یافته‌های یک پژوهش ضمن هشدار نسبت به شیوع رفتارهای نشسته (حداقل جنبش و تحرک بدن) به دلیل تماشای تلویزیون و انجام بازی‌های رایانه‌ای، بروز این رفتار را در میان فرزندان مادران شاغل بیشتر دانسته است.
به گزارش سرویس پژوهشی ایسنا، تماشای برنامه‌های تلویزیون، بازی‌های رایانه‌ای و ویدیوئی به عنوان فعالیت نشسته، از رفتارهای ناسالم نوپدید در نوجوانان و دارای پیامدهای خطرساز جسمی و روانی فراوان است. شواهد نیز شیوع رفتارهای نشسته و کاهش فعالیت بدنی متوسط و شدید در نوجوانان را تایید می‌کند.
بر اساس تحقیقات انجام شده، الگوی رفتارهای نشسته با تماشای تلویزیون، بازی‌های رایانه‌ای و ویدئویی، با توجه به جنسیت و سن نوجوان، نتایج متفاوت را نشان داده است؛ بطوریکه رابطه برخی متغیرها از جمله سال‌های آموزش، وضعیت تاهل، شغل و الگوی رفتار والدین با مدت رفتارهای نشسته نوجوان مشخص شده است.
با توجه به اهمیت پیامد رفتارهای نشسته با تماشای تلویزیون، بازی‌های رایانه‌ای و ویدئویی در نوجوانان، پژوهشی در کشور با هدف بررسی میزان رفتار نشسته این گروه سنی، بر روی 402 نوجوان 11 تا 14 سال راهنمایی شامل 51.5 درصد دختر و بقیه پسر انجام شده است.
در این تحقیق 30 درصد مادران نوجوانان، زیر 35 سال سن داشته و 84.8 درصد خانه‌دار بودند. همچنین 12.4 درصد مادران و 20/4 درصد پدران دارای تحصیلات دانشگاهی بوده‌اند.
همچنین در این پژوهش رفتار نشسته به رفتاری گفته می‌شود که بدن دارای حداقل جنبش و حرکت است. درحالت نشسته انرژی مصرفی بدن برابر میزان متابولیک پایه است. نسبت رفتار نامطلوب نشسته نیز با معیار بیش از 120 دقیقه در روز تماشای تلویزیون، بازی‌های رایانه‌ای و ویدئویی سنجیده شده است.
یافته‌های پژوهش نشان داد: میانگین مدت تماشای برنامه‌های تلویزیون، بازی‌های رایانه‌ای و ویدیوئی در نوجوانان 193.55 دقیقه در روز است؛ بطوریکه تنها 44.9 درصد دختران و 23.6 درصد پسران مورد بررسی کمتر از 120 دقیقه در روز صرف تماشای تلویزیون کرده‌اند.
از طرفی این یافته‌ها تفاوت معنی‌دار مدت روزانه رفتار نشسته دختران و پسران را به دلیل تماشای تلویزیون و بازی‌های رایانه‌ای نشان می‌دهد که در این زمینه دختران 170.25 و پسران 218.25 دقیقه را در روز به تماشای تلویزیون و بازی‌های رایانه‌ای به خود اختصاص داده‌اند.
این تحقیق نتیجه می‌گیرد که پسران آسیب‌پذیرتر از دختران در برابر خطرات رفتارهای نشسته هستند.
درحالیکه در این تحقیق، فعالیت بدنی متوسط و شدید نوجوانان، معادل 60 دقیقه در روز و بیشتر، به‌عنوان رفتار مطلوب در نظر گرفته شده است، اما براساس یافته‌های همین تحقیق، میانگین مدت فعالیت بدنی متوسط و شدید نوجوانان شرکت‌کننده، 44.64 دقیقه در روز بوده و در همین زمینه تفاوت معنی‌داری نیز بین سطوح فعالیت بدنی نوجوانان دختر و پسر مشاهده شد که گویای فعالیت بدنی کمتر دختران نسبت به پسران نوجوان است.
براساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، اشتغال مادر یکی از پیش‌بینی‌کننده‌های رفتار نشسته در نوجوانان است. بطوریکه خطر مواجهه در نوجوانانی که مادر شاغل داشتند، بیش از نوجوانانی است که مادر خانه‌دار داشته‌اند. مشغله زیاد والدین، عدم حضور مادر به علت اشتغال، کم‌توجهی، به حال خود واگذاشتن نوجوان، ضعف مدیریت رفتارهای نوجوان در خانه و خارج از خانه از علل احتمالی دیگر تماشای زیاد تلویزیون، بازی‌های رایانه‌ای و ویدئویی است.
نگرش‌های نادرست والدین به‌طور غیرمستقیم، شرایط و ابزارهای انجام فعالیت در سکون را فراهم می‌کند. چنانکه اغلب، سکون و کم‌تحرکی نوجوان به‌عنوان مشخصه مثبت تلقی می‌شود و فعالیت بدنی و جنب و جوش زیاد نوجوانان بیش از کم‌تحرکی مورد توجه و شکایت والدین قرار می‌گیرد.
این درحالیست که محدودیت در فعالیت بدنی یکی از پیامدهای تماشای زیاد برنامه‌های تلویزیون و بازی‌های رایانه‌ای است و شواهد مستند عوارض جسمی، روانی و حتی وقوع مرگ در استفاده‌کنندگان را تایید کرده است.
یافته‌های این تحقیق تایید کرده است که همچنین در بین عوامل روانی - اجتماعی، عامل «خودکارآمدی» رابطه معنی‌دارتری با پیشگیری از خطر رفتارهای نشسته با بیش از 120 دقیقه در روز نوجوانان داشته و به احتمال زیاد، انس با تلویزیون و بازی‌های رایانه‌ای یک موضوع روانی محیطی است.
البته بنا بر تاکیدات این پژوهش، اعتماد به نفس پایین نوجوانان از یک سو و نگرش‌های نادرست والدین، ضعف مدیریت رفتار نوجوان و افراط در کنترل او، ناتوانی در خلق محیط فعال در خانه و خارج از خانه از سویی دیگر، زمینه‌ساز کم‌تحرکی نوجوانان است. تحت چنین شرایطی فضای مجازی تنها گزینه در اوقات فراغت حتی در حین انجام تکالیف درسی است.
این تحقیق در پایان تاکید کرده است که نقش رسانه‌های جمعی، متخصصان حیطه سلامت برای طراحی راهکارهای مناسب فعال‌سازی کودکان و نوجوانان در خانه و خارج از خانه برای اصلاح رفتارهای نشسته و بی‌تحرکی به دلیل تماشای تلویزیون ، بازی‌های رایانه‌ای و ویدئویی حائز اهمیت است.
تاریخ: 17-06-92
منبع: ایسنا
انتهای پیام
کلیدواژه ها:
 جدول شناسه
|