تغذیه و سرطان پروستات: چه چیزی احتمال دارد خطر را کاهش بدهد یا ندهد؟

Nutrition And Prostate Cancer: What May Or May Not Lower Your Risk

اخیراً، تحقیق گسترده‌ای برای اثبات ارتباط بین رژیم غذایی و خطر ابتلا به انواع متعددی از سرطان‌ها انجام شده است. روی هم رفته، نتایج حاصل از مطالعه‌ها مشخص کرده است که مصرف بيش‌تر میوه و سبزي‌ها، و مصرف کم‌تر غذاهای فرآوری شده و گوشت، به‌طور مشخص، خطر پیشرفت سرطان را کاهش می‌دهد و یا نتایج درمان بیماران مبتلا به سرطان را بهبود می‌بخشد. به هر حال، وجود ارتباط خاص هنوز در حال ارزیابی است تا معین کند چه انواعی از غذاها ممکن است بر خطرها و پیش‌آگاهی‌های سرطان‌های مشخصی اثر بگذارد.

میوه‌ها و سبزی‌ها

پژوهشگران در ارتباط با پژوهش‌ غربالگری سرطان تخمدان، رودۀ بزرگ، ریه و پروستات، اخیراً مطالعه‌ای انجام دادند تا رابطۀ بین مصرف میوه و سبزی‌ها و خطر سرطان پروستات را ارزیابی کنند. مطالعه با مشارکت 1.388 مرد مبتلا به سرطان پروستات و 29.361 مرد از گروه غربالگری بیماران پژوهش‌ غربالگری سرطان پروستات، ریه، رودۀ بزرگ و تخمدان انجام شد. افراد در شروع مطالعه، به پرسش‌نامه‌ای شامل 137 مورد غذایی پاسخ دادند.

• در مجموع، مصرف میوه و سبزی‌ها تأثیری روی خطر پیشرفت سرطان پروستات نداشت.
• مصرف بالای سبزی‌ها به‌طور محسوسی خطر پیشرفت سرطان پروستاتی را که به خارج از آن گسترش پیدا کرده بود، کاهش داد (سرطان پروستات پیشرفته).
• مصرف بالای کلم بروکلی و گل کلم، به‌طور منظم، محافظت محسوسی را در برابر سرطان پروستات پیشرفته ایجاد کرد.

پژوهشگران نتیجه‌گیری کردند که «مصرف بالای سبزی‌هاي چارپر (چلیپایی)، از جمله کلم بروکلی و گل کلم، ممکن است با کاهش خطر سرطان پروستات بدخیم مرتبط باشد.» هر چند، این رژیم غذایی در مجموع، خطر پیشرفت سرطان پروستات را کاهش نمی‌دهد.

لیکوپن Lycopene

برخی مطالعه‌ها نشان داده‌اند که لیکوپن، کاروتنوئیدی (Carotenoids) که در گوجه‌فرنگی و دیگر میوه‌های قرمز یافت می‌شود، یا غذاهایی که حاوی لیکوپن هستند، ممکن است با کاهش خطر انواع مشخصی از سرطان، به‌ویژه سرطان پروستات، مرتبط باشد. اگرچه، دیگر مطالعه‌ها چنین ارتباطی را به‌دست نياوردند.

در پی این ادعا که لیکوپن یا گوجه‌فرنگی برای سرطان مفید است، FDA یک بازنگری از تمام شواهد علمی قابل دسترس تدارک دید.  نتیجه‌گیری‌های اصلی از این بازنگری از این قرار بود:

• شواهد قابل اعتمادی مبنی‌بر تأثیر کاهندۀ لیکوپن بر خطر سرطان پروستات، ریه، رودۀ بزرگ، معده، پستان، تخمدان، آندومتر رحم و لوزالمعده (پانکراس) وجود ندارد.
• شواهد معتبری مبنی ‌بر اینکه مصرف گوجه‌فرنگی خطر سرطان ریه، رودۀ بزرگ، پستان، دهانه رحم یا آندومتر رحم را کاهش می‌دهد، وجود ندارد.
• شواهد محدودی مبنی‌بر اثر مصرف گوجه‌فرنگی بر کاهش خطر سرطان پروستات و تخمدان، معده و لوزالمعده (پانکراس) موجود است.

از آنجایی که ممکن است لیکوپن یا گوجه‌فرنگی‌ پیشرفت سرطان را کاهش دهد (نه اینکه از بروز آن جلوگیری کند)، در یک ضمیمۀ اصلاحی توضیح داده‌اند که مطالعه‌هایی که اخیراً انجام شده - پس از پذیرش به‌کارگیری وسیع آنتی‌ژن اختصاصي پروستات (PSA) - نمی‌توانند تأثیر لیکوپن را مشخص کنند. این موضوع به‌این دلیل است که سرطان‌های پروستاتی که با آزمایش PSA مشخص شدند، در مراحل بسیار اولیه بودند و برخی از سرطان‌ها که توسط آزمایش PSA مشخص شدند، سرطان‌های بدون درد و با رشد آهسته بودند. بنابراین، اگر لیکوپن در فرآیند رشد سرطان پروستات دیرتر اثر کند، زمانی‌که سرطان به‌سمت مرحلۀ بدخیم یا پیشرفته شدن پیش می‌رود، مطالعه‌ای که شامل سرطان‌های کشف شده توسط PSA باشد، ممکن است در تشخیص اثر لیکوپن با شکست مواجه شود. به هر حال این فرضیه، همچنان، غیرمعتبر باقی‌مانده است.

مولتی ویتامین‌ و مکمل‌ها

نتایج اضافه شده از مطالعه‌های اخیر دریافته‌اند که استفاده از مولتی ویتامین‌ها و مکمل‌های ریزمغذی، هیچ کاهشی در خطر پیشرفت سرطان نشان نمی‌دهد یا تأثیری بر پیش‌آگاهی بیماران مبتلا به سرطان ندارد. مطالعه‌های متعددی در حال انجام است تا ارتباط بيش‌تر بین استفاده از مولتی ویتامین و سرطان را مورد آزمايش قرار دهد. نتایج حاصل از یک مطالعۀ بالینی آزمایشگاهی كه اخيراً انجام شد، حاكي است در مردانی که بیش از هفت بار در هفته مولتی ویتامین مصرف می‌کردند، تقریباً دو برابر مردانی که مصرف نمی‌کردند، سرطان کشنده، پیشرفت می‌کند.

برای ارزیابی بین استفاده از مولتی ویتامین و خطر سرطان پروستات، محققان اطلاعات انستيتوي ملی بهداشت (NIH-AARF ) رابطة بين غذا و سلامت را بررسی کردند.مطالعۀ 344 295 مرد را که در آغاز مطالعه عاری از سرطان بودند، ثبت‌نام کرد.

طی 5 سال پیگیری، در 10.241 نفر از اعضاء شركت‌‌کنندگان مطالعه سرطان پروستات تشخیص داده شد. سرطان پروستات در 8.765 مورد به‌صورت موضعی و در 1.476 مورد از نوع پیشرفته بود. 179 مورد نیز مرگ ناشی از سرطان پروستات گزارش شد.

• هیچ ارتباطی بین مصرف مولتی ویتامین‌ها و سرطان پروستات موضعی وجود نداشت.
• مصرف زیاد مولتی ویتامین‌ها با افزایش خطر سرطان پروستات پیشرفته و کشنده ارتباط داده شد. در مقایسه با مردانی که مولتی ویتامین استفاده نمی‌کردند، مردانی که بیش از هفت بار در هفته، مولتی ویتامین مصرف کردند، 32% افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات پیشرفته داشتند و خطر سرطان پروستات کشنده در آنها تقریباً دو برابر شد.
• ارتباط بین مصرف زیاد مولتی ویتامین و سرطان پروستات پیشرفته یا کشنده در مردانی با سابقۀ خانوادگی سرطان پروستات، قوی‌ترین حالت را داشت و همچنین، میان مردانی که مکمل‌های ریزمغذی مجزا (از جمله سلینوم، بتاکاروتن یا روی) را، افزون بر مولتی ویتامین، دریافت کردند.

پژوهشگران نتیجه‌گیری کردند که «این احتمال كه در مردان مصرف‌کنندۀ میزان زیادی از مولتی ویتامین‌ها، همراه با دیگر مکمل‌ها، خطر ابتلا به سرطان پروستات پیشرفته و کشنده افزایش می‌یابد، نگران‌کننده و مقتضی ارزیابی است.»

سرمقالۀ ضمیمه متذکر می‌شود که «شواهد رو به رشدی وجود دارد که سودمندی قرص‌های آنتی‌اکسیدان را در افراد دارای تغذیۀ مناسب مورد تردید قرار می‌دهد و تأکید بر ناخواسته بودن عواقب مکمل‌های آنتی‌اکسیدان بر سلامت ما دارد.»

در مجموع، نتایج حاصل از این تحقیقات ابهامات پیرامون ارتباط غذا و مکمل‌های غذایی با خطر یا نتایج سرطان را بيش‌تر کرد. در مجموع، بارز است که میوه‌ها و سبزی‌ها نقش محافظتی در مقابل پیشرفت یا بدخیم شدن برخی از سرطان‌ها دارند. برعکس، ثابت نشد که مصرف مولتی ویتامین‌ها مزیتی در جلوگیری از سرطان یا بقا دارد. بنابراين بیماران بايد در مورد مصرف مولتی ویتامین و مکمل‌های غذایی با پزشکشان مشورت کنند.