررسی می‌کنند که آیا مشکل، ناشی از چیزی غیر از سرطان اولیه یا درمان سرطان است؟ (مثلاً یک تومور دیگر)

لنفانژیوسارکوما (Lymphangiosarcoma) یک نوع سرطان نادر رگ‌های لنفاوی با رشد سریع است. این مشکلی است که در بعضی از بیماران مبتلا به سرطان پستان رخ می‌دهد و معمولاً در حدود 10 سال پس از برداشتن پستان (ماستکتومی Mastectomy) ) بروز مي‌كند. این نوع سرطان با ظهور ضایعات بنفش‌رنگ روی پوست، که غالباً مسطح یا برآمده هستند آغاز می‌شود؛ برای بررسی وجود این سرطان از سی تی اسکن یا ام. ار. آی استفاده می‌شود. معمولاً این نوع سرطان قابل درمان نیست.