آنچه باید دربارۀ سرطان حنجره بدانید

مقدمه

این مقالة پايگاه علمي، پزشكي و آموزشي مؤسسة تحقيقات، آموزش و پيشگيري سرطان (www.ncii.ir) اطلاعات مهمی دربارۀ سرطان حنجره دارد.  طبق آخرين آمار در سال 1385، 1013 مورد سرطان حنجره در ايران وجود دارد.

این مقاله به بحث دربارۀ علل احتمالی، علائم، تشخیص بیماری، و درمان آن پرداخته و نیز اطلاعاتی را برای کمک به بیماران جهت مقابله با سرطان حنجره ارائه می‌دهد.

اگر بخواهيد انتشارات مرتبط با سرطان دسترسي پيدا كنيد مي‌توانيد به پايگاه علمي، پزشكي و آموزشي مؤسسة تحقيقات، آموزش و پيشگيري سرطان (www.ncii.ir) مراجعه كنيد.

حنجره

حنجره عضوی در جلو گردن شما است. به این عضو همچنین جعبه صوتی گفته می‌شود که با حدود 5 سانتی‌‌‌‌‌متر طول و 5 سانتی‌متر عرض در بالای نای (Trachea) قرار دارد. در زیر و پشت حنجره نيز، مری قرار گرفته است.

حنجره داراي دو لایه ماهیچه است که تارهای صوتی را تشکیل می‌دهد. غضروف جلو حنجره را گاهی سیب آدم (Adams Apple) می‌‌‌‌‌گویند.

حنجره سه بخش مهم دارد:

• قسمت بالای حنجره.
• خود حنجره که در وسط قرار دارد و تارهای صوتی را شامل مي‌شود.
• قسمت پایین حنجره در انتها قرار دارد كه به نای متصل است.

حنجره نقش مهمی در تنفس، فرو دادن غذا، و حرف زدن دارد. حنجره مانند یک سوپاپ بر روی نای عمل می‌کند. این سوپاپ باز و بسته می‌شود تا اجازه تنفس، بلع غذا و حرف زدن را به فرد بدهد:

• تنفس: هنگامی‌که فرد تنفس می‌کند، تارهای صوتی استراحت می‌کنند و باز می‌شوند، و زمانی‌که فرد نفس خود را نگه می‌دارد تارهای صوتی محکم بسته می‌شوند.
• بلع غذا: حنجره از نای مراقبت می‌کند. زمانی‌که غذا را فرو مي‌دهيد، یک لایه به نام اپی‌گلوت ورودی حنجره را می‌پوشاند تا مانع ورود غذا به ریه شود. غذا از طریق مری وارد معده می‌شود.
• صحبت کردن: حنجره تولید صوت می‌کند. زمانی‌که حرف می‌زنید، تارهای صوتی شما محکم بسته شده و بسیار به هم نزدیک می‌شوند. هوا از شش به لابه‌لای آنها رانده شده و باعث لرزش آنها می‌شود. این اتفاق باعث ایجاد صوت می‌شود. زبان، لب‌ها، و دندان‌ها، این صدا را تبدیل به واژگان می‌کنند.

سرطان چیست؟

سرطان در سلول‌ها که عامل اصلی تشکیل بافت هستند، ظاهر می‌شود. بافت‌ها اعضاي بدن را می‌سازند. به‌طور طبیعی، سلول‌ها رشد کرده و هنگامی‌که بدن به سلول‌های جدید نیاز دارد، تقسیم شده و سلول جدید تولید می‌کنند. وقتی سلول‌ها پیر می‌شوند، می‌میرند و سلول‌های جدید جای آنها را می‌گیرند.

گاهي این فرآیند منظم، اشتباه پیش می‌رود. سلول‌های جدید زمانی‌که بدن به آنها نیاز ندارد تشکیل می‌شوند و سلول‌های پیر وقتي ‌که باید بمیرند، از بین نمی‌روند. این سلول‌های اضافه تشکیل توده‌ای از بافت را می‌دهند که به رشد زائد و یا تومور معروف است. رشد زائد در ناحیه حنجره، ندول (Nodules) و یا پوليپ (Polype) نامیده می‌شوند. بايد دانست كه تمام تومورها سرطاني نیستند.

تومورها خوش‌خیم (غیرسرطانی) و یا بدخیم (سرطانی) هستند:

• تومور خوش‌خیم سرطانی نیست.
• آنها معمولاً کشنده نیستند.
• تومورهای خوش‌خیم را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان برداشت و به‌ندرت دوباره رشد می‌کنند.
• سلول‌های تومور خوش‌خیم به بافت‌های اطراف خود و یا دیگر قسمت‌های بدن گسترش نمی‌یابند.

تومورهای بدخیم، سرطانی هستند.

• آنها عموماً جدی‌تر بوده و ممکن است زندگی را تهدید کنند.
• تومورهای بدخیم را می‌توانند بر‌دارند، اما احتمال دارد كه دوباره رشد کنند.
• سلول‌های تومور بدخیم به بافت‌ها و ارگان‌های اطراف هجوم مي‌برند و به آنها آسیب مي‌رسانند. همچنین، سلول‌های سرطانی، گاهي از تومور بدخیم جدا شده و وارد جریان خون و یا دستگاه لنفاوی مي‌شوند. به همین طریق است که سلول‌های سرطانی از سرطان اولیه(تومور اولیه) جدا شده و گسترش پیدا مي‌کند و در دیگر اعضا، تومور جدید تولید می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. گسترش سرطان را متاستاز می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گویند. انواع مختلف سرطان، تمایل به گسترش به قسمت‌های مختلف بدن دارند.

سرطان حنجره مي‌تواند در هر بخشي از حنجره به‌وجود بيايد. بسیاری از سرطان‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حنجره در دهانه حنجره شروع می‌شوند. دیواره‌های داخلی حنجره با سلول‌هایی به نام سلول‌های سنگفرشی پوشیده شده است که تقریباً تمام سرطان‌های حنجره در این سلول‌ها شروع می‌شود. این سرطان‌ها به کارسینوم (سرطان) سلول سنگفرشی معروف است.

اگر سرطان حنجره گسترش پیدا کند (متاستاز)، سلول‌های سرطانی اغلب در غدد لنفاوی اطراف در ناحیه گردن پخش می‌شوند. سلول‌های سرطانی همچنین می‌توانند به پشت زبان، دیگر قسمت‌های گلو و گردن، ریه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، و دیگر قسمت‌های بدن گسترش یابند. هنگامی‌که این امر اتفاق بیفتد تومور جدید از همان نوع سلول‌های غیرطبیعی تومور اولیه در حنجره است. برای مثال، اگر سرطان حنجره به ریه گسترش پیدا کند، سلول‌های سرطانی ریه در واقع سلول‌های سرطانی حنجره‌ای هستند. به این بیماری، سرطان متاستاتیک حنجره، و نه سرطان ریه، گفته مي‌شود. این سرطان به شیوۀ سرطان حنجره و نه سرطان ریه درمان می‌شود. پزشکان گاهی به این تومور جدید بیماری «دوردست» می‌گویند.

سرطان حنجره: چه کسی در معرض خطر است؟

هیچ‌کس علت دقیق به‌وجود آمدن سرطان حنجره را نمی‌داند. پزشکان به‌ندرت می‌توانند توضیح دهند که چرا یک فرد به این بیماری مبتلا می‌شود ولی دیگری نمی‌شود. اما ما به یقین می‌دانیم که سرطان حنجره مسری نیست، یعنی از کسی به کسی سرایت نمی‌کند. كساني كه دارای عوامل خطرزای خاص هستند به نسبت دیگران بیش‌تر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. عامل‌ خطرزا هر چیزی است که احتمال ابتلای فرد را به بیماری بیش‌تر می‌کند.

مطالعات، عوامل خطرزای زیر را در مورد ابتلا به این بیماری مشخص کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند:

• سن: سرطان حنجره اکثر اوقات در افراد بالای 55 سال اتفاق می‌افتد.
• جنسیت: مرد‌ها چهار برابر بیش‌تر از زنان در خطر ابتلا به سرطان حنجره هستند.
• استعمال دخانیات: سیگاری‌ها بسیار بیش‌تر از غیر سیگاری‌ها در معرض ابتلا به سرطان حنجره هستند. این خطر برای سیگاری‌هایی که الکل زیاد مصرف می‌کنند بیش‌تر است.

كساني که کشیدن سیگار را ترک می‌کنند خطر ابتلا به سرطان حنجره و نیز سرطان ریه، دهان، لوزالمعده (پانکراس)، مثانه، و مری را بسیار در خود کاهش مي‌دهند. همچنین ترک سیگار احتمال این را ‌که شخص مبتلا به سرطان حنجره دچار سرطان دومی در سر و یا ناحیۀ گردن شود کاهش می‌دهد. (سرطان حنجره بخشی از گروهی از سرطان‌ها به نام سرطان‌های سر و گردن است.)

• الکل: آنها که الکل مصرف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند بیش‌تر از غیر‌الکلی‌ها در معرض ابتلا به سرطان در ناحیۀ حنجره هستند. این خطر با میزان الکل مصرفی افزایش پیدا کند. اگر فرد علاوه بر الکل، دخانیات نیز مصرف کند، خطر ابتلا نیز افزایش پیدا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند.
• پیشینۀ خانوادگی سرطان سر و گردن: تقریباً یک نفر از چهار نفری که یک بار دچار سرطان سر و گردن شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، برای بار دوم هم به سرطان سر و گردن اولیه دچار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند.
• شغل: کارگرانی که در معرض بخار اسیدسولفوریک و یا نیکل هستند خطر ابتلا به سرطان ناحیۀ حنجره در آنها بیش‌تر است. همچنین، کار کردن با پنبه نسوز می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. کارگرانی که با پنبه نسوز سروکار دارند بایستی از قوانین ایمنی و کار پیروی کنند تا مانع استنشاق رشته‌های پنبه نسوز شوند. دیگر مطالعات نشان می‌دهد داشتن ویروس‌های خاص و یا کمبود ویتامین A در رژیم غذایی احتمال خطر ابتلا به سرطان حنجره را افزایش مي‌دهد. عامل خطرزای دیگر داشتن بیماری ریفلاکس معده به مري (GERD (Gastroesophageal Reflux Disease است که باعث می‌شود اسید معده به داخل مری برگردد.

البته اکثر كساني که دارای این عوامل خطرزا هستند مبتلا به سرطان حنجره نمي‌شوند. اگر نگران احتمال ابتلا به سرطان حنجره هستید، بایستی نگرانی خود را با پزشک در میان بگذارید، او ممکن است شیوه‌هایی را براي کاهش خطر ابتلا به این بیماری و برنامۀ مناسبی را براي انجام معاینات عمومی به شما توصيه كند.

علائم سرطان حنجره:

علائم سرطان حنجره اساساً بستگی به اندازه تومور و محل آن در حنجره دارد. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• زبری صدا و دیگر تغییرات صوتی.
• پيدايش توده‌ای در گردن.
• سوزش گلو و یا احساس اینکه چیزی در گلوی شما گیر کرده است.
• سرفه‌ای که برطرف نمی‌شود.
• مشکلات در تنفس.
• بوی بد دهان.
• گوش درد.
• کاهش وزن.

این علائم ممکن است در اثر سرطان و یا دیگر مشکلات کم‌اهمیت‌تري باشد، و فقط اين پزشک است كه می‌تواند این امر را با اطمینان به شما بگوید.

تشخیص بیماری:

اگر علائم سرطان حنجره را در خود دارید، پزشک ممکن است برخی و یا تمامی معاینات زیر را برای شما انجام دهد:

• معاینۀ فیزیکی: پزشک گردن شما را لمس کرده و تیروئید، حنجره، و غدد لنفاوی را براي یافتن توده‌های غیرطبیعی و یا تورم بررسی می‌کند و برای معاینۀ گلو، زبان فرد را به پایین فشار مي‌دهد.
• آندوسکوپی غیرمستقیم: پزشك با استفاده از يك آيينه كوچك با دستة بلند انتهاي گلو را معاينه مي‌كند تا وجود نواحي غيرطبيعي را بررسي كرده و ببيند آيا تارهاي صوتي آنگونه كه بايد حركت مي‌كنند يا نه. این آزمایش درد ندارد اما پزشک ممکن است در ناحیه گلو بی‌حسی موضعی ایجاد کند تا مانع حالت تهوع شود. این معاینه در مطب پزشك انجام می‌شود.
• آندوسکوپی مستقیم: پزشک لوله‌ای باریک و مجهز به نور به نام دستگاه مخصوص معاینۀ حنجره را از طریق بینی یا دهان وارد می‌کند، و همين كه لوله وارد گلو شد، پزشک امكان مي‌يابد نواحی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای را که توسط آیینه دیده نمی‌شوند معاینه کند. بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌حسی موضعی، میزان ناراحتی فرد را کاهش داده و مانع احساس تهوع می‌شود. همچنین برای کمک به آرامش فرد، گاهي به او داروی مسکن مي‌دهند. پزشک در صورت لزوم از بیهوشی عمومی جهت معاينه بیمار استفاده می‌کند. این معاینه در مطب پزشک، درمانگاه، و یا بیمارستان انجام مي‌شود.
• سی‌.تی.‌اسکن: یک دستگاه اشعه ايكس که به کامپیوتر متصل است یک رشته عکس‌های دقیق از ناحیۀ گردن می‌گیرد. گاهي رنگ مخصوصی به بیمار تزریق مي‌شود تا حنجره در عکس‌ها واضح‌تر نشان داده شود. پزشک از طریق نتایج سی.‌تی‌.اسکن، به تومورهای ناحیۀ حنجره و یا قسمتی دیگر از گردن پي مي‌برد.
• نمونه‌برداری: اگر معاینه‌ای نواحی غیرطبیعی را نشان دهد، پزشک ممکن است نمونۀ کوچکی از بافت را بردارد. به برداشتن بافت جهت بررسی سلول‌های سرطانی نمونه‌برداری می‌گویند. برای انجام نمونه‌برداری به بیمار بی‌حسی موضعی و یا بیهوشی عمومی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند و پزشک نمونه‌هایی از بافت را از طریق دستگاه مخصوص معاینۀ حنجره برمی‌دارد. سپس آسیب‌شناس بافت‌ها را براي بررسی سلول‌های سرطانی در زیر میکروسکوپ معاینه می‌کند. نمونه‌برداری تنها راه مطمئن برای آگاهی از این امر است که آیا یک تومور، سرطانی است یا خیر.

اگر نمونه‌برداری لازم باشد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید سؤال‌هاي زیر را از پزشک بپرسید:

• به چه نوع نمونه‌برداری نیاز دارم؟ چرا؟
• نمونه‌برداری چقدر طول خواهد کشید؟ آیا در طی آن هوشیار خواهم بود؟ و درد دارد يا نه؟
• بعد از چه مدتی از نتایج آن مطلع خواهم شد؟
• خطری وجود دارد؟ احتمال عفونت و یا خونریزی بعد از نمونه‌برداری چقدر است؟
• اگر مبتلا به سرطان باشم، چه کسی دربارۀ درمان با من صحبت خواهد کرد؟ چه موقع؟

مرحله‌بندی:

جهت برنامه‌ریزی بهترین درمان، پزشک باید مرحله، یا میزان پیشرفتِ بیماری را بداند. مرحله‌بندی تلاش دقیق جهت پی بردن به این امر است که آیا سرطان گسترش يافته و اگر چنین است، به کدام قسمت‌های بدن رسوخ كرده ‌است. پزشک به‌منظور آگاهی از اینکه آیا سرطان به غدد لنفاوی، دیگر نقاط گردن و یا مکان‌های دورتر گسترش یافته یا نه، از اشعه ايكس، سی.‌تی.‌اسکن، و یا ام.آر.آی استفاده مي‌کند.

درمان:

مبتلايان به سرطان حنجره اغلب می‌خواهند نقش فعالی در تصمیم‌گیری جهت مراقبت پزشکی خود داشته باشند. این امر طبیعی است که فرد بخواهد بداند چه کارهایی می‌تواند برای بیماری و گزینه‌های درمانی خود انجام دهد،لكن ضربۀ روحی و فشار عصبي (استرس) بعد از تشخیص سرطان ممکن است باعث شود آنچه را که می‌خواهید از پزشک خود بپرسید یادتان برود. موارد زیر چند پیشنهاد است که شاید برای شما مفید باشد:

• فهرستی از سؤالات خود آماده کنید.
• هنگام ملاقات با پزشک از گفته‌هاي او یادداشت‌ بردارید.
• از پزشک بپرسید آیا می‌توانید صداي او را ضبط كنيد.
• از یکی از اعضای خانواده و یا دوستان خود بخواهید که هنگام ملاقات با پزشک شما را همراهی کند.

پزشک ممکن است که شما را به یکی از متخصصین معرفی کند که سرطان حنجره را درمان می‌کند، مثلاً جراح، متخصص گوش و حلق و بيني، و يا راديوتراپيست- انكولوژيست.خودتان هم می‌توانید از پزشک تقاضای ارجاع کنید. درمان معمولاً طی چند هفتة اول بعد از تشخیص شروع می‌شود. معمولاً، زمان کافی برای صحبت با پزشک دربارۀ گزینه‌های درمان، گرفتن نظر دوم، و آگاهی بیش‌تر از بیماری قبل از تصمیم‌گیری دربارۀ درمان وجود دارد.

گرفتن نظر دوم:

قبل از شروع درمان، بیمار ممکن است بخواهد که دربارۀ تشخیص بیماری و برنامۀ‌ درمان نظر دومی نیز دریافت کند. برخی شرکت‌های بیمه تقاضای نظر دوم می‌کنند، دیگر شرکت‌ها ممکن است در صورتی‌که بیمار و یا پزشك تقاضای نظر دوم کند، آن‌را تحت پوشش قرار دهند.

شیوه‌های متعددی جهت پیداکردن پزشکی برای گرفتن نظر دوم وجود دارد:

• پزشک ممکن است که شما را ارجاع داده و یا ممکن است خودتان تقاضای رجوع به یک و یا چند متخصص دیگر را بکنید. در مراکز سرطان، چندین متخصص اغلب در قالب یک گروه با هم همکاری می‌کنند. این گروه ممکن است شامل جراح، راديوتراپيست - آنكولوژيست، و يا هماتولوژيست - آنكولوژيست. آسیب‌شناس گفتاری، و متخصص تغذیه باشد. در برخی مراکز سرطان، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید همۀ آنها را در یک روز ملاقات کنید.
• با مراجعه به پايگاه علمي، پزشكي و آموزشي مؤسسة تحقيقات، آموزش و پيشگيري سرطان (www.ncii.ir) مي‌توانيد به مراكز درماني و همچنين پزشكان متخصص در اين زمينه دسترسي پيدا كنيد.

آماده ‌شدن برای درمان:

پزشک گزینه‌های درمانی و نتایج مورد انتظار از هر گزینه را برای شما تشریح مي‌کند. ممکن است بخواهید بدانيد که درمان چگونه چهره، نفس کشیدن، و صحبت‌کردن شما را عوض خواهد کرد. شما و پزشکتان می‌توانید برای ایجاد یک برنامه درمانی که مطابق با نیازها و ارزش‌های شخصی شماست همکاری کنید.

گزینه درمان به تعدادی از عوامل از قبیل وضعیت عمومی سلامت بيمار، اینکه سرطان در کجای حنجره شکل گرفته، اندازه تومور، و اینکه آیا سرطان گسترش یافته‌ یا نه، بستگی دارد.

اگر سیگار می‌کشید، یک کار خوب در جهت آمادگی برای درمان، ترک سیگار است. مطالعات نشان داده‌ است که درمان در افراد غیرسیگاری موفق‌تر عمل کرده‌است. براي دستيابي به راهنماي ترك سيگار مي‌توانيد به آدرس www.ncii.ir مراجعه كنيد. ممکن است بخواهید با پزشک خود دربارۀ شرکت در یک پژوهش بالینی، که مطالعه تحقیقاتی پیرامون شیوه‌های جدید درمان است، صحبت کنید. پژوهش‌های بالینی گزینه مهمی هستند. بیماران که به پژوهش‌ها می‌پیوندند جزء اولین كساني هستند که این امكان را دارند که از درمان جدیدی که در تحقیقات اولیه امید‌بخش بوده‌اند بهره‌‌‌‌‌‌‌‌‌مند شوند. این بخش در «امیدبخشی تحقیقات سرطان» اطلاعات بیش‌تری را دربارۀ تحقیقات در حال انجام ارائه می‌دهد.

اینها سؤال‌هايي است که قبل از شروع درمان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از پزشک بپرسید:

• سرطان کجا قرار گرفته و آیا گسترش یافته‌است؟
• گزینه‌های درمانی من چيست؟ کدام را برای من توصیه می‌کنید؟ چرا؟
• فواید هر درمان کدام است؟
• خطرات و عوارض جانبی احتمالی هر درمان چیست؟
• بعد از درمان از لحاظ ظاهری چطور به ‌نظر خواهم رسید؟
• بعد از درمان چگونه حرف خواهم زد؟ آیا نیاز دارم که گفتار درمانی هم بکنم؟
• آيا در خوردن دچار مشکل خواهم شد؟
• آیا نیاز خواهم داشت که فعالیت‌های روزانه‌ام را تغییر دهم؟
• چه موقع می‌توانم سرکار برگردم؟
• هزینه احتمالی درمان چقدر خواهد بود؟ آیا بیمه این هزینه را پوشش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد؟
• آیا پژوهش بالینی برای من مناسب خواهد بود؟ آیا می‌توانید در پیدا کردن آن به من کمک کنید؟
• هر چند وقت يكبار به معاینه عمومی نیاز دارم؟

لازم نیست که همۀ سؤال‌ها را در یک جلسه بپرسید و یا پاسخ تمام آنها را بفهمید. فرصت‌های دیگری هم خواهد بود تا از پزشک بخواهید موارد مبهم را برای شما روشن کند و نیز از او تقاضای اطلاعات بیش‌تری بکنید.

شیوه‌های درمان:

سرطان حنجره از طریق پرتودرمانی، جراحی، و یا شیمی‌درمانی، درمان مي‌شود. بعضي از بیماران، ترکیبی از درمان‌ها را دریافت می‌کنند.

پرتودرمانی (که به آن رادیوتراپی هم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گویند) از اشعه ايكس با انرژی بالا براي از بین ‌بردن سلول‌های سرطانی مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اشعه، تومور و بافت اطراف آن را هدف قرار می‌دهد. پرتودرمانی درمان موضعی است. این نوع درمان تنها بر سلول‌های ناحیه تحت درمان اثر می‌گذارد و اغلب پنج روز در هفته و به مدت پنج تا هشت هفته انجام می‌شود.

سرطان ناحیه حنجره ممکن است تنها از طریق پرتودرمانی و یا با ترکیبی از جراحی و شیمی‌درمانی مورد درمان قرار بگیرد.

• پرتودرمانی به تنهایی: پرتودرمانی به تنهایی برای تومورهای کوچک و یا برای بیمارانی که نمی‌توانند تحت عمل جراحی قرار بگیرند به‌کار می‌رود.
• پرتودرمانی همراه با جراحی: پرتودرمانی ممکن است جهت کوچک کردن تومور بزرگ قبل از جراحی و یا از بین بردن سلول‌های سرطاني باقیمانده در محل بعد از جراحی استفاده شود. اگر تومور بعد از جراحی دوباره رشد کند، اغلب با پرتودرمانی معالجه می‌شود.
• پرتودرمانی همراه با شیمی‌درمانی: پرتودرمانی ممکن است قبل، بعد و يا در حين شیمی‌درمانی به‌کار برده ‌شود.

بعد از پرتودرمانی، بعضي‌ها نیاز دارند که در شکمشان لوله‌های تغذیه‌ قرار بدهند. لوله تغذیه معمولاً به‌طور موقت كار گذاشته می‌شود.

اینها سؤال‌هايي هستند که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید قبل از شروع به پرتودرمانی از پزشک بپرسید:

• چرا به این درمان نیاز دارم؟
• خطرها و عوارض جانبی این بیماری چيست؟
• آیا عوارض جانبی طولانی‌مدت نیز وجود خواهد داشت؟
• آیا قبل از شروع درمان باید به دندانپزشک مراجعه کنم؟
• درمان من چه زماني شروع و چه وقت تمام می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود؟
• در طی درمان چه احساسی خواهم داشت؟
• برای مراقبت از خود در طی درمان چه کارهایی می‌توانم بکنم؟
• آیا می‌توانم به فعالیت‌های عادي خود ادامه دهم؟
• گردن من بعد از عمل چطور به ‌نظر خواهد آمد؟
• آيا احتمال برگشت تومور وجود دارد؟
• هر چند وقت يكبار نیاز به معاینۀ عمومی دارم؟

جراحی عملي است که طی آن پزشک با استفاده از یک چاقوی کوچک جراحی و یا لیزر و در حالی‌که بیمار بیهوش است غده يا بافت سرطاني را خارج می‌کند. زمانی‌که بیماری نیاز به جراحی دارد، نوع عمل اساساً بستگی به اندازه و محل دقیق تومور دارد.

انواع مختلفی از برداشتن حنجره (Laryngectomy) (جراحی جهت برداشتن بخشی و یا تمامی حنجره) وجود دارد.

• برداشتن کامل حنجره: جراح تمام حنجره را خارج می‌کند.
• برداشتن یک‌‌‌‌‌‌‌‌‌طرفۀ حنجره (Hemilaryngectemy): جراح قسمتی از حنجره را خارج می‌کند.
• برداشتن حنجره فوق گلوت: جراح، قسمت بالای دهانه حنجره- قسمت فوقانی حنجره – را خارج می‌کند.
• کوردکتومی (Cordectomy): جراح یکی و یا هر دو تار صوتی را خارج می‌کند.

جراح گاهي غدد لنفاوی گردن را نیز خارج می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. به این نوع جراحی برداشتن غده لنفاوی می‌گویند. جراح ممکن است تیروئید بیمار را نیز خارج کند.

در طی جراحی برای سرطان حنجره، ممکن است لازم باشد جراح یک دهانه (منفذ تنفسی) ایجاد کند. (این جراحی تراکئوستومی (Tracheostomy) نام دارد) منفذ تنفسی راه تنفسی جدیدی است که از طریق یک منفذ در جلو گردن به‌وجود می‌آید.

هوا از طریق این منفذ به نای و ریه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها وارد شده و خارج می‌شود. یک لوله تراکئوستومی که لوله تریک (Trake) نيز نامیده می‌شود، راه تنفسی جدیدی را باز نگه می‌دارد. برای بسیاری از بیماران، منفذ تنفسی، موقتی است و تنها تا زمان بهبودی بیمار بعد از عمل مورد نیاز است. براي آگاهي بیش‌تر دربارۀ منفذ تنفسی به بخش «زندگی با منفذ تنفسی» مراجعه کنید.

بعد از جراحی، بعضي از بيماران ممکن است به‌طور موقت نیاز به لولۀ تغذیه داشته ‌باشند.

اینها سؤال‌هايي است که قبل از جراحی مي‌توانيد از پزشک بپرسید:

• بعد از عمل چه احساسی خواهم داشت؟
• آیا نیاز به منفذ تنفسی خواهم داشت؟
• آیا بايد یاد بگیرم چطور از خود و یا بریدگی به‌وجود آمدة خود در منزل مراقبت کنم؟
• اثر زخم در کجا قرار خواهد داشت؟ چگونه به ‌نظر خواهد آمد؟
• آیا جراحی بر توانایی تکلم من اثر خواهد گذاشت؟ اگر اینطور است، چه کسی به من آموزش خواهد داد که به شیوه‌ جدید صحبت کنم؟
• چه موقع می‌توانم به فعالیت‌های عادي خود برگردم؟

شیمی‌درمانی به استفاده از داروها جهت از بین ‌بردن سلول‌های سرطانی گفته می‌شود. پزشک ممکن است یک نوع دارو و یا ترکیبی از داروها را برای بیمار تجویز کند. داروهای سرطان حنجره معمولاً از طریق تزریق به جریان خون وارد ‌می‌شود و در كل بدن جريان مي‌يابد.

• شیمی‌درمانی به شیوه‌های مختلفي برای درمان سرطان ناحیه حنجره به‌کار می‌رود: قبل از جراحی و یا پرتودرمانی: در برخی موارد، قبل از جراحی و یا پرتودرمانی، ‌داروهایی براي کوچک‌ کردن یک تومور بزرگ به بيمار داده می‌شود.
• بعد از جراحی و یا پرتودرمانی: شیمی‌درمانی ممکن است بعد از جراحی و یا پرتودرمانی و به‌منظور از بین ‌بردن سلول‌های سرطانی باقیمانده به‌کار برود. این نوع درمان برای سرطان‌هایی که گسترش یافته‌اند نيز به‌کار مي‌رود.
• به‌جای جراحی: شیمی‌درمانی ممکن است همراه با پرتودرمانی و به‌جای جراحی به‌کار برده ‌شود. در این حالت، حنجره را برنمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌دارند و صدای فرد هم باقی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماند.

شیمی‌درمانی در بخش بیماران سرپایی بیمارستان، در مطب پزشک، و یا در منزل انجام مي‌شود و به‌ندرت بيمار در بیمارستان بستری مي‌شود.

اینها سؤال‌هايي است که قبل از شروع شیمی‌درمانی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از پزشک بپرسید:

• چرا به این نوع درمان نیاز دارم؟
• این نوع درمان چه کاری انجام خواهد داد؟
• آیا دچار عوارض جانبی خواهم شد؟ چه کاری می‌توانم در مورد عوارض جانبی انجام دهم؟
• طول درمان من چقدر خواهد بود؟
• هرچند وقت يكبار نیاز به معاینۀ عمومی دارم؟

عوارض جانبی درمان سرطان:

درمان‌های سرطان بسیار قوی هستند. درمانی که سلول‌های سرطانی را از بین برده و یا نابود می‌سازد ممکن است به سلول‌های سالم هم آسیب برساند. به همین خاطر است که درمان‌ها اغلب باعث عوارض جانبی می‌شوند. این بخش به تشریح بخشی از عوارض جانبی هر يك از درمان‌ها می‌پردازد.

عوارض جانبی در همۀ افراد یکسان نيست و حتی این عوارض در هر جلسه با جلسه قبل تفاوت دارد. قبل از شروع درمان، گروه پزشکی، عوارض جانبی احتمالی و اینکه چگونه می‌توان با آنها مقابله کرد را برای شما تشریح می‌کنند. این امر به شما کمک می‌کند که بدانید اگرچه برخی عوارض جانبی ممکن است به‌طور کامل برطرف نشوند، اما بسیاری از آنها بعد از مدتی کم‌تر آزاردهنده خواهند بود.

گفت‌وگو با دیگر بیماران نیز می‌تواند مفید باشد. مددکار اجتماعی، پرستار و یا دیگر اعضای گروه پزشکی می‌توانند ملاقاتی را با بيماراني ترتیب دهند که درمان مشابهی را دریافت کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند.

پايگاه علمي، پزشكي و آموزشي مؤسسة تحقيقات، آموزش و پيشگيري سرطان (www.ncii.ir) مقاله‌هاي مفیدی دربارۀ درمان سرطان و راه‌های مقابله با عوارض جانبی آن دارد، از قبیل: «شما و پرتودرمانی»، «شما و شیمی‌درمانی»، و «توصیه‌‌‌‌‌‌‌‌‌هايی در مورد تغذيه برای بیماران سرطانی». براي دسترسي به ديگر اطلاعات درباره عوارض جانبي به مقالات مرتبط با اين موضوع در پايگاه مراجعه كنيد.

پرتودرمانی:

بيماراني که پرتودرمانی مي‌شوند ممکن است برخی و یا تمامی این عوارض جانبی را داشته باشند:

• خشکی دهان: نوشیدن مایعات زیاد و يا استفاده از بزاق مصنوعی برای بعضي از بیماران می‌تواند مؤثر باشد. این ماده به‌صورت اسپری و یا بطری تحت فشاری در دسترس است.
• سوزش گلو و یا دهان: گروه پزشکی براي مقابله با اين عوارض دهان شویه‌های خاصی را جهت بی‌حس کردن گلو و دهان و کمک به کاهش سوزش پیشنهاد مي‌كند.
• بهبود دیرهنگام بعد از مراقبت‌های دندانی: بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند که بيمار قبل از پرتودرمانی معاینة دندان و هر گونه کارهای مربوط به آن را انجام دهد.
• پوسيدگي دندان: مراقبت مناسب از دهان می‌تواند به حفظ بهداشت دندان‌ها و لثه‌ کمک کرده و به بیمار احساس بهتری بدهد. اگر مسواک کردن و نخ‌دندان کشیدن به‌صورت معمول برایتان دشواراست، می‌توانید از گاز استريلGauze که یک مسواک نرم است استفاده کنید و یا از مسواکی استفاده کنید که به‌جای تارهای زبر (Bristle) سراسفنجی دارد. دهان‌شویه‌ای که از آب‌نمک، جوش شيرين، و یا ترکیبی از آنها درست شده، دهان را تمیز نگه داشته و مانع فساد دندان‌ها مي‌شود. استفاده از دهان‌شویه و خمیردندان حاوی فلوراید هم مفید است.
• تغییراتی در حس چشایی و بویایی: در طی پرتودرمانی، ممکن است غذا برای بیمار طعم یا بوی متفاوتی داشته باشد.
• خستگی مفرط: در طی پرتودرمانی و به‌خصوص در هفته‌های آخر ممکن است بسیار خسته شوید. استراحت اهمیت زیادی دارد، اما پزشکان اغلب به بیماران توصیه می‌کنند که تا حد امکان فعال بمانند.
• تغییراتی در کیفیت صدا: ممکن است صدای فرد ضعیف شود و یا تغییرات آب و هوایی هم روی آن تأثیر بگذارد. تغییرات در صدا و احساس وجود توده‌ای در گلو ممکن است در اثر تورم در ناحیه حنجره در اثر پرتودرمانی به‌وجود بیاید. معمولاً پزشک دارویی را جهت کاهش تورم تجویز مي‌کند.
• تغییرات پوستی در ناحیه تحت درمان: پوست در ناحیه تحت درمان گاهي قرمز و یا خشک مي‌شود. مراقبت مناسب از پوست در این مرحله حائز اهمیت بسیار است. سعی کنید که این ناحیه را در معرض هوا قرار دهید ولی از آن در مقابل خورشید محافظت کنید. نباید قبل از پرتودرمانی چیزی روی پوست خود قرار دهید. همچنین، هرگز نباید بدون مشورت با پزشک از لوسیون و یا کرم استفاده کنید.

جراحی:

بيماراني ‌که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند، ممکن است به هر يك از این عوارض جانبی دچار شوند:

• درد: ممکن است در روزهای اول بعد از عمل احساس ناراحتی کنید. به هر حال، دارو معمولاً می‌تواند درد را کنترل کند. باید به راحتی با پزشک و یا پرستار در مورد کاهش درد حرف بزنيد.
• کمبود انرژی: احساس خستگی و یا ضعف بعد از جراحی بسیار رایج است. زمان بهبود عمل برای هر بیمار متفاوت است.
• تورم در گلو: بیمار به مدت چند روز بعد از عمل، قادر به خوردن، نوشیدن، و یا فرو دادن غذا نخواهد بود. بیمار در ابتدا، مایعات را از طریق یک لوله داخل وریدی (IV) که درداخل بازو قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند دریافت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. بعد از یک یا دو روز، غذا و مایعات را از طریق یک لوله تغذیه (که در طی جراحی کار گذاشته‌اند) که از طریق بینی و گلو به معده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌رود دریافت می‌کند.

وقتي‌‌‌‌‌‌‌‌‌که تورم برطرف می‌شود و محل مورد نظر، شروع به بهبود ‌کند، لولۀ تغذیه برداشته می‌شود. فرو دادن غذا در ابتدا مشکل است و بیمار ممکن است نیاز به کمک پرستار و گفتار درمانی داشته باشد. اما به‌زودی غذای معمول را خودش خواهد خورد.

اگر برای مدت بیش‌تری نیاز به لوله تغذیه ‌باشد، لوله تغذیه‌اي که مستقیماً به شکم می‌رود را برای بیمار کار مي‌گذارند. بیش‌تر بیماران به تدریج دوباره شروع به خوردن غذاهای سفت می‌کنند ولی برای تعداد کمی این لولۀ تغذیه ممکن است به‌طور دائم کار گذاشته‌ شود.

• تولید خلط زیاد: بعد از عمل، ریه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و نای خلط زیاد تولید می‌کنند، که به آن خلط سینه (Sputum) هم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گویند. برای خارج کردن آن، پرستار با قرار دادن لوله پلاستیکی کوچکی در منفذ تنفسی، ساکشن (عمل مکش) را به‌آرامی انجام می‌دهد. به بیمار یاد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند که سرفه کند و خلط را بدون کمک پرستار ساکشن کند.
• بی‌حسی، سفتی و ضعف: بعد از جراحی حنجره، ممکن است قسمتی از گردن و گلوی بیمار بعلت بریده‌ شدن اعصاب، بی‌حس شود. علاوه براین، شانه، گردن، و بازوی شما معمولاً ضعیف و سفت مي‌شود و براي بازیابی قدرت و انعطاف‌پذیری، بعد از درمان نیاز به ورزش درمانی داشته باشید.
• تغییرات در وضعیت ظاهری: گردن بیمار تا حدودی کوچک‌تر خواهد شد و اثرات زخم روی آن باقی خواهد ماند. بعضي‌ها پوشیدن لباسی که روی گردن را بپوشاند مفید می‌دانند.
• تراکئوستومی: بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند یک منفذ تنفسی خواهند داشت. در بسیاری از جراحی‌های برداشتن حنجره فوق گلوت و جراحی برداشتن قسمتي از حنجره، منفذ تنفسی موقتی است. بعد از یک دوره کوتاه درمان، لوله برداشته شده و منفذ تنفسی بسته می‌شود. بیمار باید بعد از آن قادر باشد که به‌طور طبیعی تنفس کرده و صحبت کند. در هر حال صدای فرد ممکن است کمی خشن و ضعیف باشد.

بعد از جراحی برداشتن کامل حنجره، منفذ تنفسی دائمی است. اگر بیماری تحت عمل جراحی کامل حنجره قرار گیرد، باید یاد بگیرید که به شیوۀ جدید صحبت کنيد. بخش یاد بگیریم دوباره حرف بزنيم اطلاعاتی را در این مورد ارائه می‌دهد. بیش‌تر اطلاعات دربارۀ منفذ تنفسی را می‌توان در بخش زندگی با منفذ تنفسی پیدا کرد.

شیمی‌درمانی:

عوارض جانبی شیمی‌درمانی بستگی زیادی به داروهای خاص و میزان تجویز آن دارد. به‌طور کل، داروهای ضد سرطان بر سلول‌هایی که به سرعت تقسیم می‌شود تأثیر می‌گذارند، به‌خصوص بر:

• سلول‌های خونی: این سلول‌ها باعفونت مبارزه کرده، به انعقاد خون کمک می‌کنند و اکسیژن را به تمام نقاط بدن می‌رسانند. زمانی‌که دارو‌ها بر سلول‌های خونی اثر می‌گذارند، احتمال بیش‌تری وجود دارد که بیمار به عفونت دچار شده، به‌سادگی کبود شده و یا خونریزی کند و ممکن است احساس ضعف و خستگی هم بکند.
• سلول‌های موجود در ریشه مو: شیمي‌درمانی گاهي منجر به ریزش مو مي‌شود، ولي موها دوباره رشد می‌کنند، اما موهای جدید تا حدودی در رنگ و بافت متفاوت از قبل خواهند بود.
• سلول‌هایی که دستگاه گوارشی را می‌پوشانند: شیمی‌درمانی می‌تواند باعث كم اشتهايي، تهوع و استفراغ، اسهال، و یا سوزش لب و دهان شود. بسیاری از این عوارض جانبی با دارو‌ قابل درمان هستند.

تغذیه:

بعضي از بيماراني که تحت درمان سرطان حنجره قرار گرفته‌اند، ميل به غذا را از دست مي‌دهند. درد و تغییرات در بو و طعم غذا خوردن را برای بيمار مشکل مي‌کند. با این‌حال، تغذیه خوب بسیار مهم است. خوب ‌خوردن به این معناست که شما کالری و پروتئین کافی دریافت مي‌کنید تا از کاهش وزن جلوگیری کرده، قدرت خود را دوباره به‌دست بیاورید، و بافت‌های سالم را بازسازی ‌کنید.

اگر به‌دلیل خشکی دهان در اثر پرتودرمانی، خوردن مشکل باشد، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان غذا‌های نرم و ملایمی‌ را که با سس و آب‌گوشت نرم شده امتحان کرد. سوپ ‌غلیظ، پودینگ، و میلک شیک (مخلوط شیر، شربت و بستنی) اغلب برای فرو دادن آسان‌تر هستند. پرستار و متخصص تغذیه به شما در انتخاب غذای مناسب کمک خواهند کرد.

بعد از جراحی و پرتو‌درمانی، بعضي از بيماران نياز به لوله تغذیه خواهند داشت که در شکم تعبیه مي‌شود. بیش‌تر بيماران به آرامی به تغذیۀ معمول خود برمی‌گردند. یادگیری فرو دادن غذا ممکن است نیاز به تمرین و نیز کمک یک پرستار و یا گفتاردرمانی داشته باشد. برای عده‌اي از بيماران فرو دادن مایعات راحت‌تر است، و برای عده‌اي ديگر غذای جامد بلع راحت‌تری خواهد داشت. شما خودتان خواهید فهمید که کدام برایتان مناسب‌تر است.

زندگی با منفذ تنفسی:

یاد گرفتن زندگی با تغییرات به‌وجود‌آمده توسط سرطان حنجره یک چالش خاص است. اعضاي گروه پزشکی تمام تلاش خود را خواهند کرد که هر‌چه زودتر به زندگی عادی خود برگردید.

اگر دارای منفذ تنفسی باشید، شما باید یاد بگیرید که چگونه از آن مراقبت کنید:

• قبل از ترک بیمارستان، به شما یاد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند که چگونه تریک (Trake) را درآورده و تمیز کنید، و چگونه ساکشن (عمل مکش) را انجام دهید، و چگونه مراقب پوست اطراف آن باشید.
• اگر هوا خیلی خشک باشد- معمولاً در زمستان هوای ساختمان‌هايی که در آنها بخاری روشن است این‌طور است- بافت‌های نای و ریه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها ممکن است تولید خلط کنند، و پوست اطراف منفذ پوستی دردناک شود. تمیز نگه‌داشتن پوست اطراف منفذ پوستی و استفاده از یک رطوبت‌ساز در خانه و یا در محل کار می‌تواند از مشکلات شما بكاهد.
• وارد شدن آب به داخل نای و ریه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از طریق منفذ تنفسی بسیار خطرناک است. قرار‌ دادن پوشش و یا نگه‌داشتن پارچه در روی منفذ تنفسی هنگام دوش ‌گرفتن و یا اصلاح ‌مانع ورود آب به منفذ تنفسی خواهد شد. دیگر انواع پوشش منفذ تنفسی از قبیل روسری، و پوشش‌هایی که خود بيمار به این منظور تهیه می‌کند باعث حفظ رطوبت در داخل واطراف منفذ تنفسی می‌شود. این پوشش‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها قبل از ورود هوا به داخل منفذ پوستی، دود و‌ غبار موجود در هوا را تصفیه می‌کنند. آنها همچنین هرگونه مایعی را که هنگام سرفه و یا عطسه از نای بیرون می‌آید جذب می‌کنند. بسیاری از بيماران حتی بعد از بهبودی، مایلند که روی منفذ پوستی را بپوشانند. پوشش منفذ پوستی می‌توانند جذاب و در‌عین حال مفید باشد.
• آقایان باید هنگام اصلاح کردن این مسئله را در نظر داشته باشند که گردن آنها ممکن است تا چندین ماه بعد از عمل بی‌حس باشد. برای جلوگیری از شکاف و یا برش، استفاده از ریش‌تراش برقی تا برطرف‌شدن بی‌حسی بهترین راه‌حل به‌نظر می‌رسد.

در همۀ مشاغل ممکن است كساني باشند که منفذ تنفسی دارند و می‌توانند تقریباً هر کاری که قبلاً انجام می‌داده‌اند را ادامه دهند. البته آنها نمی‌توانند نفس خود را نگه دارند و بنابراین زور زدن و یا برداشتن بار‌سنگین برای آنها مشکل است. همچنین شنا و اسکی روی آب بدون آموزش خاص و امکانات ویژه برای جلوگیری از ورود آب به منفذ تنفسی امكان‌پذير نيست.

بعضي‌ها، ممکن است از ظاهر خود و یا طرز حرف زدن خود خجالت بکشند. آنها ممکن است نگران نظر دیگران نسبت به خودشان باشند و یا اینکه زندگی جنسی آنها تحت‌تأثیر این مسئله قرار بگیرد. حرف زدن دربارۀ این نگرانی‌ها برای بسیاری از بيماران مؤثر است. مشاوره و یا گروه‌های حمایتی نیز می‌توانند مفید باشند.

یاد بگیریم دوباره حرف بزنيم:

صحبت ‌کردن بخشی از تقریباً همۀ کارهایی است که انجام می‌دهیم. بنابراین بسیار طبیعی است که از برداشته ‌شدن جعبه صوتی خود احساس وحشت کنید. از دست‌دادن توانایی حرف زدن- حتی برای مدتی کوتاه- بسیار سخت است. در این مدت بیماران و خانوادۀ آنها و دوستان نیاز به درک موقعيت و حمایت از آنها دارند.

در طول یک یا چند هفته بعد از جراحی برداشتن قسمتي از حنجره، بیمار قادر خواهد بود که به‌طور طبیعی صحبت کند. اما بعد از جراحی برداشتن کامل حنجره باید یاد گرفت که چگونه به شیوه جدید حرف زد. گفتار درمانگر، قبل از جراحی با بیمار صحبت کرده و شیوه‌هایی را که می‌توان استفاده کرد برای او توضیح می‌دهد. در بسیاری از موارد، جلسات گفتاردرمانی قبل از ترک بیمارستان آغاز می‌شود.

تا قبل از شروع به دوبارۀ حرف زدن، داشتن شیوه‌های دیگر برای برقراري ارتباط بسیار مهم است.

اینجا چندین ایده ارائه شده‌ که ممکن است برایتان مفید باشد:

• در جیب یا کیف خود کاغذ و خودکار يا مداد داشته باشید.
• از ماشین تحرير، کامپیوتر و یا دیگر وسایل الکترونیک استفاده کنید. لغاتی که مورد نظر شماست می‌توانند روی کاغذ تایپ شوند و یا روی صفحه کامپیوتر ظاهر شده و کامپیوتر آن‌را تلفظ کند.
• یک لغت‌نامه کوچک و یا یک کتاب مصور با خود همراه داشته باشد و به واژگانی که نیاز دارید اشاره کنید.
• بر روی «تخته‌جادویی» یادداشت بگذارید (یک اسباب‌بازی با صفحه پلاستیکی که روی موم مشکی قرار دارد. جابه‌جا کردن پلاستیک صفحه را پاک می‌کند.)

گروه پزشکی می‌تواند به بیمار کمک کند که شیوه‌های جدید حرف زدن را یاد بگیرد. فرا گرفتن بعضی تکنیک‌ها از قبیل حرف زدن از طریق مری و یا سوراخ‌ نای و مری (Trachoesophageal Puncture) نیاز به تمرین و حوصله زیاد دارد و همه بيماران نمی‌توانند در آن موفق شوند. اینکه فرد چقدر سریع یاد گرفته، و یا گفتار او چقدر قابل فهم بوده و اینکه صدای او چقدر طبیعی است بستگی به گستردگی جراحی حنجره دارد.

حرف زدن از طریق مری:

گفتار درمانگر به شما آموزش مي‌دهد که چگونه هوا را به بالای مری خود رانده و سپس آن را دوباره به خارج بفرستید. خروج هوا مانند باد گلو (آروغ) است. این امر باعث می‌شود که دیوارۀ گلو را مرتعش کرده و صدای جدید تولید شود. زبان، لب‌ها، و دندان هنگامی‌که هوا از دهان عبور می‌کند كلمات را تولید می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.

این نوع گفتار صوت ضعیفی داشته و ناهنجار به گوش می‌رسند، اما معمولاً نسبت به صداهای تولید شده توسط حنجره مصنوعی، شباهت بیش‌تری به صدای طبیعی دارند. علاوه براین برای تولید این صدا هیچ وسیله‌ای لازم نیست، بنابراین دستان شما آزاد خواهد بود.

سوراخ نای و مری:

برای سوراخ نای و مری (TEP (Tracheo-Esophageal Puncture ، جراح حفره‌ای را بین نای و مری ایجاد می‌کند. این حفره در زمان جراحی اولیه و یا جراحی بعدی ایجاد می‌شود. داخل این حفره یک پلاستیک کوچک و یا سوپاپ سیلیکون (Silicone) تعبیه می‌شود. این سوپاپ مانع ورود غذا به نای می‌شود. بعد از سوراخ نای و مری (TEP)، بیمار می‌تواند منفذ تنفسی خود را با انگشت پوشانده و هوا را از طریق این سوپاپ به داخل مری فشار دهد. هوا با ایجاد ارتعاش در گلو ایجاد صدا می‌کند. این صدا بسیار شبیه صدای طبیعی است.

گفتار مصنوعی:

ممکن است وقتي كه دارید حرف زدن با سوراخ نای و مری (TEP) و یا مری را یاد می‌گیرید و یا در صورتی‌که قادر به استفاده از این شیوه‌ها نباشید، از حنجره مصنوعی استفاده کنید. این وسیله به كمك باطری (حنجره الکتریکی) و یا هوا (حنجره بادی) كار مي‌كند.

وسایل مکانیکی مختلفی نيز موجود هستند. گفتار درمانگر به شما کمک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند که بهترین وسیله‌ای را که مطابق با نیاز و توانایی شما باشد انتخاب کرده و نحوه استفاده از آن را هم به شما یاد خواهد داد.

یک نوع حنجرۀ الکتریکی وجود دارد که شبیه چراغ‌قوه کوچکی است که صدای مبهم تولید می‌کند، فرد این وسیله را روی گردن خود نگه می‌دارد و صدا از داخل گردن وارد دهان می‌شود. نوع دیگری از حنجرۀ الکتریکی لولۀ پلاستیکی انعطاف‌پذیری دارد که صدا را از یک وسیلۀ دستی به داخل دهان هدایت می‌کند. علاوه براین، وسایلی وجود دارند که داخل یک دندان مصنوعی و یا یک نگهدارنده تعبیه شده‌اند و بيمار می‌تواند آن را داخل دهان خود گذاشته و از طریق کنترل از راه دور، آن را به‌کار بیندازد.

حنجرۀ بادی بر روی منفذ تنفسی قرار گرفته و جهت ایجاد ارتعاش به‌‌جای باطری از هوای خارج شده از ریه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها استفاده می‌کند. صدای تولید‌شده توسط این دستگاه از طریق یک لوله پلاستیکی وارد دهان می‌شود.

مراقبت پیگیرانه:

پیگیری سلامت، بخش مهمی از درمان سرطان حنجره است. معاینات عمومی منظم این اطمینان را به بيمار می‌دهد که تمام تغییرات ممکن تحت‌نظر هستند و در صورت بروز هرگونه مشکل آنها را سریع تشخیص داده و درمان می‌کنند. پزشک معاینات دقیقی به عمل می‌آورد تا اطمینان حاصل کند که سرطان برنگشته است. معاینات عمومی شامل منفذ تنفسی، گردن و گلو می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند. هر از گاهی پزشک ممکن است معاینه عمومی کامل انجام داده و عکس‌های اشعه ايكس بگیرد. اگر تحت درمان پرتودرمانی و یا جراحی نسبی حنجره قرار گرفته باشید، پزشک برای معاینۀ شما از دستگاه مخصوص معاینۀ حنجره استفاده خواهد کرد.

درمان سرطان حنجره می‌تواند بر تیروئید نیز اثر بگذارد. آزمایش خون نشان مي‌دهد که آیا غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید می‌کند يا نه. اگر میزان تیروئید پایین باشد، بیمار نیاز به قرص هورمون تیروئید خواهد داشت.

آنها که مبتلا به سرطان حنجره هستند احتمال دارد که به سرطان جدیدی در ناحیه دهان، گلو و دیگر قسمت‌های سر و گردن مبتلا شوند.

این امر به‌خصوص در مورد سیگاری‌ها و الکلی‌ها صدق می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. بسیاری از پزشکان جداً از بیماران خود می‌خواهند که سیگار و مصرف الکل را ترک کنند تا خطر ابتلا به سرطان جدید و دیگر مشکلات مربوط به سلامت را کاهش دهند.

حمایت از بيماران مبتلا به سرطان حنجره:

زندگی با بیماری جدی مثل سرطان آسان نیست. گروهي از بيماران به‌منظور غلبه بر ابعاد عاطفی و عملی بیماریشان نیاز به کمک دارند. گروه‌های حمایتی می‌توانند مفید واقع شوند. در این گروه‌ها، بیماران و یا اعضای خانوادۀ آنها دور هم جمع می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند تا آنچه را که دربارۀ راه‌های مقابله با بیماری و اثرات سوء‌درمان یاد گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند با هم در میان بگذارند. بیمارانی که علاقمند به پیدا کردن گروه‌های حمایتی هستند می‌توانند در این‌باره با یکی از اعضای گروه پزشکی خود صحبت کنند.

بيماران مبتلا به سرطان ممکن است نگران مراقبت از خانوادۀ خود، حفظ شغل، و یا ادامۀ فعالیت‌های روزمرۀ خود باشند. نگرانی دربارۀ درمان‌ها و مقابله با عوارض جانبی، بستری ‌شدن در بیمارستان‌، و هزینه‌های درمان نیز رایج است. پزشکان و پرستاران و نیز دیگر اعضای گروه پزشکی می‌توانند پاسخگوی سؤال‌هاي این بيماران دربارۀ درمان، کارکردن، و دیگر فعالیت‌ها باشند. ملاقات با یک مددکار اجتماعی يا مشاور می‌تواند برای آنها که مایل به صحبت دربارۀ احساسات خود و یا بحث در مورد نگرانی‌هایشان هستند، سودمند باشد. اغلب، مددکار اجتماعی منابعی را جهت کمک‌های مالی، رفت و آمد، پرستاری در منزل و یا حمایت‌های عاطفی ارائه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد.

امیدبخشی تحقیقات سرطان

پزشکان سراسر دنيا در حال انجام انواع مختلفي از پژوهش‌های بالینی هستند. این پژوهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها مطالعات تحقیقاتی هستند که افراد به‌صورت داوطلبانه در آن شرکت می‌کنند. بعضی از این مطالعات همچنین شامل شیوه‌های جدید درمان سرطان حنجره هستند. تحقیقات تا به‌حال منجر به پیشرفت‌های زیادی شده و محققان به تحقیق خود جهت یافتن شیوه‌هایی که بیش‌تر مؤثر باشند ادامه می‌دهند.

بیمارانی که به این پژوهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌پیوندند اولین كساني خواهند بود که فرصت بهره‌ بردن از درمان‌هايی را که در تحقیقات اولیه امید بخش بوده‌اند پیدا می‌کنند. آنها همچنین با کمک به پزشکان جهت کسب آگاهی بیش‌تر دربارۀ بیماری، سهم مهمی در پيشرفت علم پزشکی دارند. اگرچه پژوهش‌های بالینی ممکن است دارای خطرهايي نیز باشد، محققان جهت محافظت از بیماران بسیار با دقت عمل می‌کنند.

مبتلايان به سرطان حنجره در انواع مختلفی از مطالعات درمانی شرکت می‌کنند.

• پرتودرماني: محققان در حال مطالعۀ شیوه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های جدیدی از پرتودرمانی هستند. بیماران به‌جای یک بار در روز و به مدت 5 تا 7 هفته، به‌صورت 3 بار در روز، 5 روز در هفته، و فقط به مدت دو هفته تحت پرتودرمانی قرار می‌گیرند.
• داروهایی که عوارض جانبی را کاهش می‌دهند: پژوهشگران همچنين در حال آزمایش درمان‌هایی هستند که عوارض جانبی پرتودرمانی را کاهش می‌دهند. آنها داروهایی را نيز آزمایش مي‌كنند كه به بیمار کمک مي‌کنند که وزن خود را حفظ کرده و یا آسیب‌دیدگی پوست را در طی پرتودرمانی کاهش دهند.
• شیمی‌درماني: دانشمندان در حال مطالعه بر روي داروهایی هستند که سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد. این داروها به تنهایی و یا همراه با پرتودرمانی استفاده می‌شوند تا دیگر نیازی به جراحی حنجره نشود.
• درمان بیولوژیک: دانشمندان درحال مطالعه آنتی‌بادی‌های مونولکونال (Monoclonal Antibody) هستند که باعث کند شدن و یا توقف رشد سرطان می‌شوند.

بیمارانی که علاقمند به شرکت در پژوهش‌هاي بالینی هستند باید با پزشک خود صحبت کنند. همچنین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند مقالة پايگاه علمي، پزشكي و آموزشي مؤسسة تحقيقات، آموزش و پيشگيري سرطان (www.ncii.ir) را به نام «شرکت در مطالعات تحقیقاتی درمان سرطان» مطالعه کنند. این مقاله توضیح می‌دهد که پژوهش‌های بالینی چطور انجام شده و به تشریح فواید و خطرهاي آن می‌پردازد.

با مراجعه به پايگاه علمي، پزشكي و آموزشي مؤسسة تحقيقات، آموزش و پيشگيري سرطان (www.ncii.ir) مي‌توانيد فهرستي از كتاب‌هاي انتشار يافته مرتبط با سرطان را ملاحظه كنيد.

فهرست کامل مقالات آنچه باید دربارۀ سرطان بدانید را مطالعه کنید.

مقاله‌هايي دربارۀ درمان سرطان

• شما و پرتودرمانی: راهنمایی برای کمک به خود در طی درمان.
• شما و شیمی‌درمانی: راهنمایی برای کمک به خود در طی درمان.
• توصیه‌‌‌‌‌‌‌‌‌هايی در مورد خوردن برای بیماران سرطانی، شناخت درد سرطان.
• کنترل درد: راهنمایی برای بيماران مبتلا به سرطان و خانواده آنها.
• تسکین درد سرطان.
• شرکت در مطالعات تحقیقاتی درمان سرطان.

مقاله‌هايي دربارۀ زندگی با سرطان

• صرف وقت: حمایت بيماران مبتلا به سرطان و كساني که نگران آنها هستند.
• سری رویارویی با آینده: زندگی بعد از درمان سرطان.
• سری رویایی با آینده: شیوه‌هایی که می‌توانند در سرطان تفاوت ایجاد کنند.
• سرطان پیشرفته: هر روز زندگی.
• زمانی‌که سرطان عود می‌کند: مقابله با چالش.