سرطان مری

سرطان مری چیست؟

وقتی سلول‌ها در قسمتی از بدن شروع به رشد خارج از کنترل مي‌کنند، سرطان ایجاد مي‌شود.

سلول‌هاي طبیعی با الگوی نرمال تمام سلول‌هاي بدن تقسیم شده و رشد مي‌کنند. ولی سلول‌هاي سرطانی اینگونه نیستند. آنها رشدشان را بی وقفه ادامه مي‌دهند و از حد نرمال بیشتر تکثیر مي‌یابند. با وجودی که انواع مختلف سرطان شناخته شده است، ویژگی مشترک بین تمام انواع تومور در همین رشد خارج از کنترل است.

انواع مختلف سرطان، به اشکال متفاوت رفتار مي‌کنند. مثلاً سرطان ریه و پستان، بیماری‌هاي کاملاً متفاوتی هستند. سرعت رشد آنها و نیز پاسخ به درمان‌هاي مختلف، متفاوت است. به همین دلیل بیماران سرطانی نیاز به درمان‌هایی دارند که مختص نوع خاص سرطانشان است. گاهی اوقات سلول‌هاي سرطانی مي‌توانند از تومور سازنده‌شان جدا و خارج شده و از طریق گردش خون یا سیستم لنفاوی در قسمت‌هاي دیگر بدن انتشار یابند. آنها مي‌توانند در محل‌هاي جدید مستقر شوند و انواع جدید تومور ایجاد کنند. به این حالت، متاستاز گفته مي‌شود. سرطانی که به این شکل منتشر مي‌شود، سرطان متاستاتیک نامیده مي‌شود. با وجود انتشار سرطان به محل‌هاي جدید بدن، همچنان با نام خاستگاه اولیه در بدنشان نامیده مي‌شوند.

به‌عنوان مثال، اگر سرطان پروستات به استخوان انتشار یابد، همچنان سرطان پروستات نامیده مي‌شود. اگر سرطان پستان به ریه‌ها انتشار یابد، هنوز سرطان پستان است.

به بازگشت سرطان، در فردی که تحت درمان قرار گرفته و بدون علامت شده است، عود سرطان گفته مي‌شود.

سرطان مري

مری یک لوله عضلانی است که رابط بین دهان و معده بوده و غذا و مایعات را به معده مي‌رساند. این لوله حدوداً 30-25 سانتی‌متر است. قطر تنگ‌ترین قسمت آن حدود 5/2 سانتی‌متر است. جدار مری از چندین لایه تشکیل شده است. سرطان مری از داخلی‌ترین لایه شروع شده و به سمت خارج رشد مي‌کند. در قسمت فوقانی مری، عضله خاصی وجود دارد که با شل شدنش به غذا و مایعات اجازه وارد شدن مي‌دهد. به این عضله، اسفنکتر گفته مي‌شود. قسمت تحتانی مری به معده متصل مي‌شود. در این ناحیه یک عضله دیگر وجود دارد که به غذا، اجازه ورود به معده مي‌دهد و مانع تماس اسید و شیره معده با جدار مری مي‌شود. در اثر بالا رفتن این اسید معده به داخل مری، احساس سوزش سر دل ایجاد مي‌شود. اصطلاح علمي ‌این سوزش، ریفلاکس است. ریفلاکس طولانی‌مدت اسید معده به داخل مری، مشکلات زیادی ایجاد مي‌کند. این حالت باعث تغییر سلول‌های قسمت تحتانی مری شده و منجر به تغییر شکل آنها و تبدیل به سلول‌های پوشاننده جدار معده مي‌شود. این تغییرات سلولی، منجر به ایجاد مری بارت مي‌شود. این سلول‌های تغییر یافته، قابلیت سرطانی شدن داشته و در نتیجه باید به‌طور مکرر توسط پزشک تحت معاینه قرار گیرند.

دو نوع اصلی سرطان مری وجود دارد. یک نوع آن، در اثر تغییر سلول‌های پوشاننده قسمت فوقانی مری ایجاد مي‌شود. به این سلول‌ها، سلول‌های پوششی گفته مي‌شود و به سرطانی که از این سلول‌ها منشأ مي‌گیرد، کارسینوم سلول پوششی گفته مي‌شود. سرطان سلول‌های پوششی مي‌تواند از هر قسمتی در طول مری ایجاد شود و تقریباً نیمي ‌از تمام انواع سرطان‌های مری را شامل مي‌شود.

نوع دیگر سرطان، از مجاورت ورودی معده منشأ مي‌گیرد. به این نوع، آدنوکارسنیوم گفته مي‌شود. این نوع سرطان، در اثر تغییر شکل و نوع سلول‌های پوششی معده به نوع سلول غده‌ای، در اثر تماس طولانی‌مدت با اسید معده ایجاد مي‌شود.

چه تعدادی از افراد به سرطان مری مبتلا مي‌شوند؟

این سرطان در مردان 3 تا 4 برابر زنان شایع است و در نژاد سیاه‌پوست 50% بیش‌تر از سفیدپوستان است. در بعضی از کشورها از جمله ایران، چین، هند و آفریقای جنوبی میزان این سرطان 10 تا 100 برابر بیش‌تر از آمریکاست.

ریسک فاکتور (عامل خطرساز) و روش‌های پیشگیرانه:

با وجودی که علت قطعی سرطان مری ناشناخته است، ما بعضی از عوامل خطرساز ابتلا به این بیماری را مي‌شناسیم .عامل خطرساز یا ریسک فاکتور، هر عاملی است که شانس فرد را برای ابتلا به سرطان افزایش مي‌دهد. بعضی از این عوامل خطرساز مثل سیگار، قابل کنترلند. در حالی‌که بعضی دیگر مثل سن و نژاد غیرقابل تغییرند:

• سن: احتمال ابتلا به سرطان مری با افزایش سن زیاد مي‌شود. به طوری‌که این سرطان در افراد زیر 40 سال نادر است.
• جنس: احتمال ابتلای مردان به این سرطان، 3 برابر زنان است.
• نژاد: میزان ابتلا به سرطان در افراد سیاه‌پوست 50% بیش‌تر از سفیدپوستان است.
• مری بارت: در اثر ریفلاکس طولانی‌مدت مایع معده به داخل قسمت تحتانی مری، مخاط آن تغییر شکل داده و از شکل سلول‌های پوششی به سلول‌های غده‌ای تغییر مي‌یابند. بعضی از افراد، در اثر این ریفلاکس، احساس سوزش سر دل مي‌کنند و در بعضی دیگر هم این حالت، بدون علامت است.
• با گذشت زمان، این ریفلاکس منجر به تغییر سلول‌های قسمت تحتانی مری مي‌شود. ولی هر فرد مبتلا به مری بارت به سرطان مری دچار نمي‌شود.
• سوزش سر دل: سوزش سر دل طولانی‌مدت که به آن ریفلاکس هم گفته مي‌شود، حتی اگر منجر به ایجاد مری بارت هم نشود، ریسک ابتلا به سرطان مری را افزایش مي‌دهد.
• مصرف تنباکو: مصرف هر شکلی از تنباکو، احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش مي‌دهد. هر چه مدت مصرف آن بیش‌تر باشد، شانس ابتلا به سرطان بیش‌تر مي‌شود. بیش‌تر از نیمي ‌از سرطان‌های سلول پوششی مری با سیگار مرتبط است.
• مصرف الکل: مصرف طولانی‌مدت الکل، عامل خطرساز بسیار مهمي ‌برای ابتلا به سرطان مری است. در افرادی که هم سیگار مي‌کشند و هم الکل مصرف مي‌کنند، این احتمال بسیار بیش‌تر مي‌شود.
• چاقی: ریسک ابتلا به سرطان در افراد چاق بیش‌تر است.
• رژیم غذایی: رژیم‌های غذایی که مقدار کافی میوه، سبزیجات، ویتامین و مواد معدنی نداشته باشد، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش مي‌دهد. پرخوری که منجر به چاقی مي‌شود هم، احتمال سرطان را افزایش مي‌دهد.
• مایعات بسیار داغ: نوشیدن مقدار زیاد مایعات بسیار داغ، احتمال ابتلا به سرطان مری را افزایش مي‌دهد.
• مواد شیمیایی: کار کردن با مواد شیمیایی شوینده، باعث افزایش ریسک ابتلا به سرطان مری مي‌شود. کارکنان خشکشویی، احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان مری دارند.
• مواد قلیایی: این مواد در شوینده‌هاي بسیار قوی وجود دارد و مي‌تواند سلول‌ها را بسوزاند و تخریب کند. اگر بچه‌ای به‌طور تصادفی، یکی از این مایعات شوینده را بخورد، لایه پوششی و مخاط جدار مری، زخمي‌ مي‌شود. این فرد، احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان مری دارد.
• آشالازی: در این بیماری، عضلات قسمت تحتانی مری، نمي‌توانند باز شوند و غذا را وارد معده کنند. در نتیجه قسمت انتهایی مری، متسع مي‌شود و غذا به‌جای حرکت به داخل معده، در آن ناحیه تجمع مي‌یابد. این بیماری، احتمال ابتلا به سرطان سلول پوششی را افزایش مي‌دهد.
• تایلوز: این یک نوع بیماری نادر ژنتیک است. پوست اضافه در قسمت کف دست‌ها و پاها تجمع مي‌یابد. افراد مبتلا به این بیماری، احتمال بسیار بالاتری برای ابتلا به سرطان مری دارند و باید به‌طور مرتب توسط پزشک معاینه شوند.
• پرده‌هاي مری: اینها، تکه‌هاي بافتی غیرعادی هستند که به داخل مری انتشار مي‌یابد و منجر به اختلال بلع مواد غذایی مي‌شوند. افرادی که این مشکل را دارند، علائم دیگری هم نشان مي‌دهند و مشکلاتی در زبان، ناخن، طحال و سایر ارگان و اعضای بدنشان دارند. از هر 10 نفر مبتلا به این مشکل، 1 نفر دچار سرطان مری مي‌شوند.

سرطان مری چگونه قابل پیشگیری است؟

در این زمان، هیچ راه قطعی برای پیشگیری از سرطان مری وجود ندارد ولی احتمال ابتلا به آن، با جلوگیری از مصرف تنباکو و الکل بسیار کم‌تر مي‌شود. رژیم غذایی مهم است. مصرف میوه و سبزیجات تازه و خام، اثر حفاظتی دارد. فعال بودن و جلوگیری از اضافه وزن کمک‌کننده است. بعضی مطالعات نشان داده‌اند که احتمال ابتلا به سرطان در افرادی که پروفن یا سایر داروهای ضد التهاب را مصرف مي‌کنند، کاهش مي‌یابد. باید با پزشکتان در مورد فواید و مضرات استفاده از این داروها، در شرایط خاص خود، مشورت کنید. اگر ریسک فاکتور ابتلا به سرطان مری را دارید، از پزشکتان در مورد دفعات لازم برای معاینه شدن و ویزیت، آزمایش‌های لازم و ... سؤال کنید.

تشخیص زودرس، تشخیص و مرحله‌بندی:

افراد مبتلا به مری بارت و یا سایر افراد پرخطر، باید برای تشخیص و شناسایی سرطان، تحت معاینه و بررسی قرار مي‌گیرند. ممکن است پزشک در صورتی‌که سلول‌های غیرطبیعی را تشخیص دهد، جراحی را توصیه کند. در اکثر موارد، این نوع سرطان به دنبال علائمي ‌که ایجاد مي‌کند، تشخیص داده مي‌شود. ولی اکثراً این علائم تا زمانی‌که سرطان پیشرفته و غیرقابل علاج نشود، تظاهر نمي‌کنند. یعنی سرطان وقتی علامت‌دار مي‌شود که پیشرفته باشد و اگر سرطان در مراحل اولیه شناسایی شود، معمولاً در نتیجه تست‌های آزمایشگاهی و تشخیصی است که به دلایل دیگر انجام شده‌اند و تصادفاً سرطان را تشخیص مي‌دهد. شایع‌ترین علائم این نوع سرطان در زیر آورده شده‌اند:

1. اختلال و درد در هنگام بلع (دیسفاژی):

این شایع‌ترین علامت سرطان مری است و به این معنی است که شما حرکت و فشار غذا بر سینه‌تان را احساس مي‌کنید. در این زمان، در صورت وجود سرطان، شروع به رشد مي‌کند تا تقریباً نیمي ‌از ورودی مری را پر کند. غذاهای جامد مثل نان یا گوشت، اغلب مي‌چسبند و حرکت نمي‌کنند. افراد مبتلا به دیسفاژی اغلب تمایل به مصرف غذاهای نرم یا مایعات دارند که راحت‌تر بلعیده مي‌شوند. برای کمک به بلع، تولید بزاق افزایش مي‌یابد که منجر به بالا آوردن مقدار زیادی موکوس و ترشحات غلیظ و بزاق مي‌شود.

2. درد:

ندرتاً، درد در قسمت میانی قفسه سینه یا احساس فشار یا سوزش مي‌تواند نشانه سرطان باشد. ولی این علائم غیراختصاصی بوده و در اثر سایر مشکلات دیگر و از جمله ریفلاکس و سوزش سر دل هم مي‌توانند به‌وجود بیایند. درد همراه با بلع معمولاً یک نشانه دیررس از سرطان بزرگ است.

3. کاهش وزن:

اغلب نیمي‌از مبتلایان به سرطان مری، دچار کاهش وزن مي‌شوند و دلیلش عدم دریافت غذای کافی در اثر اختلال بلع است. همچنین اشتهای کم‌تری هم دارند.

4. سایر علائم:

خشونت صدا، سکسکه، عفونت ریه (پنومونی)، سطوح بالای کلسیم خون، اغلب نشانه‌هاي سرطان پیشرفته‌اند. مسلماً این علائم در اثر بیماری‌های دیگر هم مي‌توانید ایجاد شوند و غیراختصاصی مي‌باشند.

اقدامات لازم در صورت شک به سرطان مری:

در صورتی‌که علائم خاصی، مطرح‌کننده سرطان مری باشند، پزشکتان از یک یا چندین روش استفاده مي‌کند تا وجود بیماری را قطعی کند. بعد از گرفتن شرح حال سلامت عمومي‌و پرسش در مورد علائم بالینی، انجام معاینه فیزیکی، پزشکتان به شما مي‌گوید که کدام یک از تست‌ها و روش‌های تشخیصی زیر را باید انجام دهید:

1. بلع باریوم و عکس با اشعه x از قسمت فوقانی دستگاه گوارش:

این روش، یک سری عکس با اشعه x بعد از بلع باریوم است. باریوم جدار مری را مي‌پوشاند و به ایجاد یک تصویر واضح و دقیق کمک مي‌کند. هر توده‌ای در جدار پوشاننده مری، در عکس با اشعه x، مشخص مي‌شود. این روش، اغلب اولین روشی است که در افراد با اختلال بلع صورت مي‌گیرد.

2. آندوسکوپی از قسمت فوقانی دستگاه گوارش:

آندوسکوپ، یک لوله انعطاف پذیر با یک منبع نور و یک دوربین ویدیویی در انتهای آن است. پزشکان از این وسیله برای مشاهده مخاط داخل مری و معده استفاده مي‌کنند. به بیمار قبل عبور این وسیله از دهان و مری به داخل معده، داروی بی‌حسی داده مي‌شود. این روش تشخیصی اغلب مفید است چون:

1. پزشک به وضوح مي‌تواند مخاط جدار مری را مشاهده و بررسی کند،
2. همراه با مشاهده، نمونه گیری بافتی صورت مي‌گیرد تا از نظر وجود سرطان مورد بررسی قرار گیرد و در صورت وجود سرطان، نوع آن را مشخص مي‌کند.
3. اگر سرطان مجرای مری را بسته باشد، با آندوسکوپ این سوراخ بزرگتر مي‌شود.
4. پزشک مي‌تواند اطلاعات بیش‌تری در مورد امکان برداشت توده با جراحی به‌دست آورد.

3. سي.تي.اسکن:

سي.تي.اسکن، نوعی عکس با اشعه x است که تصاویر متعددی تهیه مي‌کند. این تصاویر توسط یک کامپیوتر ترکیب مي‌شوند تا نمای جزئی‌تری از اعضای داخل بدن ارائه دهند. سي.تي.اسکن زمان بیش‌تری نسبت به عکس ساده با اشعه x مي‌برد و در حین آن بیمار باید به‌صورت دراز کشیده روی میز قرار گیرد تا تصویربرداری صورت گیرد. این روش برای تشخیص میزان گستردگی سرطان که مي‌تواند به پیدا کردن انتخاب‌های درمانی کمک کند مؤثر است. سی.تی. اسکن، همچنین مي‌تواند به عنوان هدایت‌کننده سوزن بیوپسی به داخل ناحیه سرطانی باشد. از این سوزن برای نمونه‌گیری بافتی و مطالعه در آزمایشگاه استفاده مي‌شود.

4. سونوگرافی آندوسکوپیک:

در این روش، از طریق یک آندوسکوپ که یک دستگاه سونوگرافی کوچک به انتهایش متصل است، میزان وسعت و انتشار سرطان به داخل مری مشخص مي‌شود تا به وسیله آن انتخاب‌هاي لازم برای انجام جراحی مشخص شود. مطالعات اخیر نشان داده‌اند این روش مي‌تواند دقیق‌تر از سي.تي.اسکن یا آندوسکوپی قسمت فوقانی دستگاه گوارش باشد.

5. برونکوسکوپی:

این روش تقریباً مشابه آندوسکوپی است، با این تفاوت که از طریق یک لوله که به داخل ریه هدایت مي‌شود، ریه‌ها بررسی مي‌شوند تا وجود سرطان انتشار یافته مشخص شود. برای انجام این تست، بیماران تحت بیهوشی قرار مي‌گیرند.

6. PET اسکن:

در این تست، یک نوع شکر نشان‌دار و رادیواکتیو به‌صورت داخل وریدی وارد بدن مي‌شود. بافت‌های سرطانی به سرعت شکر را جذب مي‌کنند. سپس از طریق یک دستگاه اسکن‌کننده، این نواحی مشخص مي‌شوند. این روش، برای تشخیص سرطانی که به غدد لنفاوی مجاور و یا سایر نواحی بدن انتشار یافته بسیار مفید است و به مرحله‌بندی سرطان کمک مي‌کند.

7. توراکوسکوپی و لاپاراسکوپی:

اینها، روش‌هایی هستند که به پزشک امکان مشاهده غدد لنفاوی داخل قفسه سینه و شکم را از طریق یک لوله مي‌دهند. با این روش پزشک مي‌توانند غدد لنفاوی را برای بررسی از طریق همان لوله وارد شده به بدن خارج کند. این اطلاعات برای مشخص کردن اینکه جراحی انتخاب مناسبی است یا خیر، کاربرد دارد. برای این کار، بیمار باید در بیمارستان بستری شده و تحت بیهوشی عمومي‌قرار گیرد.

8. بیوپسی:

این روش، معمولاً مهمترین روش تشخیص است و از طریق آن نمونه بافتی برداشته شده، زیر میکروسکوپ مورد بررسی و مشاهده قرار مي‌گیرد تا وجود و نوع سرطان مشخص شود. معمولاً تا مشخص شدن نتیجه چندین روز طول مي‌کشد.

مرحله و طبقه‌بندی سرطان بعد از انجام تست‌های تشخیصی:

مرحله‌بندی سرطان، فرآیند شناسایی میزان انتشار سرطان است. این یک مرحله مهم است چون درمانتان و پیش آگهی بهبودی بیماریتان به مرحله سرطانتان بستگی دارد. مرحله سرطان، بر اساس روش‌های تشخیصی که در بالا توضیح داده شده‌اند، مشخص مي‌شوند. این مراحل اغلب از 1 تا 4 و به صورت حروف لاتین مشخص مي‌شوند. به‌طور کلی، هرچه نمره داده شده کم‌تر باشد، میزان انتشار سرطان کم‌تر است. هرچه نمره مرحله بالاتر باشد، مثلاً مرحله 4 (IV)، به معنی بیماری جدی‌تر است. مرحله 2 (II) و 4 (IV)، مي‌تواند به زیرگروه‌های کوچکتر A و B تقسیم شود. بعد از بررسی نتیجه تست‌های تشخیصیتان، پزشکتان مي‌تواند مرحله سرطانتان را مشخص کند. از پزشکتان بخواهید مرحله سرطانتان را به شما توضیح دهد.

درمان سرطان مری:

اطلاعات آورده شده در این قسمت، رسمي ‌نبوده و به معنی پیشنهاد پزشکی جایگزین درمان سرطانتان نیست. این اطلاعات تنها برای اطلاع‌رسانی به شما و خانواده‌تان برای تصمیم گیری در مورد بیماریتان است. پزشکتان ممکن است دلایلی برای روش درمانی متفاوت با این انتخاب‌های درمانی داشته باشد. درباره سؤال پرسیدن در مورد انتخاب‌های درمانیتان درنگ نکنید. معمولاً بیش از یک روش درمانی وجود دارد. در این مرحله، احتمالاً احساس مي‌کنید هرچه سریع‌تر باید تصمیم بگیرید. ولی باید به خودتان زمان دهید که اطلاعات مورد نیازتان را کسب کنید و با پزشکتان مشورت کنید. به تعدادی از سؤالاتی که در انتهای این قسمت آورده شده دقت کنید و سؤالات خود را نیز به آن لیست اضافه کنید. ممکن است نیاز داشته باشید که یک انتخاب دوم داشته باشید. این انتخاب به شما اطلاعات بیش‌تری ارائه مي‌دهد و کمک مي‌کند که احساس بهتری نسبت به روش درمانی انتخابیتان داشته باشید. جراحی، رادیوتراپی و شیمي‌درمانی برای درمان سرطان مری در مراحل اولیه قابل انجامند. همچنین روش‌های درمانی دیگری برای تسکین درد و از بین بردن علائم وجود دارند. بهترین انتخاب درمانی برای شما، به مرحله سرطان و سلامت عمومیتان بستگی دارد. هر نوع روش درمانی، عوارض جانبی خاص خود را دارد و تیم درمانیتان باید این عوارض را برایتان توضیح دهند.

جراحی:

تعداد اعمال جراحی که روی شما صورت مي‌گیرد، به مرحله سرطانتان بستگی دارد. جراحی همچنین، همراه سایر روش‌های درمانی از جمله شیمي‌درمانی و رادیوتراپی قابل انجام است. دو روش جراحی معمول برای این نوع سرطان وجود دارد. یک نوع آن، ازوفاگکتومي‌مي‌باشد که در آن، قسمت سرطانی مری به همراه غدد لنفاوی مجاورش برداشته مي‌شود و سپس مری یا به مری متصل مي‌شود و یا توسط قسمتی از بافت روده باریک یا بزرگ جایگزین مي‌شود. روش درمانی جراحی دیگر، ازوفاگوگاسترکتومي‌ مي‌باشد که در این روش، قسمت تحتانی مری، قسمت فوقانی معده و غدد لنفاوی مجاور برداشته مي‌شوند. مری مجدداً به قسمت باقیمانده معده متصل مي‌شود. با وجودی که این روش اغلب مي‌تواند سرطانی که از مری تجاوز نکرده است را درمان کند، معمولاً این سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده نمي‌شوند. پس باید حتماً هدف درمان مشخص شود که آیا برای درمان سرطان مری صورت مي‌گیرد و یا تسکین علائم بالینی. هر دو روش جراحی فوق پیچیده‌اند. بعضی از پزشکان از طریق رویکرد لاباروسکوپیک مي‌توانند این عمل جراحی را انجام دهند. این بدین معنی است که از طریق برش‌های کوچک ایجاد شده، ابزارهای کوچکی مثل تلسکوپ برای مشاهده و بررسی داخل بدن عبور داده مي‌شوند و جراحی از طریق برش‌های کوچکتری انجام مي‌شود.

جراحانی که این کار را انجام مي‌دهند باید تا حد زیادی متخصص باشند. باید احساس راحتی کنید و از پزشکتان در مورد میزان تجربه‌اش در انجام این نوع جراحی و نیز شانس موفقیت آن سؤال کنید.

اکثر افراد معمولاً تا دو هفته بعد عمل جراحی در بیمارستان بستری مي‌مانند. این عمل جراحی عوارض جانبی خاص خود را دارد. مثلاً بعد عمل جراحی، سرعت تخلیه معده بسیار کاهش مي‌یابد و باعث ایجاد تهوع و استفراغ مي‌شود. محل اتصال مری به معده معمولاً باریک‌تر شده و باعث مي‌شود بلع مختل شود. همچنین اسید معده مي‌تواند وارد مری شود و منجر به سوزش سر دل شود. هر فردی که با عوارض جانبی درمان مشکل دارد باید با پزشک مشورت کند. بعضی از عوارض جانبی جراحی بسیار جدی و حتی کشنده هستند. بسیار مهم است که جراح با تجربه در عمل جراحی باشد.

رادیوتراپی:

رادیوتراپی، درمان با امواج پر انرژی مثل اشعه x برای کشتن و خرد کردن سلول‌های سرطانی است. در رادیوتراپی خارجی، منبع اشعه در خارج بدن قرار مي‌گیرد. این نوع، بیش‌تر در سرطان مری به‌کار مي‌رود. برای انجام رادیوتراپی داخلی، منبع تولید امواج به‌طور مستقیم داخل بدن و مجاور بافت سرطانی قرار مي‌گیرد. رادیوتراپی به تنهایی باعث درمان سرطان نمي‌شود و اغلب به‌صورت ترکیبی با جراحی و شیمي‌درمانی به‌کار مي‌رود. همچنین برای از بین بردن و تخفیف علائمي ‌مثل اختلال بلع، درد و یا سایر علائم این سرطان کمک مي‌کند. عوارض جانبی رادیوتراپی شامل اختلالات پوستی، احساس ناراحتی معده، اسهال و خستگی مي‌باشند. اغلب، این عوارض جانبی بعد از اتمام درمان خاتمه مي‌یابند. رادیوتراپی قفسه سینه مي‌تواند باعث آسیب ریه و اختلالات تنفسی و تنگی‌نفس شود. اگر این عوارض جانبی یا سایر مشکلات را داشته باشید با پزشکتان مشورت کنید.

شیمي‌درمانی:

شیمي‌درمانی به معنی استفاده از داروهایی برای کشتن سلول‌های سرطانی است. معمولاً این داروها از طریق داخل وریدی و خوراکی تجویز مي‌شوند. وقتی که دارو وارد گردش خون مي‌شود، در کل بدن انتشار مي‌یابد. شیمي‌درمانی به‌تنهایی و بدون همراهی با رادیوتراپی و گاهی اوقات جراحی نمي‌تواند سرطان را درمان کند. شیمي‌درمانی به 3 روش صورت مي‌گیرد.

1. برای تسکین علائم سرطان پیشرفته
2. به همراه رادیوتراپی برای کوچک کردن سایز توده سرطانی
3. قبل انجام جراحی برای خرد کردن و کوچک کردن توده سرطانی. (این کاربرد، هنوز هم تحت بررسی است)

شیمي‌درمانی مي‌تواند باعث ایجاد عوارض جانبی شود. این عوارض، به نوع داروی مصرفی، مقدار دریافتی و مدت زمان درمان بستگی دارد. شایع‌ترین این عوارض جانبی، تهوع و استفراغ، از دست دادن اشتها، ریزش مو، زخم‌های دهانی، افزایش شانس عفونت (در اثر کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون)، کبودی بعد برش و آسیب‌های جزئی و خونریزی آسان (دراثر کاهش تعداد پلاکت‌های خون)، خستگی و تنگی نفس (در اثر کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون). اکثر این عوارض جانبی با خاتمه درمان از بین مي‌رود. در صورت داشتن مشکلات با این عوارض جانبی با پزشکتان مشورت کنید.

درمان فتودینامیک:

این روش درمانی، برای شناسایی سرطان در مراحل اولیه و یا عود آن بعد درمان اولیه به‌کار مي‌رود. در ابتدا یک ماده شیمیایی بی ضرر به داخل جریان خون تزریق مي‌شود. بعد چندین روز، این مواد در داخل تومور تجمع مي‌یابد. سپس نوع خاصی از امواج لیزر از طریق آندوسکوپ وارد توده سرطانی مي‌شود. نور، باعث مي‌شود که ماده شیمیایی به یک ماده شیمیایی دیگر تبدیل شود که قادر است سلول‌های سرطانی را از بین ببرد. این روش بسیار مفید است چون مي‌تواند بدون آسیب زیاد به سلول‌های طبیعی، سلول‌های سرطانی را از بین برد ولی به دلیل نیاز به منبع نور، تنها مي‌تواند روی سرطان‌های نزدیک به سطح مری اثر بگذارد و روی سرطان‌هایی که عمیق‌ترند و یا به اعضای دیگر انتشار یافته‌اند بی‌اثرند. عوارض جانبی آن شامل، قرمزی یا رنگ پریدگی پوست، حساسیت به نور خورشید یا سایر منبع‌هاي نور مي‌باشد. به همین دلیل افرادی که تحت این نوع درمان قرار مي‌گیرند باید برای مدت 6 هفته در محل بسته قرار بگیرند. در این زمان، مهمترین کاربرد این روش درمانی، تخفیف علائم سرطان پیشرفته است. همچنین در درمان مری بارت و مراحل اولیه سرطان مری در مری بارت کاربرد دارد. امروزه اثر بخشی این روش در مقایسه با سایر روش‌های درمانی مثل جراحی یا استفاده از لیزر تحت مطالعه است.

میزان بقای ناشی از سرطان بر اساس سیستم مرحله‌بندی:

به دلیل تشخیص این سرطان در مراحل پیشرفته، بسیاری از افراد در اثر بیماری مي‌میرند. ولی میزان بقا امروزه تا حدی بهبود یافته است. با پزشکتان در مورد شانس و احتمال درمان و مدت زمان بقای ناشی از سرطان سؤال کنید. میزان بقای 5 ساله، درصدی از بیماران است که بعد 5 سال از درمان (با حذف افرادی که به علل دیگر فوت مي‌کنند) زنده مي‌مانند. مسلماً بیماران مي‌توانند 5 سال بعد تشخیص زنده بمانند.

کارآزمایی بالینی:

مطالعه در مورد روش‌های جدید درمان به‌صورت کارآزمایی بالینی شناسایی مي‌شود. کارآزمایی بالینی تنها زمانی که به‌نظر برسد روش درمانی جدید سودمند است، انجام مي‌گیرد. کارآزمایی‌هاي بالینی، برای یافتن روش‌های جدیدتر و بهتر درمان به‌کار مي‌روند. درمان‌هایی که در کارآزمایی بالینی به‌کار مي‌روند، اغلب اثرات مفید واقعی دارند. مهمترین سؤالاتی که محققین مي‌خواهند پاسخ دهند شامل:

• آیا درمان واقعاً کمک‌کننده است؟
• آیا روش جدید مفیدتر از درمان رایج فعلی خواهد بود؟
• عواض جانبی احتمالی این روش کدامند؟
• آیا فواید این روش از عوارض جانبی‌اش بیش‌ترند؟
• این درمان بیش‌تر برای چه بیمارانی مفید خواهد بود؟

این کارآزمایی‌ها در مراحلی که به آنها، فاز گفته مي‌شود، انجام مي‌گیرند. هر فاز برای پاسخ به سؤالات خاصی طراحی شده اند.

فاز 1:

برای بررسی بهترین روش دریافت درمان جدید و میزان ایمن بودن آن است. مهمترین هدف فاز 1، آزمایش ایمنی داروی جدید است.

فاز 2:

برای بررسی اثربخشی داروست. در این مرحله، بیش‌ترین مقدار دارو که ایجاد عارضه جانبی نمي‌کند به بیماران داده مي‌شود و به‌طور دقیق بیماران تحت بررسی قرار مي‌گیرند تا عوارض جانبی آنها مشاهده شوند.

فاز 3:

در این مرحله، درمان جدید با درمان‌های استاندارد رایج فعلی مقایسه مي‌شوند. تعداد زیادی از بیماران به دو گروه تقسیم مي‌شوند. گروه کنترل درمان استاندارد دریافت مي‌کنند و گروه اصلی، درمان جدید را دریافت مي‌کنند. سپس هر فرد، به‌طور دقیق تحت نظر قرار گرفته مي‌شود تا مشخص شود کدام روش درمانی مؤثرتر است. اگر شما در کارآزمایی بالینی هستید، یک تیم متخصص پیشرفت شما را تحت بررسی قرار مي‌دهد. هیچ کس به‌طور قطع نمي‌داند آیا درمان مؤثر است و یا چه عوارض جانبی را ممکن است ایجاد کند. هدف انجام مطالعه هم یافتن این موارد است. به خاطر داشته باشید که حتی درمان استاندارد هم عوارض جانبی خود را دارد.

شرکت در این مطالعات، کاملاً به خودتان بستگی دارد. حتی بعد از شرکت در آنها، مي‌توانید هر زمانی‌که مایل باشید، برنامة مطالعه را به هر علتی ترک کنید. شرکت در مطالعه مانعی برای دریافت درمانی که برایتان مفید است نمي‌شود.

روش‌هاي درمانی جبرانی یا جایگزین:

ممکن است روش‌های متفاوت درمانی از افراد مختلف خانواده و دوستان بشنوید و پیشنهادهایی در مورد مصرف موادی مثل ویتامین‌ها، داروهای گیاهی، و یا کاهش استرس، طب سوزنی و ... دریافت کنید. قبل تغییر درمان و یا اضافه کردن این روش‌های درمانی، حتماً با پزشکتان مشورت کنید. بعضی از این روش‌ها به‌راحتی همراه روش درمان استانداردتان قابل استفاده‌اند. بعضی دیگر حتی مي‌توانند با روش درمانی اصلی تداخل ایجاد کنند یا عارضه جانبی به‌وجود آورند.

سؤالات مفید در مورد بیماری:

همزمان با تطابق با سرطان و روش‌های درمانی، باید یک صحبت شفاف با پزشکتان داشته باشید و هر سؤالی که در ذهنتان دارید، هر چند کوچک و بی‌اهمیت بپرسید. بعضی از سؤالات مهم و مفید در زیر آورده شده‌اند. سؤالات خود را به آنها اضافه کنید و از پزشکتان بپرسید:

• ممکن است نوع سرطان مری مرا روی کاغذ برایم بنویسید؟
• آیا سرطانم به خارج از مری انتشار و گسترش یافته است؟
• مرحله سرطان من کدام است و در شرایط من این مرحله چه معنایی دارد؟
• چه انتخاب‌های درمانی دارم؟
• توصیه شما چیست؟ چرا؟
• چه عوارض جانبی و خطراتی را باید انتظار داشته باشم؟
• چه مقدار احتمال دارد بعد از این برنامه درمانی، بیماری‌ام بازگردد؟
• بر اساس تجربه‌تان، چقدر زنده خواهم ماند؟
• برای آماده شدن برای درمان چه کار باید بکنم؟

سؤالات خود را هم به لیست بالا اضافه کنید.

ادامه درمان:

آزمایش‌های لازم برای پیگیری و پی‌جویی:

آزمایش‌هایی مثل عکس قسمت فوقانی دستگاه گوارش، بلع باریم و سي.تي.اسکن برای بررسی عود و بازگشت سرطان و یا بررسی سرطان جدید مفیدند. بسیار مهم است که هر نوع علامتی مخصوصاً شامل اختلال بلع و درد قفسه سینه را هر چه سریع‌تر به پزشکتان اطلاع دهید. درمان زودرس مي‌تواند بسیاری از علائم را تخفیف دهد و کیفیت زندگی را بهبود بخشد. سرطان مری، اغلب اختلالات بلع ایجاد مي‌کند. به همین دلیل، کاهش وزن و ضعف ناشی از تغذیه نامناسب بسیار شایعند. پزشکتان برای دسترسی به اطلاعاتی برای کنار آمدن با مشکلات تغذیه‌ای به شما کمک مي‌کند.
اگر دچار درد ناشی از سرطان هستید به پزشکتان اطلاع دهید تا دردتان را کنترل کنند. اگر سیگار مي‌کشید، ترک آن بسیار مهم است. در اثر ترک، اشتهایتان و نیز سلامت عمومیتان بهبود مي‌یابد و احتمال ابتلا به سرطان جدید را کاهش مي‌دهد. به‌خاطر داشته باشید بدنتان، نیازهای احساسی و شرایط شخصیتی شما کاملاً منحصر به‌ فردند. سرطانتان مثل بقیه نیست و هیچ‌کس نمي‌تواند پیش‌بینی کند که بیماریتان به چه صورتی به درمان پاسخ مي‌دهد. آمار و ارقام نمي‌توانند تصویر کلی ارائه دهد ولی شما قدرت لازم و خاص مثل سیستم ایمنی سالم، حمایت خانوادگی قوی و یا توان روحی بالایی دارید. تمام این عوامل روی نحوه تطابق با بیماری تأثیر مي‌گذارند. پزشکتان منابع دیگری را که ممکن است در حین بهبودی از درمان به شما کمک کنند، به شما معرفی مي‌کند.

موارد جدید در سرطان مری:

تحقیق در مورد روش‌های درمانی و پیشگیری از این سرطان همچنان در حال انجام است. مثلاً، تغییرات در ژن‌های مشخص، منجر به تبدیل سلول‌های طبیعی به سرطانی مي‌شوند. با شناسایی موارد بیش‌تر، امکان طراحی آزمایش‌های تشخیصی برای پیدا کردن سرطان در مراحل ابتدایی‌تر فراهم خواهد شد و نیز در آینده امکان یافتن راه‌هایی برای ترمیم سلول‌ها، ایجاد خواهد شد. مطالعات برای یافتن راه‌های جدید ترکیب داروهای شیمي‌درمانی برای رسیدن به بهترین نتیجه ادامه دارد. سایر مطالعات راه‌های ترکیب شیمي‌درمانی و رادیوتراپی را بررسی مي‌کند.

همچنان، داروهایی که مانع تشکیل عروق جدید تغذیه‌کننده تومور مي‌شوند تحت بررسی‌اند. تحقیقاتی هم بر روی درمان‌هایی که سیستم ایمنی فرد برای مقابله با سرطان را تقویت مي‌کنند، در حال انجامند. در یک رویکرد، از آنتی بادی‌هاي خاصی که به آنها مونوکلونال گفته مي‌شود، و در آزمایشگاه ساخته مي‌شوند برای بررسی سلول‌های سرطانی و یافتن آنها استفاده مي‌شود. امروزه این روش در کارآزمایی بالینی تحت بررسی است. تلاش‌هایی در جهت کاهش چاقی، که یکی از مهمترین عوامل خطرساز این سرطان است، انجام گرفته شده است. محققین امروزه به دنبال راه‌هایی برای درمان مری بارت هستند.