پرسش‌هایی که دربارۀ جلوگیری از سرطان پروستات مطرح می‌شود.
Questions Surface Regarding Prevention Of Prostate Cancer
با توجه به نتایج مطالعۀ بالینی بزرگ، اکنون واضح است که لیکوپن و مولتی ویتامین‌ها هیچ‌گونه محافظتی را در برابر پیشرفت سرطان پروستات ایجاد نمی‌کنند. در حقیقت، دوز بالای مولتی ویتامین‌ها و یا بتاکاروتن حتی ممکن است موجب بدخیم‌تر شدن انواع سرطان پروستات شود. خوشبختانه، اخیراً نتایجی منتشر شده است مبنی‌بر اینکه استفاده از استاتین‌ها ممکن است در مقابل این بیماری‌ها، محافظت ایجاد کند.
براساس آمار انجمن سرطان در ایالات متحده، از هر شش مرد، یک مرد در طول مدت زندگی با تشخیص سرطان پروستات مواجه خواهد شد. با توجه به شیوع سرطان پروستات جلوگیری از پیشرفت کلی آن، به‌صورت گسترده، مورد مطالعه قرار گرفته است.
مطالعه‌های متعددی نشان داده که مصرف بيش‌تر میوه و سبزی ممکن است خطر ابتلا به سرطان‌های مشخصی را کاهش دهد. این موضوع توجه را برانگیخته است که آیا مکمل‌های غذایی (مثل مولتی ویتامین‌ها) که از برخی آنتی‌اکسیدان‌های مغذی موجود در میوه‌ها و سبزی‌ها به‌دست می‌آید، نیز، ممکن است خطر سرطان را کاهش دهد. تقریباً یک سوم بزرگسالان در ایالات متحده به‌طور مرتب مولتی ویتامین مصرف می‌کنند، گاهی به این امید که از بیماری‌هایی مثل سرطان، جلوگیری کنند. شواهد محدودی مبنی‌بر تأثیر مکمل‌های آنتی‌اکسیدان بر کاهش خطر سرطان وجود دارد، گرچه برخی مطالعه‌های دیگر حتی نشان می‌دهد که این مکمل‌ها ممکن است خطر سرطان را در افراد به‌خصوصي افزایش دهد. تحقیق در این زمینه برای تشخیص تأثیرات مکمل‌ها ادامه دارد.
اولین مطالعه که در Cancer Epidemiology, Biomarkers And Prevention به چاپ رسیده، شامل بررسي بر روي بیش از 28.000 مرد می‌شد که هیچ یک در شروع مطالعه، سرطان پروستات نداشتند. سطح لیکوپن و بتاکاروتن خون این افراد آزمایش شد. بعد از پیگیری تقریباً هشت ساله، یافته‌ها مبنی‌بر این بود که نسبت سرطان پروستات در مردانی با بالاترین سطوح لیکوپن، با آنهایی که پائین‌ترین سطح لیکوپن را داشتند، فرقی نداشت. افزون بر آن، در میان مردانی که سرطان پروستات در آنها تشخیص داده شد، میزان بدخیمی سرطان در افرادی که سطوح بالایی از لیکوپن را در خون خود داشتند، در مقایسه با کسانی که میزان پايینی از لیکوپن را داشتند، کم‌تر نبود.
در این مطالعه، همچنین، دریافته شد که مردان دارای سطوح بالای بتاکاروتن در خون - آنتی‌اکسیدان دیگر- در واقع، افزایش خطر پیشرفت سرطان پروستات را داشتند. افزون بر آن در مقایسه با مردان مبتلا به سرطان پروستات که سطح پايین‌تری از بتاکاروتن دارند، مردان مبتلا به سرطان پروستات که سطح بالای بتاکاروتن را داشتند، بیش از سه برابر افزایش خطر بروز سرطان پروستات قابل انتشار در تمام بدن را نشان دادند.
این محققان قبول دارند که این مطالعه ممکن است محدودیت‌هایی مرتبط با این واقعیت داشته باشد که فقط از نمونه‌های خونی استفاده شد (از ابتدای شروع آزمایش) و مدت پیگیری، هشت سال، به نسبت، زماني کوتاه بوده است. ولي به هر حال، مشخص شده است که لیکوپن و بتاکاروتن، حداقل در کوتاه‌مدت، از پیشرفت سرطان پروستات جلوگيري نمی‌کند.
در مطالعۀ دوم، که در مجلۀ مرکز ملی سرطان به چاپ رسيد، نتایج، بیانگر این است که دوز بالای مولتی ویتامین‌ها نه تنها از پیشرفت سرطان پروستات جلوگیری نمی‌کند، بلکه در واقع ممکن است خطر پیشرفت سرطان پروستات کشنده را هم افزايش دهد.
برای بررسی ارتباط بین استفاده از مولتی ویتامین‌ها و خطر سرطان پروستات، پژوهشگران اطلاعات انستيتوي ملی بهداشت (NIH-AARP) در مطالعۀ خود موضوع تغذيه و بهداشت را مورد ارزیابی قرار دادند. مطالعه با مشارکت 295.344 مرد که در آغاز تحقیق، فاقد سرطان پروستات بودند، انجام شد.
طی 5 سال پیگیری، سرطان پروستات در 10.241 نفر از اعضاي شرکت‌کننده تشخیص داده شد. سرطان پروستات در 8.765 مورد، موضعی (در داخل غده پروستات یا نزدیک به آن) و در 1.476 مورد از نوع پیشرفته (گسترش‌یافته به خارج از پروستات) بود. 179 مورد هم مرگ در اثر سرطان پروستات گزارش شد.
- هیچ ارتباطی بین استفاده از مولتی ویتامین‌ها و خطر سرطان پروستات موضعی وجود نداشت.
- درجات بالای استفاده از مولتی ویتامین‌ها با خطر افزایش یافتۀ سرطان پروستات کشنده یا پیشرفته ارتباط داده شد، در مقایسه با کسانی که مولتی ویتامین مصرف نمی‌کردند. در مردانی که مولتی ویتامین را بيش‌تر از هفت بار در هفته مصرف مي‌کردند، 32% خطر سرطان پروستات پیشرفته و تقریباً دو برابر، خطر سرطان پروستات کشنده افزایش یافت.
- ارتباط بین مصرف بالای مولتی ویتامین‌ها و سرطان پروستات پیشرفته یا کشنده در قوی‌ترین حالت، بین مردانی بود که سابقۀ فامیلی سرطان پروستات داشتند و نیز بین مردانی که مکمل‌های غذایی جداگانه (مانند سلنیوم، بتاکاروتن یا روی)، افزون بر مولتی ویتامین، مصرف می‌کردند.
محققان نتیجه‌گیری کردند که «این احتمال که در مردانی که میزان بالایی از مولتی‌ویتامین، در کنار دیگر مکمل‌ها، مصرف می‌کنند، خطر سرطان پیشرفته و کشنده افزایش‌یافته است، نگران‌کننده و مقتضی ارزیابی‌های بيش‌تری است.» یک ضمیمۀ اصلاحی خاطر نشان می‌کند که «این نتایج، به شواهد رو به رشدی که سودمندی قرص‌های ویتامین آنتی‌اکسیدان را در جمعیت‌های با تغذیۀ مناسب زیر سؤال می‌برد اضافه می‌شود و این احتمال را که مکمل‌های آنتی‌اکسیدان می‌تواند عواقب ناخواسته‌ای برای سلامتی ما داشته باشند، تأیید می‌کند.»
به هر حال، در یک یادداشت امیدبخش، مطالعۀ سوم کاهش در خطر پیشرفت سرطان پروستات را با استفاده از داروهای پائین‌آورندۀ کلسترول، مانند استاتین‌ها، اظهار می‌کند. بنابراين محققان، اخیراً، مطالعه‌ای را برای ارزیابی تأثیرات استاتین‌ها بر شیوع سرطان پروستات آغاز کردند.
این مطالعه شامل بیش از 22500 مرد بود که تحت غربالگری سرطان پروستات قرار گرفته بودند. تقریباً 5.060 نفر از آنها مصرف‌کنندۀ استاتین بودند و 17.478 مرد ديگر استاتین استفاده نمي‌کردند.
- شیوع سرطان پروستات در میان مردانی که استاتین مصرف می‌کردند 8/2% بود، در مقایسه با 7/4% در میان مردانی که استاتین مصرف نمی‌کردند.
- میزان PSA در میان مردانی که استاتین دریافت می‌کردند، در مقایسه با آنهایی که دریافت نمی‌کردند، کم‌تر بود.
به‌طور خلاصه، این سه تحقیق نشان می‌دهد که لیکوپن، بتاکاروتن و دوزهای بالای ویتامین‌های مختلف محافظت در برابر پیشرفت سرطان پروستات ایجاد نمی‌کند، اما استفاده از استاتین ممکن است آثار محافظتی ایجاد کند.
توجه به این نکته مهم است که موضوعات متعددی پیرامون این مطالعه‌ها وجود دارد که ممکن است بر نتایج آنها اثر بگذارد. برای مثال، مکمل‌های ویتامین توسط مديريت نظارت بر امور دارويي و غذايي (FDA) تأیید نشده است و شاید از میزان متفاوتی از افزودنی‌هایی تشکیل شده باشد که به پیشرفت سرطان منجر می‌شود. افزون بر آن، نتایج مبنی‌بر عدم تأثیر لیکوپن در جلوگیری از پیشرفت سرطان با یافته‌هایی از مطالعه‌های دیگر بررسی‌کنندۀ این موضوع مغایرت دارد. در پایان، استفاده از استاتین‌ها ممکن است وجود بعضی از سرطان‌های پروستات را مخفی کند زیرا استفاده از آنها سطح PSA را، در مقایسۀ با مردانی که استاتین مصرف نمی‌کنند، کم‌تر نشان مي‌دهد. پیگیری طولانی‌تر این مطالعه، و نيز مطالعه‌های تکمیلی، اطلاعات بيش‌تری را فراهم کرد. از آن زمان، بیماران راغب به گفت‌وگو دربارۀ مصرف مکمل‌ها و برنامه‌های غربالگری سرطان پروستات با پزشکشان شدند.