مجموعه‌ آشنایی با سرطان - واکسن H.P.V 

عفونت رایج

انتقال عفونت از طریق روابط جنسی

اچ.پی.وی‌های پر خطر و کم خطر

نفوذ ویروس‌ها به دهانۀ رحم

نابودي پوشش ویروس

غیرفعال کردن پیشگیرنده‌ها توسط ویروس

ذرات مشابۀ ویروس

واکسیناسیون

جلوگیری پادتن‌ها از عفونت

لزوم آزمون پاپ (PAP)

فعالیت‌های پیش‌رو

اسلاید 1 - عفونت رایج

ویروس پاپیلومای انسانی Human papillomavirus) HPV) یکی از رایج ترین ویروس‌های انتقالی از روابط جنسی است. HPV هم در مردان و هم در زنان عفونت ایجاد می‌کند.

اسلاید 2 – انتقال عفونت از طریق روابط جنسی

هر فردی که زمانی تماس جنسی با فرد مبتلا به HPV داشته است احتمالاً به این عفونت مبتلا می‌شود و ناقل آن به افراد دیگر به‌شمار می‌آید. این ویروس گاه مدت‌ها در بدن بیمار به‌صورت غیر‌فعال می‌ماند تا سال‌ها بعد HPV تناسلی او بروز یابد.

اسلاید 3 - HPV ‌های پر خطر و کم خطر

HPV ‌های تناسلی از لحاظ خصوصیات به سه گروه تقسیم می‌شوند.

بسیاری از HPV ‌های تناسلی در گروه بدون خطر قرار دارند و هیچ نوع سرطان یا زگیلی را به‌وجود نمی‌آورند. انواع کمی از آنها زگیل‌های دستگاه تناسلی را ایجاد می‌کنند و حدود 15 نوع از آنها در گروه پرخطر قرار دارند و خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند.

در صورتی‌که زگیل دستگاه تناسلی درمان نشود به سرطان تبدیل نخواهد شد.

از سوی دیگر HPV ‌های پرخطر، بعيد نيست نوعی از عفونت را تحریک کنند که منجر به سرطان دهانۀ رحم می‌شود. اکثر عفونت‌های مربوط به HPV ‌های پر خطر به خودی خود برطرف می‌شوند. بعضی از عفونت‌ها بدون اینکه منجر به تغییرات غیر‌عادی بیش‌تری در سلول شوند در بدن باقی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌مانند. با وجود این، تعداد کمی از عفونت‌های ناشی از HPV پر خطر در نهایت در طی سال‌ها منجر به تحریک سرطان دهانۀ رحم می‌شوند.

اسلاید 4 - نفوذ ویروس‌ها به دهانۀ رحم

ویروس‌های پاپیلومای انسانی مرتبط با سرطان و ویروس‌های HPV بی‌خطر با تماس پوستی منتقل می‌شوند. HPV ‌های پر خطر برای ایجاد عفونت‌های مزمن به طور عمیق به پوشش دهانۀ رحم نفوذ می‌کنند. زخم مهبلی یا روابط جنسی که پوشش را تحریک می‌کنند ممکن است نقطه‌ای برای ورود ویروس به برآمدگی‌های پوستی فراهم آورند.

این ویروس پس از ورود به پوشش دهانۀ رحم، به سلول‌های مخاطی متصل می‌شود؛ به دلیل اینکه این سلول‌ها مواد غذایی و ساير مولکول‌هایی را که معمولاً در محیطشان وجود دارند می‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلعند، این ویروس‌ها نیز بلعیده می‌شوند. بیش از 99 درصد از سرطان‌های دهانۀ رحم مربوط به عفونت طولانی‌مدت توسط ویروس پاپیلومای انسانی پر خطر است.

اسلاید 5 - از بین رفتن پوشش ویروس

HPV که در داخل سلول‌های مخاطی قرار می‌گیرد توسط لایۀ محافظی که از پروتئین ویروسی به نام ال.1(L.1) ساخته شده است در برگرفته می‌شود. پس از اینکه ویروس وارد سلول شد، پوشش ویروسی تحلیل می‌رود و این امر منجر به آزاد شدن مواد ژنتیکی ویروس در داخل سلول و هسته آن می‌شود.

ژن‌های ویروس از هسته ترشح می‌شوند که از جمله این ژن‌ها می‌توان به (E.6 , E7) اشاره کرد که به سلول‌ها دستور ساختن پروتئین‌هایی با نام (E6 , E7) را می‌دهند.

اسلاید 6 - غیرفعال ‌کردن، پیشگیرنده‌ها توسط ویروس

پروتئین‌های ویروسی E7,E6 فعالیت‌های عادی ژن‌های پیشگیرندۀ متعلق به بیمار (زن) را غیر‌فعال می‌کنند. این ژن‌های پیشگیرنده پروتئین‌های بازدارنده‌ای تولید می‌کنند که وظیفة «مراقبت از آسیب» را در سلول‌های عادی را به عهده دارند.

این پروتئین‌ها معمولاً هنگامی که آسیب غیر‌قابل جبران ژنتیکی در سطح خطرناکی وجود داشته باشد رشد سلول را متوقف می‌کنند. حتی پس از غیر‌فعال شدن پیشگیرنده‌ها در سلول‌های دهانۀ رحم زن، معمولاً 10 سال طول می‌کشد تا بافت آسیب دیده سرطانی شود.

اسلاید 7 - ذرات مشابۀ ویروس

ذرات مشابۀ ویروس در واکسن HPV دارای پوشش پروتئین ال.1 (L.1) خارجی مشابه با ویروس پاپیلومای انسانی واقعی هستند. ولی آنها هیچ مادۀ ژنتیکی در داخل خود ندارند. این ساختار به واکسن اجازه می‌دهد تا واکنش دفاعی محافظتی قوی را اعمال کند.

اسلاید 8 - واکسیناسیون

واکسیناسیون در مقابل عفونت‌هایی که شايد در آینده توسط نوع پر خطر HPV – که گاه منجر به سرطان می‌شود – به‌وجود آید، از فرد محافظت می‌کند؛ این واکسنی علیه خود سرطان نیست. فرد 3 واکسن در یک دورۀ 6 ماهه دریافت می‌کند. متخصصان بهداشت این ذرات مشابۀ ویروس را به بافت ماهیچه‌ای تزریق می‌کنند و هنگامی که این ذرات داخل بدن می‌شوند باعث تحریک واکنش دفاعی قوی خواهند شد؛ به همین دلیل بدن فرد واکسینه شده پادتن‌هایی را تولید و ذخیره می‌کند که می‌توانند پروتئین ال.1 (L.1) را روی سطح ویروس‌های HPV شناسایی و به آنها حمله کنند.

اسلاید 9 - جلوگیری پادتن‌ها از عفونت

پس از واکسیناسیون سلول‌های دفاعی فرد آماده می‌شوند تا با عفونت‌های آتی ناشی از ویروس‌های HPV پر خطری که توسط واکسن هدفگیری شده مبارزه کنند. در صورت بروز عفونت، پادتن‌های فرد واکسینه شده در مقابل پروتئین ال.1 (L.1)، ویروس را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌پوشانند و مانع از آزاد شدن مواد ژنتیکی آن می‌شوند.

اسلاید 10 - لزوم آزمون پاپ (PAP)

پس از واکسیناسیون، فرد (زن) باید همچنان آزمون پاپ یا آزمایش غربالگری تأیید شده دیگری را که مربوط به سرطان دهانۀ رحم باشد طبق روال عادی انجام دهد. با وجود اینکه واکسن ضد HPV از عفونت‌های ناشی از انواع HPV غالب، که عامل70 درصد از سرطان‌های دهانۀ رحم است، جلوگیری می‌کند باز هم نمی‌تواند از عفونت ناشی از بیش‌تر انواع دیگری که می‌توانند عامل سرطان دهانۀ رحم باشند جلوگیری کند. آزمون پاپ می‌تواند تومور غیر‌عادی در دهانۀ رحم را، بدون توجه به نوع HPV به‌وجود آورنده‌ آن، تشخیص دهد.

اسلاید 11 - فعالیت‌های پیش‌رو

برای بررسی لزوم استفاده از یک تزریق اضافی (تقویتی)، علاوه بر 3 تزریق درون ماهیچه‌ای اولیه، برای حفاظت طولانی مدت مطالعاتی در دست انجام است. پزشکان بالینی (Clinicians) به این نتیجه رسیده‌اند که واکسن جدید سرطان تا حداقل 4 سال مؤثر است، ولی تحقیقات بیش‌تری لازم است تا مشخص شود پس از این زمان چه اتفاقاتی می‌افتد.