اضطراب و ترس

اضطراب (احساس نگرانی) و ترس احساسات شایعی است که بیماران و خانواده‌‌‌ها در برخورد با سرطان تجربه می‌‌‌کنند. این احساسات جزئی از پاسخ‌‌‌های طبیعی به استرس ناشی از سرطان بوده و هنگام تشخیص سرطان بارزتر است. احساس ترس و سرطان می‌‌‌تواند ناشی از تغییرات در توانایی در ارائه وظایف خانوادگی، از دست دادن کنترل وقایع زندگی، تغییرات ظاهری، تصویر بدنی یا ناشی از شوک تشخیص سرطان باشد. این احساسات شامل عدم اطمینان به آینده و نگرانی از درد، زجر و موارد ناشناخته از بیماری است. ترس‌های ناشی از وابستگی به دیگران، تغییرات رابطه با نزدیکان و تحمیل شدن به اطرافیان موجب بروز مشکلاتی در زندگی خانوادگی می‌‌‌گردد.

افراد خانواده نیز ممکن است احساسات مشابهی داشته باشند. زیرا آنها هم نسبت به آینده نگران بوده و یا از ابتلا کسی که دوستش دارند به سرطان خشمگین هستند. آنها ممکن است از اینکه نمی‌‌‌توانند کاری انجام دهند احساس گناه و پشیمانی کنند یا ممکن است از کارهای زیادی که باید در حال حاضر انجام دهند گیج شوند. خیلی از مراقبین در ایجاد هماهنگی بین کار، مراقبت از کودکان، مراقبت از خود و سایر مسئولیت‌‌‌ها در کنار وظایف جدید در منزل دچار مشکل می‌‌‌شوند.

گاهی فرد مبتلا به سرطان دچار درجات بالایی از اضطراب، ترس یا افسردگی شده به‌طوری‌که این وضعیت در زندگی روزمرۀ وی اختلال ایجاد می‌‌‌کند. در این شرایط کمک گرفتن از مشاور و یا درمانگر متخصص به بیمار و یا خانوادة وی کمک می‌‌‌کند.

دنبال چه باشید

• حس اضطراب
• اشکال در فکر کردن یا حل مشکلات
• عصبی، تحریک‌‌‌پذیر یا بی‌‌‌قرار بودن
• احساس فشار
• نگرانی از «از دست دادن کنترل»
• احساس نگرانی از اینکه حادثة بدی در شرف وقوع است.
• کرختی و لرزیدن
• سردرد
• خشم و اضطراب نسبت به اطرافیان
• احساس خستگی
• مشکلات خواب

بیمار چه کار می‌‌‌تواند انجام دهد؟

• در مورد احساسات و ترس‌‌‌های خود یا اعضای خانواده‌‌‌تان صحبت کند- احساس ناراحتی و نگرانی طبیعی است.
• با اعضای خانواده یا مراقبتتان در مورد روش‌های حمایت متقابل تصمیم‌‌‌گیری کنید.
• هنگام احساس ترس و اضطراب خود را سرزنش نکنید. به‌جای آن در مورد احساسات، نگرانی‌‌‌ها و باورهاتان در زندگی فکر کنید و با دیگران صحبت نمايید.
• از گروه‌‌‌های حمایتی یا مشورتی کمک بگیرید.
• دعا کنید و از باورهای مذهبی کمک بگیرید.
• تمرینات آرام‌‌‌بخشی و تنفس عمیق را چندین بار در روز انجام دهید. (با چشمان بسته، نفس عمیق بکشید و روی یک قسمت بدن تمرکز و آن را آرام کنید. از انگشتان پا شروع کنید و به‌تدریج تا سر پیش بروید. هنگام آرام‌بخشی تصور کنید در یک مکان لذت‌بخش مانند ساحل دریا هنگام غروب آفتاب یا در کوهستان زیبا هستید.)
• مصرف قهوه را محدود کنید. قهوه می‌‌‌تواند علائم اضطرابی را تشدید کند.
• از پزشک یا پرستارتان در مورد معرفی مشاور برای خود و خانواده‌‌‌تان سؤال کنید.
• از پزشکتان در مورد احتمال مصرف داروی ضد اضطرابی سؤال کنید.

مراقبین چه کاری می‌‌‌توانند انجام دهند؟

• با مهربانی از بیمار بخواهید در مورد ترس‌‌‌ها و نگرانی‌‌‌هایش صحبت کند.
• قبل از آمادگی بیمار جهت صحبت کردن وی را به این کار مجبور نکنید.
• بدون قضاوت در مورد احساسات بیمار با دقت به صحبت‌‌‌هایش گوش کنید.
• همراه با بیمار در مورد روش‌‌‌های حمایتی تصمیم‌‌‌گیری کنید. در صورت اضطراب شدید، بیمار نمی‌‌‌تواند در این رابطه کمک کند. به‌جای آن بهتر است با پزشک در مورد علائم و مشکلات صحبت کنید.
• برای کم کردن استرس از موارد ذکر شده کمک بگیرید.
• از گروه‌‌‌های حمایتی و مشاوره‌‌‌ای کمک بگیرید.

درصورتی‌که بیمار دچار موارد زیر بود با پزشک تماس بگیرید:

• مشکلات تنفسی
• تعریق همراه با ضربان قلب تند.
• احساس بی‌‌‌قراری شدید.

در نظر داشته باشید نبض داروها یا مکمل‌‌‌ها موجب بروز یا تشدید اضطراب می‌‌‌شوند. اگر اضطراب بیمار پس از شروع یک داروی جدید بیش‌تر شد با پزشک در این مورد مشورت کنید.